پیام روحانی از شرق به غرب

هرچند بحران سوریه و اوکراین در کنار توافقات اقتصادی اعضای سیکا، محور اصلی گفت‌وگوهای سران عضو را تشکیل می‌دهد، اما در حاشیه این اجلاس که دو عضو گروه 5+1 نیز در آن حضور داشتند، پرونده هسته‌ای کشورمان نیز مورد توجه قرار گرفته و روحانی بار دیگر بر بازی برد ـ برد برای حل و فصل نهایی این پرونده تاکید کرد. حضور ایران در جمع کشورهایی که زمانی بلوک شرق را نمایندگی می‌کردند، پیامی واضح به کشورهای غربی بویژه آمریکا دارد که به خیال انزوای ایران، اشتباهات گذشته خود را در مواجهه دیپلماتیک با تهران تکرار نکنند. این همان توصیه‌ای است که دیروز جک استراو، وزیر خارجه پیشین بریتانیا نیز تکرار کرد و از اروپایی‌های حاضر در مذاکرات خواست تا توقعات بیش از حد را در مذاکرات با ایران پایان دهند. به نوشته روزنامه استاندارد اتریش، او همچنین به دولتمردان امروز اتحادیه اروپا یادآوری کرد: بی‌شک این لجبازی آمریکا بود که دستیابی به توافق با ایران را بین سال‌های 2003 تا 2005 غیرممکن کرد. با این حال سفر روحانی به پکن، فرصتی است برای نگاه استراتژیک تهران به شرق، آن هم در دوره‌ای که شرق و غرب یکی از پرچالش‌ترین دوران روابط خود را سپری می‌کنند. روحانی بخوبی می‌داند اگر ایران نتواند با برگ اختلافات میان این دو بلوک قدرت در جهان امروز بازی کند، منافع کشورمان تحت تاثیر اختلافات دو طرف قرار می‌گیرد. شاید به همین خاطر است که روحانی در شانگهای از یکسو در دیدار با پوتین، بر همکاری‌های روسیه و ایران برای حفظ ثبات منطقه تاکید می‌کند و همزمان به سوی مقابل مذاکرات هسته‌ای پیام می‌فرستد که «با رویکرد برد ـ برد و به دور از زیاده‌خواهی و تهدید می‌توان مذاکرات جاری در مورد برنامه هسته‌ای ایران را به توافق نهایی رساند».

فعال‌تر شدن تهران در برقراری ارتباط با کشورهای بزرگ در شرایطی است که عدم واقعگرایی برخی کشورها مذاکرات هسته‌ای را با موانعی روبه‌رو کرده و حالا حضور روحانی در جمع سران کشورهایی که بخشی از آنها سابقا بلوک شرق را تشکیل می‌دادند، می‌تواند پیامی دیپلماتیک برای دولت‌هایی باشد که در مسیر بازی برد ـ برد سنگ‌اندازی می‌کنند.

مصطفی انتظاری هروی‌

گروه سیاسی