
مجموعه انیمیشنی ژاپنی «هایدی» (که نام کامل آن «هایدی، دختر منطقه آلپ» است) از جمله کارهای موفق صنعت تلویزیون این کشور آسیایی در زمینه تولید آثار پویانمایی به شمار میآید. منتقدان هنری بینالمللی به انیمیشنهای تلویزیونی و سینمایی ژاپن به دلیل حال و هوای خاصی که دارند، لقب «انیمی» دادهاند و پویانماهای این کشور در سطح بینالمللی با این نام شناخته میشود.
همین منتقدان، هایدی را یکی از بهترین و محبوبترین انیمیهای ژاپنی میدانند. ایسائو تاکاهاتا، کارگردان این مجموعه کارتونی موفق است. او برای ساخت این مجموعه درام ماجراجویانه و خانوادگی، به سراغ قصه کتاب معروف و پرخواننده جوهانا اسپیری، نویسنده سوئیسی رفت. به دلیل محبوبیت زیاد این کتاب در بین بچهها و خانوادهها، همه نظرها در سال 1972 به ناکاهاتا دوخته شد. تماشاگران تلویزیونی و منتقدان میخواستند ببینند وی با قصه کتاب اسپیری چه میکند و چه نوع مجموعهای ارائه خواهد کرد. زوئیو اینتر پرایز کار نوشتن فیلمنامه هایدی را انجام داد و دو نقاش برجسته ژاپنی که به کار طراحی برای انیمیشنها مشغول بودند، کار طراحی و کشیدن صحنههای مختلف مجموعه را به عهده گرفتند. شبکه تلویزیونی فوجی تیوی که تهیهکننده هایدی بود، با صرف سرمایهای کلان تمام تلاش خود را به کار برد تا مجموعهای جمع و جور و جذاب را به تماشاگران کوچک و بزرگ تلویزیونی ارائه دهد.
مجموعه هایدی، سال 1974 از تلویزیون ژاپن پخش شد. زمانی که پخش مجموعه شروع شد، همه به دنبال آن بودند که ببینند قصه کتاب سوئیسی و سالهای حیرانی و یادگیری جوهانا اسپیری، پس از تبدیل شدن به یک کار ژاپنی، چه وضعی پیدا کرده است. نکتهای که عموم منتقدان ادبی و هنری روی آن اتفاق داشتند، متفاوت بودن فضای فرهنگی و اجتماعی ژاپن و سوئیس از یکدیگر بود. به این ترتیب، برای تماشاگران هایدی بسیار جذاب بود که همراه با سازندگان مجموعه به کسب این تجربه بپردازند که هایدی ژاپنی چگونه به نمایش درمیآید و از چه حال و هوایی بهره گرفته است. قصه جوهانا اسپیری در سال 1880 منتشر شده بود و ایساکو تاکاهاتا کارگردان هایدی بر این باور بود که حال و هوای قدیمی یک شهر اروپایی قرن هجدهم را میتوان به صورت یک مجموعه بومی ژاپنی درآورد.
در عین حال، مجموعهای قابل قبول را ارائه داد. این در حالی است که ظاهرا قصه مجموعه هم در منطقه آلپ اتفاق میافتد. اما نوعی بیمکانی و بیزمانی در دل قصه مجموعه موج میزند. استقبال منتقدان نشان داد که این فیلمساز در انجام کار خود با موفقیت عمل کرده است. خیلی زود، هایدی تبدیل به یکی از معدود کارهای انیمیشنی تلویزیونی شد که توانست ادبیات کلاسیک جهان را به شکلی جذاب و مقبول ارائه دهد. در فاصله سالهای 1974 تا 1997 ـ که دوره بازسازی تصویری آثار کلاسیک ادبیات جهان لقب گرفت ـ تعداد زیادی از نوشتههای کلاسیک و مطرح دنیای ادبیات به صورت فیلمهای سینمایی و مجموعههای تلویزیونی درآمد.
شخصیت اصلی قصه مجموعه هایدی، دخترکی پنج ساله است که پدر و مادرش در قید حیات نیستند و او از یک سالگی نزد عمه خود بزرگ شده است. عمه چون شغل خوبی در فرانکفورت به دست آورده، نمیتواند هایدی را رها کند. پس او از پدربزرگ میخواهد مسئولیت نگهداری از هایدی را قبول کند. زندگی هایدی در این منطقه و رویارویی او با آدمهای مختلف و موقعیتهای تازه، خط اصلی قصه مجموعه را به پیش میبرد. هایدی که اوایل ژانویه 1974 برای اولین بار در ژاپن به نمایش درآمد، توانست تا آخر ماه دسامبر همین سال، تماشاگران چشم بادامی خود را سرگرم کند. روی هم، 52 اپیزود این مجموعه پخش شد و هیچوقت صاحب فصل یا قسمت تازهای نشد. این اتفاق در حالی رخ داد که هایدی زمانی که به پایان قصه و پخش تلویزیونی خود رسید، جزو پرتماشاگرترین کارهای تلویزیونی زمان خود بود. البته تولیدکنندگان مجموعه هم بسیار مایل بودند قصه و ماجراجوییهای هایدی را ادامه دهند، ولی قصه کتاب جوهانا اسپیری محدودیتهای خودش را داشت و ظرفیت تولید اپیزودهای تازه یا فصل دیگری را به سازندگان مجموعه نمیداد.
مجموعههای انیمی ژاپن شهرت و محبوبیت زیادی در کشورهای دیگر دارد. به همین دلیل، کاملا طبیعی بود که هایدی هم در مرکز توجه شبکههای مختلف بینالمللی قرار گیرد. گزاف نیست اگر گفته شود این مجموعه به جز آسیا، در قارههای اروپا و آمریکای لاتین هم شهرت و طرفداران زیادی پیدا کرد، اما تماشاگران آمریکایی بر عکس بقیه تماشاگران جهان نتوانستند به تماشای مجموعه تلویزیونی هایدی بنشینند. در حقیقت، آنچه تحت نام مجموعه هایدی از تلویزیون آمریکا پخش شد، فیلم بلند سینمایی آن بود. این فیلم سینمایی سال 1975 به دنبال موفقیت کلان مجموعه تلویزیونی آن ساخته و به نمایش عمومی درآمد. توزیعکنندگان آمریکایی این اقتباس سینمایی را به صورت یک مجموعه تلویزیونی درآوردند و پخش کردند. فیلم سینمایی هایدی سال 1985 هم پخش گستردهای در بازار ویدئو داشت و در این محل هم با استقبال بالایی روبهرو شد.
به گفته رسانههای گروهی ژاپن، هایدی هنوز هم در ژاپن محبوبیت خیلی زیادی دارد. شهرت و محبوبیت هایدی باعث شده در طول این سالها، هزاران توریست ژاپنی راهی منطقه آلپ سوئیس و چشماندازهای کوهستانی آن شوند. هایدی در دهه 80 میلادی، شهرت بالایی در آفریقای جنوبی کسب کرد و چند بار از شبکههای مختلف تلویزیونی این کشور بازپخش شد. انیمیشن هایدی تاکنون چند بار از شبکههای مختلف تلویزیون کشور ما هم پخش شده است
.
IMDB/ مترجم : کیکاووس زیاری/ جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
حمیدرضا حسینی معتقد است تاریخ بهارستان بازتابی از فراز و فرود سیاست و فرهنگ ایران در ۲ سده اخیر بوده است
آلبرت بغزیان، اقتصاددان در گفتوگو با «جامجمآنلاین» مطرح کرد؛