برهم زدن نامزدی

شخص پرسش‌کننده گفته به دلیل این‌که به اعتبار خانوادگی او لطمه وارد شده علیه داماد شکایت کرده اما برای متهم نه‌تنها قرار منع تعقیب صادر بلکه از خانواده دختر خواسته شده است هدایا و زیورآلات خریداری شده از سوی داماد را نیز به او پس بدهند. این مخاطب پرسیده است به چه دلیل چنین اتفاقی در پرونده او افتاده است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش باید فرض‌های مختلف را بررسی کرد اما به اختصار می‌توان گفت عقد یا پیمان نامزدی جزو عقود جایز است یعنی این‌که پیمان نامزدی ایجاد علقه زوجیت نمی‌کند و برقراری زوجیت صرفا منوط به انعقاد صحیح عقد نکاح و اجرای صیغه شرعی مربوط است بنابراین هر دختر و پسری که نامزد می‌شوند می‌توانند تا قبل از وقوع عقد نکاح نامزدی را به هم بزنند و طرف مقابل نمی‌تواند از این حیث شکایتی را مطرح یا مطالبه خسارت کند.

ضمن این‌که اگر پیمان نامزدی گسسته و منحل شود هریک از نامزدها می‌توانند هدایا و زیورآلات ماندگار و مصرف‌نشدنی را که نزد طرف دیگر باشد مطالبه کنند که در این صورت یا عین هدیه یا بدل آن باید مسترد شود مگر این‌که هدایا بدون تقصیر طرف تلف شده باشد. نکته دیگر آن‌که اگر مشخص شود هر یک از نامزدها در اخذ نظر موافق طرف مقابل و انجام وصلت زناشویی یا موقوع نامزدی به نوعی حیله یا فریب و نیرنگ به کار برده باشد، علاوه بر پرداخت خسارت از منظر کیفری نیز قابل تعقیب، محاکمه و مجازات خواهد بود.در آخر باید تذکر داد با وجود موارد ذکر شده، با توجه به اصل شرعی لاضرر و اصل چهلم قانونی اساسی ایران و قواعد راجع به مسئولیت مدنی اگر مشخص شود هریک از نامزدها با سوء‌استفاده از حق برهم زدن نامزدی، برای ورود ضرر و زیان به طرف مقابل اقدام به انحلال این پیمان کرده، مکلف به جبران خسارت است.