از حدود دو میلیون شیء تاریخی و فرهنگی که در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار دارد تا کنون فقط کار شناسایی حدود صد هزار شیء انجام و اطلاعات آن وارد شبکه شده است، این درحالی است که قرار بود براساس وعده داده شده از سوی مسئولان تمام اشیای تحت اختیار سازمان میراث فرهنگی تا بهمن امسال‌ شناسنامه‌دار شود.
کد خبر: ۵۳۴۷۶۰
بیش از یک میلیون شیء بی‌شناسنامه

سالیان سال است که بسیاری از اشیای تاریخی کشور براحتی سرقت و حتی از کشور به صورت قاچاق خارج می‌شود و علاوه بر آن انجام کارهای پژوهشی نیز به دلیل دسترسی نداشتن به اطلاعات اولیه با مشکل مواجه می‌شود.

چند سالی است که برای حل این مشکل کار شناسنامه‌دار کردن اشیای تاریخی کشور مطرح شده و در تابستان امسال نیز با آمدن مدیرکل جدید امور موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی، تاریخی کشور ورود اطلاعات به شبکه «جام» مورد توجه جدی‌تری قرار گرفت.

پیش از این یحیی رحمتی، مدیرکل امور موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی و تاریخی کشور به جام‌جم گفته بود براساس نرم‌افزاری که تحت نام جام تهیه شده است ابتدا اشیایی که در اختیار سازمان‌های میراث فرهنگی است، شناسنامه‌دار خواهد شد و در گام بعدی اشیای تحت اختیار سایر دستگاه‌ها نیز شامل آن می‌شود.

وی پیش‌بینی کرده بود که تا بهمن امسال تمام اشیای تحت اختیار سازمان میراث فرهنگی شناسنامه‌دار شود اما آمار‌ها نشان می‌دهد که هنوز تا شناسنامه‌دار شدن دو میلیون شیء تاریخی زمان بسیاری باقی است.

پیمان پیرفرشی، معاون اداره‌کل امور موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی و تاریخی کشور درباره اقدامات انجام شده به جام‌جم گفت: اولین قدم برای حفاظت از اشیاء شناسنامه‌دار کردن آنهاست و برای انجام این کار ابتدا باید مشخصات آن شیء را بدانیم تا بتوانیم در مورد مرمت، نمایش اشیاء و نحوه نگهداری، اقدامات لازم را انجام دهیم.

وی با اشاره به این‌که کار شناسنامه‌دار کردن اشیاء از حدود سال 85 وارد پرونده کاری سازمان میراث فرهنگی شده است، گفت: تاکنون یک میلیارد تومان برای شناسنامه‌دار کردن اشیاء هزینه شده است و ادارات کل استان‌ها براساس اعتباراتی که بین آنها توزیع شده و ماموریتی که برایشان تعریف شده، بخشی از اموال تاریخی و فرهنگی را انتخاب و دسته‌بندی کرده و کار شناسنامه‌دار کردن آنها را انجام می‌دهند.

به گفته وی، کار شناسنامه‌دار کردن اشیاء شامل تصویرسازی از آنها و تهیه مشخصات ظاهری از نظر اندازه و ابعاد اشیا می‌شود و کار پژوهشی را دربر نمی‌گیرد.

پیرفرشی در پاسخ به این پرسش که آیا اطلاعات جمع‌آوری شده در هر جای کشور قابل دسترس است، گفت: هر استانی اطلاعات اشیاء را به صورت مجزا وارد سرور مرکزی می‌کند و کاربر برای دسترسی به اطلاعات یک شیء در هر استان باید به سرور مرکز لینک شود تا با توجه به موضوع و اجازه‌ای که صادر می‌شود به آن اطلاعات دسترسی داشته باشد.

معاون اداره‌کل امور موزه‌ها و اموال فرهنگی و تاریخی اظهار کرد: براساس اولویت‌ها عملیات شناسایی بیش از صد هزار شیء انجام شده و اطلاعات آن وارد شبکه شده است اما نباید از یاد ببریم که کار شناسنامه‌دار کردن اشیاء فرآیند بلند مدتی است و باید زیرساخت‌ها فراهم شود.

او در پاسخ به این پرسش که چرا کار شناسنامه‌دار کردن اشیاء بیش از زمان وعده داده شده به طول می‌انجامد، گفت: برخی از اشیاء پیچیده‌تر و فنی‌تر است، بنابراین تهیه اطلاعات آن زمان بیشتری نسبت به اشیای ساده می‌برد و دلیل دیگر آن مشکلات اعتباری است که باید برای سرعت در کار با توجه به نیازها و برنامه‌هایی که تعریف شده، اختصاص یابد.

آنچه مسلم است با شناسنامه‌دار کردن اشیاء و وارد کردن این اطلاعات در سیستم می‌توان قاچاق و سرقت اشیا را کاهش داد زیرا به دلیل جایگاه حقوقی این مستندنگاری بحث پیگیری‌های بین‌المللی امکان‌پذیر می‌شود، ضمن آن‌که در صورت آسیب دیدن اشیا به دلیل مستندنگاری‌های انجام‌شده اطلاعات آن شیء ماندگار شده و می‌تواند به کسانی که مطالعاتی در زمینه اشیای تاریخی دارند کمک کند.با توجه به اهمیت این کار برخی از کارشناسان معتقدند که برای فراهم آوردن تبادل اطلاعات بین استان‌های کشور و حتی با موزه‌های بزرگ دنیا باید زیر ساخت‌های لازم فراهم شود.

سازمان میراث زیر ساخت‌ها را فراهم کند

محمد عبدالعلی‌پور کارشناس موزه داری با اشاره به این‌که مستندسازی از قدیم یک فعالیت مهم موزه‌ای بوده است، به جام‌جم گفت: این فعالیت ارزشمند برای ثبت مطالعات و جستجوهای علمی و گردآوری اطلاعات برای ارائه خدمات بهتر به پژوهشگران استفاده می‌شود.

وی افزود: انجام این کار محدوده زمانی ندارد، زیرا مستند سازی یک کار علمی و مستمر در همه موزه‌هاست و این طور نیست که یک موزه کار مستندسازی اشیا را یک بار انجام بدهد وتمام بشود چون این اشیا در طول حیات موزه‌ها زنده است و پیام‌هایی دارد و نمی‌شود برای اینها یک فعالیت قطعی را تعیین کرد.

عبدالعلی‌پور افزود: در موزه‌های دنیا نرم‌افزارهای متفاوتی تعریف شده است که اطلاعات این اشیا ثبت و ضبط می‌شود تا مدیریت آن موزه و کسانی که مالکان آن شیء هستند حال چه دولت یا هر نهاد دیگر بتوانند نظارت آسان‌تری را بر آنها داشته باشند.

به گفته وی برای ثبت اطلاعات باید از نرم‌افزارهایی استفاده شود که با استانداردهای بین‌المللی مطابقت داشته و مورد پذیرش موزه‌های بزرگ دنیا که گاه از یک نرم افزار واحد استفاده می‌کنند، باشد تا بتوان در تبادل اشیا و برگزاری نمایشگاه‌های مختلف فرهنگی ازآنها استفاده کرد. حتی گاهی این نرم‌افزار می‌تواند به گونه‌ای تعریف شود که بخشی از اطلاعات را که از نظر حفاظتی ایراد نداشته باشد در اختیار پلیس اینترپل قرار دهد تا در صورت سرقت یا خروج از کشور بتوان ازطریق این نرم‌افزار شناسایی و پیگیری کرد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا نرم افزار جام متناسب با نیازهاست، گفت: نرم افزار نسبتا خوبی است، به هر حال هر نرم‌افزاری در جایگاه خودش ایراداتی دارد اما لازم است این نرم افزار هر سال به دست متخصصین و کسانی که اهل فن هستند با توجه به نیاز به روز شود.

این کارشناس موزه‌داری افزود: نرم افزار جام در حد امکان نیازها را بر طرف می‌کند البته یک ضعف‌هایی هم دارد. به طور مثال از لحاظ شبکه‌ای شدن که در همه موزه‌های استان قابل دسترسی باشد نیاز به یک زیرساخت و بسترهایی دارد که دیده نشده است دلیلش هم این است که آن بسترها و زیرساخت‌ها و بحث اینترانت که در بحث شبکه‌ای کردن نرم‌افزار وجود دارد دیده نشده است و اگر هم دیده شده، آن امکان اولیه وجود ندارد. گاهی تصور خیلی از موزه‌دارها از این امکان، یک کار فانتزی و تشریفاتی است نه یک امر کاربردی.

سیما رادمنش - گروه فرهنگ و هنر

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها