بم؛ 10 سال پس از زلزله

این در حالی است که طی سال‌های پس از زلزله اعتبارات فراوانی برای بازسازی این شهر ویران شده اختصاص یافت، اما به‌دلیل آنچه که می‌توان آن را نبود نظارت و مدیریت صحیح دانست، برخی از مشکلات این شهر همچنان به قوت خود باقی است.

اعظم جوشایی، از اهالی بم که پس از وقوع زلزله بم به همراه دیگر همشهریانش از نزدیک مشکلات و کمبودهای پس از زلزله را احساس کرده است، در گفت‌وگو با جام‌جم یادآور می‌شود: توقع می‌رفت طی سال‌های پس از زلزله این مشکلات رفع شود که نشد و در حالی که بازسازی این شهر در سال‌های نخستین پس از زلزله شتاب گرفته بود، در چند سال اخیر متوقف و باعث شده شهر بم با کمبودها و مشکلات بسیاری در بخش عمران شهری مواجه باشد.

وی با اشاره به این‌که مردم بم پیگیر پاک شدن جای پای زلزله از کوچه‌ها و معابر خود هستند، می‌افزاید: هنوز بسیاری از کوچه‌ها و معابر شهر به دلیل نبود اعتبار کافی خاکی است و آوارهای خانه‌های تخریب شده در این شهر به چشم می‌خورد و به همین دلیل بیماری پوستی سالک در این شهر شیوع یافته و زخم‌های سالک مردم را اذیت می‌کند.

کمبود بیمارستان در بم

وضع بهداشت و درمان بم نیز هنوز و یک دهه پس از وقوع زلزله آن‌گونه که باید مطلوب نیست و بیمارستان امام خمینی و زایشگاه شهر بم که قرار بود در وسط این شهر ساخته شود، ساخته نشد و به جای آن فقط تخت‌های بیمارستان دولتی موجود در شهر که جوابگوی شهر بم و سه شهرستان همجوار آن است، از 96 تختخواب به 200 تختخواب افزایش یافت که با این تغییر، هم‌اکنون بسیار شلوغ شده و مشکلات بسیاری برای بیمارانی که به این بیمارستان مراجعه می‌کنند به‌وجود آورده است.

جوشایی با اشاره به دیگر مشکلات و کمبودهای شهر در بخش تفریحی و فرهنگی همچون نبود سینما و پارک‌های مناسب برای گذران اوقات فراغت مردم و جوانان خاطرنشان می‌کند: پارک‌ها و بوستان‌های شهر همچنان ویرانه است و آوارهای خانه‌های تخریب شده بر اثر زلزله نیز پس از شروع عملیات آواربرداری و بازسازی در پشت بهشت‌زهرای این شهر روی هم دپو و هم‌اکنون این تپه به شکل کوهی از آوار باقی مانده است و مسئولان از جمع‌آوری آن اظهار ناتوانی می‌کنند.

علی رستم‌آبادی یکی دیگر از شهروندان بمی با بیان این‌که وضع معلولان، زنان و بچه‌های بی‌سرپرست بمی چندان خوب نیست و از لحاظ معیشتی مشکلات بسیاری دارند، می‌گوید: اداره بهزیستی بم به‌دلیل کمبود اعتبار توان تامین هزینه‌های این افراد آسیب‌دیده و نیازمند را ندارد و با نصب صندوق‌های صدقات در سطح شهر بم سعی دارد با جمع‌آوری نذورات و کمک‌های مردمی، بخشی از هزینه‌های معلولان شهر را تامین کند. این شهروند بمی با بیان این‌که بسیاری از مردم بم به لحاظ روحی شرایط خوبی ندارند، می‌افزاید: پایان نیافتن بازسازی ارگ تاریخی بم از یک‌سو و هجوم آفت زنجره خرما به نخلستان‌های بم و از بین بردن محصول خرما از سوی دیگر در کنار برخی از وعده‌های عملی نشده مسئولان همچون اجرای شبکه فاضلاب شهری از مشکلات امروز شهر بم است.

در همین حال، فرماندار شهرستان بم ضمن تائید برخی از این مشکلات و کمبودها، اقدامات صورت گرفته در شهر بم پس از زلزله را قابل قدردانی می‌داند و در اظهارنظری قابل تامل می‌گوید: اکنون مردم بم چیزی نمی‌خواهند و نیازی هم ندارند.

حسین زین‌الصالحین با بیان این‌که در هیچ کجای دنیا 4 سال پس از ویرانی یک شهر بر اثر زلزله تمامی خانه‌های آن ساخته نشده است، می‌افزاید: امروز بم به یک شهر زیبا و مستحکم تبدیل شده است که زمینه‌ساز توسعه و تعالی شهرستان است. وی با اشاره به این‌که در بخش عمران شهری اقدامات خوبی نظیر احداث فضاهای سبز صورت گرفته است، تصریح می‌کند: سال گذشته برای آسفالت تمام معابر عمومی شهر بم 22 میلیارد تومان اعتبار تخصیص داده شد که به دلیل افزایش قیمت قیر و آسفالت ناشی از تحریم‌ها، فقط توانستیم 60 درصد از خیابان‌ها و کوچه‌های شهر را آسفالت کنیم و برای آسفالت بقیه خیابان‌ها و کوچه‌ها نیز به حدود صد میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم که درصدد هستیم با مشارکت مردم، بخشی از این هزینه‌ها را تامین کنیم.

فشار بانک‌ها به مردم

یکی از وعده‌هایی که مسئولان بم به مردم دادند، بخشش اصل و سود وام‌های دریافتی افرادی بود که پیش از زلزله از بانک دریافت کرده و هنگام زلزله سرمایه و زندگی خویش را از دست داده بودند و دیگر توان بازپرداخت اقساط خود را نداشتند، اما متاسفانه این وعده مسئولان نه تنها عملی نشد، بلکه اکنون پس از گذشت ده سال، بانک‌ها وثیقه‌های ضامن‌های وام‌گیرندگانی را که بر اثر زلزله جان خود را از دست داده‌اند، به اجرا گذاشته و خواهان دریافت اصل وام به همراه جریمه دیرکرد آن هستند.

فرماندار شهرستان با تائید این نکته که هیچ کدام از مردم بم پس از زلزله قادر به پرداخت بدهی خود به بانک‌ها نبودند، به همین دلیل وعده‌هایی برای بخشش این بدهی‌ها داده شد، می‌گوید: اما این وعده‌ها عملی نشد و تاکنون هیچ دستورالعمل رسمی مبنی بر بخشش این وام‌ها صادر و ابلاغ نشده است.

حکمت قاسم‌خانی ‌/‌ جام‌جم کرمان