تاریخ روی دیوار

این نمایشگاه که به دعوت این گالری و نمایشگاه‌گردانی مهدی مقیم‌نژاد و حمایت موسسه تصویر شهر گزینش و برپا شده، محصول زاویه نگاه‌های متفاوت و بعضا متضاد جامعه عکاسی ایران است که شاید در طول سالیان اخیر نمایشگاهی با این وسعت و جامعیت برگزار نکرده است. در این نمایشگاه از اتفاقات پیرامونی جامعه امروز ایران گرفته تا تصاویر انتزاعی و نیز دوران باشکوه دفاع مقدس و حتی شخصیت‌های هنری، دستمایه مضمونی دوربین‌های عکاسان معاصر ایران قرار گرفته است.

در این نمایشگاه، عکس‌هایی از آزاده اخلاقی، کورش ادیم، آرمان استپانیان، مهرداد اسکویی، مهرداد افسری، جمشید بایرامی، شهریار توکلی، صادق تیرافکن، بهمن جلالی، رعنا جوادی، تورج خامنه‌زاده، محمد خوشرو، گوهر دشتی، جلال سپهر، محمدرضا شریف‌زاده، بهنام صدیقی، سیف‌الله صمدیان، کیارنگ علایی، سمیرا علیخانزاده، شادی قدیریان، علیرضا فانی، کتایون کرمی، محمود کلاری، مجید کورنگ بهشتی، عباس کیارستمی، رضا کیانیان، رومین محتشم، مهدی مقیم‌نژاد، رامیار منوچهرزاده، علیرضا میرزایی، سروش میلانی‌زاده، علی ناجیان، مهرداد نراقی، حامد نوری، داریوش نهداران و مهدی وثوق‌نیا در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است.

مهدی مقیم‌نژاد، نمایشگاه‌گردان این رویداد در بخش‌هایی از کاتالوگ نمایشگاه آورده است: در «به روایت عکاسان معاصر ایران» از هنرمندان مدعو خواسته‌ایم به انتخاب خود از میان کارنامه هنری‌شان دو قطعه عکس را برای این نمایشگاه برگزینند؛ عکس‌هایی که بتواند خصلت نمای دوره‌های کاریشان و از آن روی، منعکس‌کننده بیان شخصی هنرمند، نگاهش به جهان یا رفتارش با رسانه عکاسی باشد. بنابراین، این نمایشگاه پیش از هر چیز دعوتی است از هنرمندان تا با دقتی افزون‌تر به گذشته کاری خود بنگرند و در شرایطی خودخواسته و آزادانه، معرفی شخصیت کاریشان را به عهده بگیرند. نکته مورد تاکید این نمایشگاه رابطه شخصی هر هنرمند با اثرش است و معنایی که از طریق انتخاب او برجسته می‌شود.

عکس، جزئی از ملزومات زندگی هنری

علی مرادخانی، معاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از کسانی بود که در افتتاحیه این نمایشگاه حضور یافت. وی در این باره می‌گوید: نمایشگاه‌های مختلف هنری بخصوص نمایشگاه عکس، جزئی از ملزومات زندگی هنری جامعه ماست؛ زیرا به نوعی تبلور واقعیت‌های زندگی است. در این نمایشگاه آثار بسیار خوبی را شاهد هستیم و نکته حائزاهمیت آن حضور جوانان است که همگام با بزرگان حرکت می‌کنند و آثاری ارائه می‌دهند که قابل تامل است و جای تشویق دارد. از این‌رو می‌توان روی نمایش و سرمایه‌گذاری آثار جوانان فکرهای اساسی داشت تا بیش از آن حدی که تاکنون شاهد بودیم، شکوفا شوند.

مرادخانی در مورد روند اقتصاد هنر عکاسی در این سال‌ها معتقد است: فروش عکس را باید در معدل جهانی در کنار فروش آثار نقاشی گذاشت. گاه می‌بینیم یک عکس نه‌تنها در حوزه هنر حتی در حوزه خبر میلیون‌ها دلار معامله می‌شود. در واقع، سهم درایت و بینش عکاس از یک موضوع، ناگهان او را به عکاسی موفق در دنیا تبدیل می‌کند.

او با اشاره به آن‌که امروزه بسیاری از عکس‌ها در حراج‌های بزرگ با قیمت‌های بالایی فروش می‌رود، می‌افزاید: هنرمندانی که آثارشان با قیمت‌های بالایی فروش می‌رود، جایگاه خود را پیدا کرده‌اند. شناخت در هر زمینه‌ای باعث می‌شود هنرمند جایگاه خود را پیدا کند و ارزش اقتصادی آثارش عیان شود.

تنوع سوژه‌ها، این نمایشگاه را متمایز می‌کند

سیدهادی منبتی، مدیرعامل موسسه تصویر شهر شهرداری تهران و حامی اصلی این نمایشگاه نیز می‌گوید: نمایشگاه به روایت عکاسان معاصر ایران این فرصت را به ده‌ها عکاس نام‌آشنا داده است از میان انبوه عکس‌هایشان نمونه‌ای را انتخاب کنند و در گالری پردیس ملت سینه‌آویز دیوارها کنند تا از این طریق، ضیافتی از لحظات از یادرفته برپا شود. رنگارنگی انتخاب و تنوع سوژه‌ها این نمایشگاه را متمایز می‌کند و از سوی دیگر با نمایش اوج توان حرفه‌ای کشور، این فرصت را به منتقدان می‌دهد با نقدهایشان مرزهای این توانایی را عقب‌تر برانند و نسل‌های بعدی سوار بر شانه‌های ستبر اساتید، افق دورتری را نشانه بروند.

مجموعه‌ای از عکس‌هایی با سطح کیفی بالا

علیرضا فانی، یکی از هنرمندان عکاس حاضر در این نمایشگاه است. او که دو اثر به‌صورت چاپ روی بوم در این نمایشگاه ارائه داده است در مورد نمایشگاه به روایت عکاسان معاصر ایران می‌گوید: آثار بسیار خوبی را از هنرمندان عکاس در این نمایشگاه شاهد هستیم. فکر می‌کنم مجموعه‌ای از عکس‌هایی با سطح کیفی بالا از عکاسان پیشکسوت و جوان در این نمایشگاه به تماشا گذاشته شده است.

او در مورد دو اثری که در این نمایشگاه ارائه داده است، گفت: قطعه عکسی که از مجموعه «یادبودی برای امروز» ارائه کردم، متعلق به مجموعه آثاری است که سال 90 در گالری خاک به نمایش گذاشتم و اثر دیگرم از مجموعه «من آنم که...» است که سال 91 در گالری راه ابریشم عرضه کردم. ترجیح دادم این دو اثر را در این نمایشگاه ارائه دهم، چون هم جزو آخرین آثارم بوده و هم از لحاظ دیدگاه به من نزدیک است.

برآیندی از هنر عکاسی امروز ایران

سیف‌الله صمدیان، عکاس و فیلمبردار که با چهار قطعه عکس از مجموعه «احمد شاملو» در این نمایشگاه حضور دارد در مورد نمایشگاه به روایت عکاسان معاصر ایران می‌گوید: در این نمایشگاه برآیند خوبی ازهنر عکاسی امروز ایران را شاهد هستیم. امیدوارم هنرمندان حاضر در نمایشگاه این روند را ادامه دهند و آثار ارزشمندی را خلق کنند.

او با اشاره به آن‌که بسیاری از مردم حاضرند برای پوسترهایی با سطح منزلت بصری پایین یا نقاشی‌های کپی میلیون‌ها تومان پول خرج کنند، ادامه می‌دهد: بعضی از این افراد که به‌دنبال آثاری از این دست هستند، عکس را در خانه‌هایشان نمی‌پذیرند. پس با بسترسازی مناسب در این زمینه و با تعیین قیمت‌های مناسب برای آثار می‌توان کمک کرد اقتصاد هنر عکاسی رشد کند.

میزبانی نگاه‌های مختلف عکاسان ایرانی

مهرداد اسکویی نیز که در این نمایشگاه با سه عکس از مجموعه «چهره‌ها» حضور دارد، می‌گوید: من بسیار خوشحالم در این نمایشگاه حضور دارم. این نمایشگاه، میزبان نگاه‌های مختلف عکاسان ایرانی است و در تمام این سال‌ها چنین اجتماعی را به این شکل شاهد نبودیم و باید در طول سال چنین نمایشگاه‌هایی برگزار شود تا زمینه‌ای برای تحقیق و پژوهش به وجود آورد.

به گفته این عکاس، شیوه برگزاری و انتخاب‌هایی که در این نمایشگاه صورت گرفته بسیار راضی‌کننده بود و جای امیدواری است که سازمان فرهنگی شهرداری تهران با امکاناتی که در اختیار دارد در این زمینه خوب عمل کند.

اسکویی درباره ارائه سه عکس از مجموعه چهره‌ها در این نمایشگاه می‌گوید: من خیلی علاقه‌مند بودم عکس‌های دیگری را در این مجموعه به نمایش بگذارم و از مجموعه‌های «ابر و مه»، «طبیعت ایران» و «اسب‌ها» مجموعه انتخاب کرده بودم. اما با توجه به فلسفه شکل‌گیری این نمایشگاه عکس‌هایی از مجموعه دیده شده‌ام را به نمایش گذاشتم.

این نمایشگاه تا بیست و دوم آذر برپاست و علاقه‌مندان می‌توانند به گالری پردیس سینمای ملت واقع در خیابان ولیعصر، بزرگراه نیایش، روبه‌روی کردستان مراجعه کنند.

سجاد روشنی ‌/‌ گروه فرهنگ و هنر