چشم اندازهایی از جاده ابریشم دریایی

همان گونه که ویراستاری کتاب در پیشگفتار خود ذکر کرده است، مجموعه مقالات این کتاب، حاصل یک کنفرانس علمی تحت عنوان «چشم‌اندازهایی از جاده ابریشم دریایی؛ از خلیج فارس تا دریای شرقی چین» بوده که در فوریه سال 2004 م، در انستیتو ایران شناسی اتریش برگزار شده است.

پروفسور رالف کاوتس، ویراستار کتاب، استاد فعلی بخش مطالعات چین دانشگاه بن در آلمان، از جمله برجسته‌ترین محققان حوزه مطالعات دریایی و به ویژه مراودات خلیج فارس با چین است. او که مدت یک سال را در دانشگاه تهران گذرانده، به زبان فارسی تسلط دارد و استاد زبان چینی در دانشگاه بن هم هست و از این نظر او از معدود محققانی است که به زبان‌های عمده حوزه تجارت دریای شرق و غرب تسلط دارد و تا کنون آثار بسیاری در زمینه تاریخ خلیج فارس و روابط ایران و چین از او منتشر شده است.

کتاب حاضر دربردارنده یک مقاله مقدماتی و سیزده مقاله اصلی است و ویراستار در پیشگفتار خود درباره نحوه تنظیم و ترتیب کتاب می‌نویسد:

این مقالات بر اساس اولویت جغرافیایی موضوعات از غرب به شرق تنظیم شده است و به سه بخش چشم‌اندازهای ایرانی و عربی، مراودات دو قطب ایران و چین و چشم انداز چینی تقسیم می‌شود.

فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:

مقاله مقدماتی: نمای کلی از روابط سیاسی میان ایران و چین: یه یی لیانگ

بخش نخست: چشم‌اندازهای ایرانی و عربی

1. جزیره‌ای تحت نفوذ: سُقوطرِه در چهار راه مصر، ایران و هند از دوران باستان تا اواخر دوره جدید: زولتان بیدرمن
2. هرموز تحت سلطه پرتغالی‌ها: یادداشت‌هایی درباره شبکه‌های اقتصاد دریایی هند (اوایل سده شانزدهم میلادی): دژانیرو کوتو
3. شبکه کازرونی؟: رالف کاوتس
4. روابط دیپلماتیک صفویه و سیام در سده هفدهم میلادی: جئورجیو روتا

بخش دوم: مراودات دو قطب ایران و چین

1. زبان میانجی در امتداد جاده ابریشم: زبان فارسی در چین طی سده چهاردهم تا شانزدهم میلادی: لیوبینگ‌شنگ
2. تبریز و یوآن چین: موریس روسابی
3. الگوهای تبادل هنرهای تزیینی میان چین و آسیای جنوب غربی: تیم استنلی
4. صادرات گیاهان دارویی معطر از ایران و عربستان به چین؛ بررسی مجدد یادداشت‌های یو یانگ زازو: آنجلا شوتن هامر

بخش سوم: چشم‌انداز چینی

1. مسیرهای دریای در اقیانوس هند در دوران معاصر بر اساس متون بودایی چینی: ماکس دیگ
2. پهلوان تاجر یا خائن؟ یک سمرقندی در مالاکای قرون وسطی: رالف کاوتس
3. نکاتی چند پیرامون با ـ لا ـ شی و پارسی‌ها در دوره سلسله مینگ: جئوف وید
4. نام‌خانوادگی لی و پو در شرق آسیا، تعاملات جاده ابریشم دریای خاورمیانه در طول سده دهم تا دوازدهم میلادی: جئوف وید