تبیین آموز‌ه‌های دینی در شبکه قرآن

تهیه‌کننده برنامه وقت بیداری امیر افشار فتوحی است. وی 17سال سابقه کار در قسمت‌های مختلف تولید سازمان صدا و سیما را در کارنامه کاری خود دارد و حدود 8 سال است در شبکه قرآن و معارف سیما فعالیت می‌کند.

افشار فتوحی می‌گوید: به دلیل علاقه‌ای که به قرآن دارم این شبکه را انتخاب کردم.

او درباره برنامه وقت بیداری می‌گوید: این برنامه اولین برنامه صبحگاهی شبکه قرآن است که روی آنتن می‌رود.ابتدا اسم برنامه «یک روز نورانی» بود ولی از اواسط زمستان 89 اسم برنامه وقت بیداری شد.

این برنامه سعی دارد نگاه اصولی و عمیق به مقوله دین و آموزه‌های دینی داشته باشد. به طور کلی هدف برنامه ارائه و تاثیر‌گذاری آموزه‌های قرآنی و دینی در زندگی است.

برنامه شامل بخش کارشناسی، تقویم تاریخ، قصص قرآنی، اخبار قرآنی و... است که هر کدام به نوبه خود به تبیین هر چه بیشتر آموزه‌های دینی در جامعه می‌پردازند.

هدف، توجه به دغدغه‌های مردم است. با توجه به واقعی بودن بحث و ملموس بودن آن می‌توان مخاطب را جذب کرد. وی در ارتباط با بخش‌های این برنامه گفت‌وگو محور می‌افزاید: در این برنامه نیمی از زمان پخش را به بحث‌های کارشناسی که با توجه به موضوع‌های خاصی طراحی شده، اختصاص می‌دهیم. در این برنامه سعی می‌کنیم با برداشتی که از زندگی روزمره داریم با مخاطب صحبت کنیم.هدف اصلی ما این است، آنچه دغدغه مردم در حوزه دین و معارف اسلامی است را پررنگ کنیم و به آن بپردازیم.

وی در ادامه تصریح کرد: این برنامه از ابتدا تاکنون با همکاری چند تهیه‌کننده روی آنتن رفته است و تا سوم بهمن امسال او تهیه‌کننده برنامه وقت بیداری خواهد بود.از آن به بعد همکار دیگری مسوولیت تهیه‌کنندگی این برنامه را عهده‌دار خواهد شد.

افشار فتوحی درباره برنامه‌های دیگرش که در دست تهیه دارد، می‌گوید: تا قبل از پایان سال برنامه‌ای در شبکه معارف و قرآن سیما ارائه خواهم کرد که در آن نوجوانان هنرمندی که در زمینه‌های مختلف با قرآن مانوس هستند در باشگاهی دور یکدیگر جمع می‌شوند. این افراد شامل قاری قرآن، مداح، نقاش، خطاط، شاعر و... هستند. در این برنامه سعی دارم شکل جدیدی از محافل قرآنی را نشان دهم.

محمد خالقی، ‌ناظر محتوایی برنامه است. قسمت کارشناسی از 2 بخش با موضوعات مختلف تشکیل شده، یک بخش مربوط به بحث‌های ثابت برنامه است که با حضور کارشناس در برنامه یا صحبت تلفنی طراحی شده و بخش دیگر بحث‌های کارشناسی با توجه به مناسبت‌هاست.

خالقی می‌افزاید: دکتر علیرضا مختارپور، کارشناس ثابت روز‌های فرد است که درباره کتابخوانی صحبت می‌کند. کارشناسان موضوعی برنامه روز‌های شنبه حجت‌الاسلام والمسلمین میلانی‌نژاد است که در حوزه روابط اجتماعی و اخلاق بحث می‌کند. یکشنبه‌ها دکتر سیدمرتضی خاتمی به مسائل روز می‌پردازد. دوشنبه‌ها دکتر رضا رسولی به اقتصاد در خانواده و در مورد معیشت در اسلام صحبت می‌کند.

سه‌شنبه‌ها دکتر عیوضی از مدیریت استرس می‌گوید. چهارشنبه‌ها دکتر حسین خیراندیش به طب سنتی می‌پردازد و پنجشنبه‌ها دکتر هادی معتمدی، روان‌شناسی خانوداه را تجزیه و تحلیل می‌کند. در ضمن هر روز یک صفحه از قرآن تلاوت می‌شود که حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین بحرالعلوم میردامادی به توضیح مفاهیم آیات تلاوت شده می‌پردازد.

علیرضا مختارپور به معرفی کتاب و بیان حکایت در برنامه می‌پردازد. او طی 14 جلسه به آداب مطالعه و کتابخوانی در برنامه اهتمام ورزیده است.

وی تاکید دارد پدر و مادر، اولیای مدارس و نهاد‌های فرهنگی کشور نظیر رسانه‌ها تاثیر بسزایی در اشاعه فرهنگ کتابخوانی دارند.

دکتر مختارپور می‌گوید: قصه‌گویی برای کودک از خردسالی باعث ترغیب بچه به سوی کتابخوانی می‌شود و بسیار اهمیت دارد، زیرا یکی از الگو‌های فرزندان در کودکی والدین هستند.

در منازل قفسه‌ها و دکور‌هایی برای بعضی ظروف و اشیا وجود دارد (ظروفی که بظاهر قشنگ و قیمتی هستند) ولی متاسفانه در همه خانه‌ها کتابخانه وجود ندارد یا اگر هست، صرفا محلی برای نگهداری کتب درسی است و در کمتر خانواده‌ای کتابخانه عاملی است که اعضای خانواده را دور یکدیگر جمع کند و به بحث و گفت‌وگو و مبادله افکار در مورد کتاب بپردازند.

برای خرید کتاب در خانواده‌ها هزینه‌ای صرف نمی‌شود. حتی تعداد افرادی که عضو کتابخانه هستند هم خیلی چشمگیر نیست، اما در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی به کتاب و کتابخوانی بسیار سفارش شده است.

لازم است کتاب و فرهنگ کتابخوانی در همه برنامه‌های صدا و سیما گنجانده شود تا اثر غیر مستقیم بر ترویج مطالعه را در دراز مدت مشاهده کنیم.

روز‌های زوج، نجمین دهقان و محمد اسکندری مجری برنامه وقت بیداری هستند. نجمین دهقان ـ که کارشناسی ارشد علوم سیاسی دارد ـ سال 82 وارد سازمان صداوسیما شده است. وی در شبکه‌های مختلف تلویزیونی و رادیو صدای آشنا فعالیت داشته و بابرنامه قاصدک گروه کودک و نوجوان شبکه قرآن در عید نوروز امسال کارش را با شبکه قرآن آغاز کرد.

دهقان می‌گوید: از وقتی با شبکه معارف و قرآن سیما همکاری می‌کنم به دلیل بعد معنوی این شبکه اولویت اصلی من برای اجرا شبکه قرآن است. قرآن کتاب سفره عقد و مراسم ترحیم نیست؛ بلکه کتاب وادی هدایت انسان برای رسیدن به ایده‌آل‌هاست. روان‌شناسان و جامعه‌شناسان به تاثیر دین در استحکام زندگی عقیده دارند. در عصر حاضر با توجه به تهاجم فرهنگی نیاز است با ارائه برنامه‌های مذهبی، اما با نگرشی جدید و جوان‌پسند با شیوه‌های نو با حفظ شوونات اسلامی با قرآن بیش از پیش مانوس شویم. روزانه اخبار و اطلاعات حوزه قرآنی را در برنامه به اطلاع بینندگان می‌رسانم. تعداد پیامک‌های رسیده به برنامه بسیار اهمیت دارد. برای نمونه، تعداد کل پیامک‌های رسیده روز قبل حدود 5 هزار بوده است که نشان از بازخورد خوب برنامه دارد.

یکی از نیاز‌های جامعه، ایجاد ابزارهای شادی آفرین است. پیامبر اسلام، پیامبر مهربانی و خوشرویی است. دین ما، دین شادی و شعف است. با ارائه کارهای شاد و هم راستا با معیارهای مذهبی می‌توان جلوی اشاعه فرهنگ بیگانه را گرفت. با توجه به تعامل خوبی که نشان‌دهنده مشارکت مردم با برنامه است متوجه می‌شویم برنامه توانسته به نیاز جامعه و نقطه هدف برسد.

محمد اسکندری، دیگر مجری روزهای زوج است. وی که 10 سال است در گروه‌های تواشیح فعالیت دارد. می‌گوید: تخصص من برنامه‌های اجتماعی و صبحگاهی است. در برنامه وقت بیداری سعی دارم با ساختارشکنی و برخلاف دیگر برنامه‌های صبحگاهی از دریچه‌ای جدید وارد زندگی روزمره مردم شوم و با استفاده از آیات قرآن و احادیث تاثیرگذار باشم. تاثیر‌گذاری یک برنامه بسیار مهم‌تر از جذابیت آن است. مجریان روزهای فرد الهام غفاری و احمد شفازاده هستند.

الهام غفاری دانشجوی کارشناسی ارشد حافظین قرآن است، می‌گوید: به خاطر تعلقات مذهبی و معنوی خودم است که علاقه ویژه‌ای به شبکه قرآن دارم. اساس کارم بر مبنای احترام به مخاطب است. با گفتار ساده و به دور از الفاظ پیچیده و جملات کوتاه، اما تاثیرگذار سعی می‌کنم با مخاطب ارتباط برقرار کنم و آمار و اطلاعات تماس‌های مردمی را در طول ماه در اختیار مسوولان برنامه قرار می‌دهم.

احمد شفازاده، دیگر مجری روز‌های فرد مدرس دانشگاه و دانشجوی دکتری مطالعات و پژوهشی اسلامی در کشور لبنان است. وی می‌گوید: مجری ای که در زمینه‌های دینی، علم لازم را کسب نکرده و تنها بهانه‌اش برای اجرا، قرار گرفتن مقابل دوربین است، هیچ گاه در شبکه قرآن موفق نمی‌شود. ولی این با خمیدگی و شاد نبودن مجری فرق دارد. مجری شبکه قرآن باید هم راستا با حفظ شوونات اسلامی ظاهری زیبنده و آراسته داشته باشد.

قرآن فقط کتاب شب قدر نیست، بلکه کتاب عشق، امید، بیداری، آگاهی و زندگی است. مردم شبکه قرآن را برای سرگرمی انتخاب نمی‌کنند، بلکه به دلیل تاثیر‌گذاری محتوایی‌اش آن را برمی‌گزینند. به همین دلیل سعی دارم یک صبح با نشاط را با توجه به داروخانه معنوی یعنی قرآن به مخاطب هدیه کنم تا به جای این که مردم به خدا بگویند خدایا مشکل بزرگی دارم، به مشکلات بگویند خدای بزرگی دارم. سعی دارم با استفاده از کلمات فاخر و حکایت‌های قرآنی به مردم شادی، نشاط و تحرک بدهم.

شفازاده معتقد است برای جذب جوانان باید حرف جوان را شنید، درک کرد و با تحلیل منطقی و مطرح کردن مسائل جوانان به سوی آنها رفت تا از دزدیده شدن فکر و روح جوانان توسط بیگانگان جلوگیری کنیم. در برنامه وقت بیداری جوانان برای ما یک اولویت مهم و حیاتی هستند.