پاسخگویی به شبهات

برای آشنایی بیشتر هموطنان در استودیوی این برنامه در شبکه قرآن حاضر شدم تا گزارشی از روند تولید این برنامه تهیه کنم.

پرسش و پاسخ دینی یکی از برنامه‌های جذاب و پرمخاطبی است که برای مخاطبان پخش می‌شود. قالب این برنامه گفت‌وگویی است که با حضور استادان مختلف حوزه و دانشگاه روی آنتن می‌رود. امروز افکار دینی و اسلامی و بویژه تفکرات شیعی، آماج شبهه‌افکنی مراکز استکباری قرار دارد. شاید این جمله رهبر معظم انقلاب باعث شده بسیاری از برنامه‌سازان با توجه به نیاز جامعه به سمت تولید برنامه‌های پرسش و پاسخ دینی بروند و هر کدام با استفاده از تکنیک‌های مختلف برنامه‌سازی، برنامه‌ای جذاب برای بینندگان تولید کنند.

ابوالفضل صالحی، تهیه‌کنندگی این برنامه را به عهده دارد. زودتر از او در استودیو حاضر شدم. صالحی همراه عوامل وارد استودیو می‌شود.

وی می‌گوید: با توجه به تلاش رسانه‌های بیگانه به شیوه کاشت بذر شک و تردید و ابهام و وارونه جلوه دادن حقایق دینی در قلوب افراد جامعه، بخصوص جوانان با هدف شوم براندازی انقلاب اسلامی، گروه تامین برنامه شبکه قرآن و معارف سیما بر آن شد که مجموعه برنامه‌ای با همکاری مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی و معاونت تبلیغ و آموزش‌های کاربردی حوزه‌های علمیه تهیه کرده تا در حد بضاعت و توان بخش عمده‌ای از شبهاتی را که در ذهن اقشار مختلف جامعه بخصوص جوانان است، دفع کند.

تهیه‌کننده برنامه اضافه می‌کند: این برنامه با حضور 2 نفر کارشناس و همراهی 75 نفر از جوانان تحصیلکرده که سوالات اساسی در ذهن خویش دارند و پاسخ به آنها را دغدغه خود می‌دانند، ضبط می‌شود تا با طرح و بحثی آزاد و بدون هیچ‌گونه قید و محدودیتی برای دغدغه‌های ذهنی و سوالات و شک و تردیدهای خود پاسخی قانع‌کننده و مطمئن بیابند و اگر نیافتند به کشمکش و گفت‌وگوی خویش ادامه دهند تا به این هدف نائل شوند.

وی همچنین درخصوص شیوه انتخاب موضوعات بیان می‌کند: موضوعات برنامه با توجه به سلسله جلسات یک ساله 3 مرکز یاد شده و دیگر مراکز فعال در این حوزه به دست آمده است که در آن آسیب‌شناسی جامعه و سوالات مبتلابه و وضعیت دینی اقشار جامعه در نظر گرفته شده است. بر این اساس، دیدگاه 3 مرکز به نقطه نظری واحد رسیده و این موضوعات واحد در قالب بسته‌های رسانه‌ای ساخته و پخش می‌شود.

وی می‌افزاید: از جمله این موضوعات می‌توان به ولایت فقیه ضد دیکتاتوری، برخورد نظام اسلامی با مخالفان، حضرت مسیح و حضرت حجت، رابطه جهاد و خشونت، روابط دختر و پسر، گفتمان‌های انحرافی در انقلاب اسلامی، ازدواج موقت، اسلام و تروریسم، پاسخ به شبهات بهائیت و وهابیت اشاره کرد که پرداختن به موضوع شبهات قرآن کریم اهمیت ویژه‌ای در ضبط و پخش این مجموعه دارد.

صالحی تصریح می‌کند: هدف از تولید و پخش برنامه، رویکردی جدید به بیان رسانه‌ای معارف دینی است تا کنار رسانه منبر و روش منبرمدار، روشی نوین ارائه کنیم تا مخاطبان بیشتری جذب کرده و تاثیرات عمیق‌تری بر سطوح جامعه بخصوص جوانان و محققان و محصلان بگذاریم.

تهیه‌کننده برنامه در ادامه توضیح می‌دهد: تولید این مجموعه با حضور بیش از 60 نفر از استادان و فرهیختگان حوزه و دانشگاه به عنوان کارشناس و بیش از 4000 نفر از نمایندگان دانشجویان، دانش‌آموزان و طلاب به عنوان شرکت‌کننده ضبط می‌شود.

صالحی از این‌که تهیه برنامه را به عهده دارد بسیار خرسند است و می‌گوید: با توجه به این‌که من با بسیاری از جوانان در دانشگاه در ارتباط هستم، وقتی با آنها صحبت می‌کنم می‌فهمم اگر ما هر روز هم برای جوانان برنامه تولید کنیم هنوز آن‌طور که باید و شاید نتوانسته‌ایم به شبهات آنها پاسخ بگوییم. در حال حاضر که رسانه‌های بیگانه از طریق برنامه‌های جذاب سعی می‌کنند مردم را دچار شبهه کنند، این وظیفه ماست که آنها را با تاریخ اسلام آشنا کنیم تا در زندگیشان دچار مشکل نشوند.

وی به نیازهای مخاطبان اشاره می‌کند و معتقد است: شبکه قرآن و معارف سیما سعی می‌کند از تکنیک‌های برنامه‌سازی بهره بگیرد تا بتواند مخاطبان خود را جذب کند.

اگر ما بتوانیم مخاطبانمان را حفظ کنیم و با نیازسنجی به نیازهای آنها پاسخ دهیم، حتما روز به روز مخاطبان ما بیشتر خواهند شد.

صالحی زمان کمی دارد و باید آیتم‌های خود را دوباره مرور کند، به همین علت باب صحبت را با کارگردان باز می‌کند.

حجت‌الاسلام محمدمصطفی متوسل که کارشناس و مجری برنامه است در گوشه‌ای از استودیو با مهمانان صحبت می‌کند، به سمتش می‌روم. وی معتقد است: این برنامه اهمیت بسیار زیادی دارد و حتما کارشناس ـ مجری باید نسبت به موضوعات تسلط کافی و لازم داشته باشد. وی می‌افزاید: البته در طول برنامه برخی مسائل توسط مجری ـ کارشناس هدایت می‌شود و سعی بر آن است با توجه به حساسیت طرح مسائل و شبهات دینی در رسانه ملی، هیچ‌گونه خطایی در این زمینه صورت نگیرد که این موضوع نیز خود باعث ایجاد شبهه شود.

کارشناس ـ مجری برنامه پرسش و پاسخ دینی ادامه می‌دهد: خوشبختانه استقبال از این برنامه میان نخبگان و استادان حوزه و دانشگاه، طلاب و دانشجویان فوق‌العاده است و برخی بازخوردها به گوش ما هم می‌رسد. بر همین اساس هم‌اکنون سوالات زیادی دست تهیه‌کننده برنامه هست و به دلیل کثرت آنها با تاخیر یک ماهه در برنامه مطرح می‌شوند. همین‌جا لازم می‌دانم از بینندگان محترم برنامه که ما را مورد لطف خودشان قرار می‌دهند، تشکر ویژه کنم.

برنامه شروع می‌شود و دیگر فرصتی برای صحبت کردن با عوامل نیست. حجج‌الاسلام نبوی، ملانوری، اسماعیلی، جعفری و خلیلی از کارشناسانی هستند که در برنامه حضور د ارند. هر کدام از حاضران شبهاتی را مطرح می‌کنند و مجری برنامه هم سوالاتی را مطرح می‌کند. بحث و تبادل نظر میان افراد صورت می‌گیرد. در پایان هم کارشناس ـ مجری برنامه بحث را جمع‌بندی می‌کند.

مهدی نیک‌روش، کارگردان هنری این برنامه سخت مشغول کار بود. جوان خوش‌برخوردی که تلاش می‌کرد برنامه به بهترین شکل ممکن روی آنتن برود. حالا برنامه تمام شده و فرصت خوبی است تا بتوانیم باهم گپ بزنیم.

او می‌گوید: گزینش و اولویت‌بندی دقیق شبهات و چالش‌های دینی رایج میان جوانان (مستند به پژوهش و تجربه برترین مراکز پاسخگویی دینی) است که ما تلاش می‌کنیم این اتفاق بیفتد. در کنار انتخاب بهترین شبهات، گزینش برترین کارشناسان دینی حوزه علمیه که توانایی شبهه‌شناسی، مخاطب‌شناسی و برقراری ارتباط فعال با مخاطبان حاضر و رسانه‌ای را داشته باشند نیز اهمیت بسیار زیادی دارد.

وی تصریح می‌کند: البته حضور کسانی که از طیف‌های مخاطبان برنامه نمایندگی کنند و سوالات آنان نمایانگر پرسش‌های رایج همسالان و مشابه خود باشد و حضور فعال آنان در بحث برنامه، منجر به همذات‌پنداری مخاطب رسانه با پرسشگران حاضر در استودیو شود نیز برای ما اهمیت دارد که برای این موضوع سعی می‌کنیم افراد مختلف و با سطح بالایی را انتخاب کنیم.وی خاطرنشان می‌کند: امیدواریم تا پایان سال بتوانیم با این برنامه اطلاعات کافی و لازمی را در اختیار عموم مردم قرار بدهیم و ارتباط خودمان را با بینندگان حفظ کنیم و ادامه بدهیم.