کشت ارگانیک به‌دلیل فوایدی که برای سلامت انسان و محیط زیست دارد، توجه اغلب کشورها را به خود جلب کرده است

ترویج تولید محصولات ارگانیک در گلستان

ایران در تولید محصولات ارگانیک اگرچه نسبت به میانگین جهانی از رتبه بسیار پایینی برخوردار است، اما در چند سال اخیر قدم‌های خوبی در این راستا برداشته و در تولید این نوع محصولات سیر صعودی و روند روبه رشدی داشته است. گلستان نیز از جمله استان‌هایی است که در کنار سایر استان‌های کشور عزم خود را برای اجرای بهینه این طرح جزم کرده است.
کد خبر: ۴۹۲۰۴۴

کشت ارگانیک به دلیل فواید متعددی که برای سلامت انسان و محیط زیست دارد، در دهه‌های اخیر توجه بیشتر کشورهای دنیا را به خود جلب کرده، به طوری که 37 میلیون هکتار از اراضی دنیا اکنون زیرکشت محصولات کشاورزی ارگانیک است که عمده این اراضی متعلق به کشورهای آمریکا، آلمان و فرانسه است.

سهم ایران اما در این میان فقط 47 هزار هکتار است که از این میزان حدود 40 هزار هکتار به صورت طبیعی و شامل محصولات انجیر، بادام،‌ خرما، پسته، انار، زعفران، زرشک، زغال اخته و گیاهان دارویی است. هرچند براساس بررسی‌های انجام شده برای رسیدن به وضع مطلوب در زمینه تامین مواد غذایی لازم در کشور باید ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی را زیر کشت محصولات ارگانیک برد.

طرح تولید محصولات ارگانیک اگرچه از سال 1373 در ایران کلید خورد، اما تا همین چند سال پیش خیلی جدی گرفته نشده و موفقیت چندانی به دست نیاورده بود. در سال‌های اخیر اما این طرح با جدیت بیشتری در اغلب استان‌های کشور دنبال شده و حتی توانسته است بخشی از بازار مصرف را به خود اختصاص دهد.

گلستان، مصمم در اجرای طرح

در گلستان سالانه 72 نوع محصول کشاورزی در گستره‌ای به وسعت 650 هزار هکتار تولید می‌شود که فقط بخش محدودی از این محصولات در 31 هزار هکتار آن تحت پوشش مبارزه بیولوژیک با آفات قرار دارد و بخش عمده محصولات زراعی و کشاورزی با استفاده از سموم شیمیایی تولید می‌شود.

البته طرح مبارزه بیولوژیک با آفات و به عبارتی تولید محصولات ارگانیک همزمان با سایر استان‌های کشور از سال 73 در گلستان نیز آغاز شد و اکنون محصولاتی نظیر برنج، پنبه، ذرت، سویا و... تحت پوشش این طرح قرار دارد.

مدیرحفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان دراین باره به مهر می‌گوید: در سال 73 ، یکهزار هکتار از اراضی این استان تحت پوشش این طرح بود، اما اکنون این گستره به 31 هزار هکتار رسیده، هرچند محدودیت‌هایی مانند تولید تریکوگراما باعث کندی روند این برنامه است.

اسماعیل متکی با بیان این‌که تولید محصول ارگانیک، کاهش آلودگی زیست‌محیطی و کاهش هزینه کشت را در پی دارد، می‌افزاید: در حال حاضر 65 درصد هزینه تولید محصولات ارگانیک را دولت پرداخت می‌کند و 35 درصد مابقی به عهده کشاورز است. وی با اشاره به این‌که آفت گیاه ساقه‌خوار در مزارع سویا، ذرت، برنج و پنبه گلستان بروز می‌کند، تصریح کرد: سال گذشته در 28 هزار هکتار از مزارع استان از طرح مبارزه بیولوژیک برای نابودی این آفت استفاده شد.

مدیرحفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان استفاده از زنبورهای تریکوگراما و براکون را از جمله روش‌های مبارزه بیولوژیک با این آفت عنوان و خاطرنشان می‌کند: از آنجا که زمان بروز آفات کرم ساقه‌خوار برنج فرارسیده، توزیع این زنبورها بین کشاورزان در مراکز گیاه پزشکی استان آغاز شده است.

به گفته متکی، تریکوگراما و براکون زنبورهایی هستند که اولی تخم و دومی لارو حشره را از بین می‌برند. نحوه کار آنها هم به این صورت است که کارت‌هایی به عنوان تریکوکارت در شالیزار نصب می‌شود که شفیره تریکوگراما در آن قرار دارد و زنبورها بعد از 48 ساعت از حالت شفیره خارج و برای خوردن آفت ساقه‌خوار برنج دست به‌ کار می‌شوند.

مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان با بیان این‌که در سال 90 حدود 90 کیلوگرم تریکوگراما و 23 میلیون زنبور براکون تولید و در سطح 28 هزار هکتار از اراضی مبارزه بیولوژیک اقدام شد، یادآور می‌شود: امسال نیز تا پایان شهریورماه 130 کیلوگرم تریکوگراما و 25 میلیون زنبور براکون تولید می‌شود.

استفاده از سموم کاهش می‌یابد

در استان گلستان 590 عامل خسارت‌ گیاهی شناسایی شده که 50 درصد مربوط به آفات، 27 درصد مربوط به بیمارها و 23 درصد مربوط به علف‌های هرز است.

مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان با بیان این‌که برای مبارزه با این عوامل خسارت‌زا 250 قلم سم در کشور تولید می‌شود، می‌گوید: متاسفانه بخش اعظم این سموم در استان گلستان مصرف می‌شود. متکی می‌افزاید: اما از سال 1383 که یارانه سموم حذف شد، سازمان حفظ نباتات تصمیم به حذف برخی سموم پرخطر گرفت و تا پایان سال گذشته تمام سموم کلره و بخشی از سموم پرخطر حذف شد، به طوری که میزان مصرف سم از 32 هزار تن در سال به 16 هزار تن رسید. در استان گلستان نیز مصرف سم از 2800 تن در سال 83 به 1600 تن در سال گذشته رسید.

کشاورزان رغبت کمتری دارند

هرچند در سال‌های اخیر اقداماتی در جهت حمایت و تولید محصولات ارگانیک صورت گرفته، ولی سرعت پیشرفت آن‌ چشمگیر نبوده است و با وجود پتانسیل‌های بالقوه موجود در کشور، رشد چندانی در سطح زیرکشت، عملکرد، تولید و حتی مصرف این محصولات به چشم نمی‌خورد.

به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی یکی از دلایل مهم بی‌توجهی به کشاورزی ارگانیک در ایران، تصمیم سیاستگذاران بر تولید هر چه بیشتر برای دستیابی به امنیت غذایی و فدا کردن کیفیت برای رسیدن به کمیت است. از سویی کشاورزان نیز از تولید محصولات ارگانیک به دلیل نگرانی از کاهش احتمالی عملکرد محصول در واحد سطح و در نتیجه کاهش درآمد، استقبال چندانی نمی‌کنند.

کشاورزی ارگانیک چیست؟

کشاورزی ارگانیک شیوه نوینی است که مصرف کودها و سموم شیمیایی را حذف کرده و با به کارگیری روش‌های سازگار با محیط، کیفیت محصولات تولیدی را افزایش می‌دهد.

بر این اساس محصولات ارگانیک نیز محصولاتی است که در تولید آن از هیچ‌گونه سم و کود استفاده نشده و به جای سم از حشراتی همچون کفشدوزک و زنبور و به جای کود شیمیایی نیز از کمپوست یا ورمی کمپوست استفاده می‌شود.

اگرچه محصولات ارگانیک نسبت به محصولات غیرارگانیک، افزایش قیمت دو تا ده برابری دارد، اما به‌دلیل افزایش کیفیت محصولات تولیدی، ارزش غذایی بالا و سلامت این محصولات از یک سو و فرصت‌های اقتصادی مناسب در بازارهای محصولات ارگانیک از سوی دیگر بسیاری از کشور‌ها از جمله کشورهای در حال توسعه در این عرصه فعال شده‌اند.

این در حالی است که کشاورزی غیرارگانیک که در حال حاضر عمده محصولات کشاورزی از این طریق به‌دست می‌آید، برای سلامت جامعه تبعات ناگواری دارد. بروز نقص‌های مادرزادی، کاهش باروری یا ناباروری، ضعف عضلانی، کاهش حافظه، آسیب به سیستم عصبی و مغز، کاهش کارآیی سیستم ایمنی بدن و سرطان‌زایی را می‌توان از جمله آثار منفی استفاده از مواد شیمیایی به کار رفته در کودها و سموم دفع آفات در این نوع کشاورزی دانست.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها