در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
با این حال هم تولید زیتون در ایران میزان پایینی دارد و هم مصرف آن. روغن زیتون مرغوب تمامی خواص دانههای اعجابانگیز این خوراکی 8 هزار ساله را دارد، اما مصرف سرانه آن در کشور به 160 گرم در سال برای هر نفر خلاصه میشود. این رقم را مقایسه کنید با سرانه مصرف یونانیها که به 27 کیلوگرم میرسد و راز سلامت و طول عمر 80 ساله این مردمان نواحی مدیترانهای را در همین تفاوت جستجو کنید. گرانی روغن زیتون نسبت به انواع دیگر روغنها تنها یکی از دلایل مصرف پایین این روغن شفابخش است. اما دلیل اصلی را باید در ذائقه ایرانیها جستجو کرد.
بسیاری افراد روغن زیتون را به دلیل بوی آن مصرف نمیکنند و فرزندانشان نیز از موهبت روغنی که آن را داروی بدن نامیدهاند محروم میگذارند. متاسفانه روغن زیتون بیبو طی فرآیند بوزدایی بخشی از خواصش را از دست میدهد، اما چرخ تولید بر ذائقه مردم میچرخد و چارهای در این باره یافت نمیشود. تنها راه ممکن توجه به خواص روغن زیتون خالص و بودار و تغییر ذائقههاست.
انواع روغن زیتون
روغن زردرنگ زیتون که نوع مرغوبش تهمایه سبز دارد انواع مختلفی را شامل میشود که اغلب به فرآیند روغنکشی از دانههای زیتون بازمیگردد. کیفیت و نوع روغن زیتون به مسائل گوناگونی از جمله رسیدگی میوه، تکنولوژی روغنکشی، فصل برداشت و حتی نحوه انتقال دانههای زیتون به کارخانه بستگی دارد. فوق بکر (Extra Virgin)، بکر (Virgin)، معمولی (Ordinavy) و تصفیه شده یا بیبو مهمترین انواع روغن زیتون هستند که بالطبع نوع فوقبکر آن گرانتر و مرغوبتر است. با این حال در بازار ایران این نوع که خواص فوقالعاده زیتون را در خود دارد طرفداران کمتری یافته و هم قیمت نوع بیبو یا معمولی قابل خریداری است.
کشورهای اسپانیا، ایتالیا و یونان در تهیه نوع فوق بکر تخصص دارند و این گونه از روغن زیتون در محصولات سایر کشورها از جمله ترکیه که آن هم از تولیدکنندگان بزرگ روغن زیتون است کیفیت کافی را ندارد. هرچند بیشتر با ذائقه ایرانیها جور در میآید. نوع فوقبکر اندکی از تلخی زیتون را هم با خود دارد و باید دانست این تلخی حاصل ترکیبات پلی فنلی است که جزو آنتیاکسیدانهای قوی، ضد سرطان و موجب طول عمر است. در کشورهای حوزه مدیترانه فروختن روغن زیتونی که فوقبکر نباشد به عاشقان این محصول طبیعی دشوار است!
روغن زیتون نامرغوب
بوی کهنگی، ترشیدگی یا هر نوع بوی فلز که از روغن زیتون به مشام برسد نشانه خرابی آن است. مخلوط کردن روغن زیتون با انواع روغنهای ارزانقیمت نظیر آفتابگردان، ذرت و... یکی از راههای تقلب در آن است که متاسفانه به دلیل کاستن از بوی آن به مذاق بسیاری خوش میآید. روغن زیتون خالص در سرمای یخچال منجمد و پس از قرار گرفتن در دمای معمولی بتدریج دوباره ذوب میشود. نگهداری آن در جای گرم یا زیر نور آفتاب کیفیت و طعم خوب آن را از بین میبرد.
نوع مصرف
مصرف روغن زیتون به صورت سرد و در انواع سالاد بهترین شیوه است. با این حال روغن زیتون خالص در دمای بیش از 200 درجه خراب میشود (دود میکند) و از این رو به دلایل پزشکی بهترین روغن برای سرخ کردن و پختن غذاست. اگر از خواص شگفتانگیز این محصول آگاه شوید از خوردن آن به صورت خالص یا همراه کمی آبلیمو هم پرهیز نخواهید کرد.
خواص
گویا تحقیق درباره خواص روغن زیتون تمام شدنی نیست و هنوز ادامه دارد. با این حال خواص شناخته شده روغن زیتون فهرستی طولانی را در بر میگیرد. محققان معتقدند مصرف روزانه 20 گرم (4 قاشق غذاخوری) روغن زیتون خالص یا همان فوق بکر به مدت 6 ماه مداوم کلسترول بد خون را به کلی از بین میبرد.
خواص درمانی
ـ جلوگیری از انواع سرطان
ـ کاهش چربی و قند خون به همراه تنظیم فشار خون و کاهش خطر بیماریهای قلبی و عروقی
ـ از بین بردن سنگ صفرا در صورت مصرف ناشتا
ـ کاهش یبوست و نارساییهای گوارشی
ـ جلوگیری از پوکی استخوان، ریزش مو و بیماریهای پوستی
ـ تغذیه سلولی و کاهش گرسنگی کاذب که به کاهش وزن کمک میکند
ـ تقویت حافظه
ـ تسکین دردهای مفصلی و کاهش دردهای ناشی از زخم معده
ـ درمان عفونتهای ادراری
علاوه بر آن مالیدن روغن زیتون روی پوست از خشکی و ترک آن جلوگیری کرده و برای سرباز کردن جوشها و کورکهای چرکی مفید است.
ویتامین E، هیدروکربنها، ترکیبات معطر و گلیسریدی (روغنی)، اسیدهای چرب نظیر اولئیک، لنیولئیک و ... مهمترین مواد تشکیلدهنده روغن زیتون هستند که خواص ارزشمند آن را موجب میشوند.
فراموش نکنید که ...
ـ روغن زیتون را حتما در یخچال یا مکانی خنک و تاریک نگهداری کنید.
ـ از آنجا که مغازهداران ظروف حاوی روغن زیتون را جلوی نور میگذارند و از خواص آنتیاکسیدانی آن کاسته میشود به تاریخ تولید توجه کنید و تازهترینها را بخرید. شیشههای تیرهرنگ حاوی روغن زیتون و قوطیهای فلزی در اولویت هستند.
ـ کودکان و نوجوانان را با طعم و بوی اصیل روغن زیتون آشنا کنید. برای شروع استفاده از آن در انواع سالاد یک گزینه مناسب است. میتوان از روغن زیتون به جای سس مایونز در سالادها استفاده کرد.
ـ میتوانید مقداری روغن زیتون را در یک ظرف پلاستیکی کوچک درون فریزر بگذارید و پس از یخ زدن آن را مانند کره روی نان بمالید و برای صبحانه میل کنید.
ـ خوردن یک قاشق غذاخوری روغن زیتون پس از هر وعده غذایی علاوه بر بهبود سلامت لثهها از یبوست و التهاب معده جلوگیری میکند.
نکته آخر
همانطور که شاخه زیتون نماد صلح در جامعه است مصرف زیتون و روغن آن نیز به عقیده متخصصان پزشکی به معنای صلح در بدن است. زیتون از جمله خوراکیهای بهشتی است که مصرف دانه و روغن آن به هر مقدار، ضرری برای بدن ندارد و هیچکس هم از خوردن آن منع نشده است.
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
برای بررسی کتاب «خلبان صدیق» با محمد قبادی (نویسنده) و خلبان قادری (راوی) همکلام شدیم