صدای خنده از رادیو خوش است

زبان طنز زبان شیرین و گویاست حتی اگر تلخ و گزنده باشد و اساسا این ترکیب متضاداست که قدرت نفوذ و دامنه تاثیر‌گذاری طنز را می‌گستراند. اگرچه طنز، ژانر ویژه هیچ رسانه‌ای نیست و ظرفی است که در هر مظروفی گنجانده می‌شود اما یکی از رسانه‌هایی که بیش از بقیه به طنز وابسته است و از آن تغذیه می‌کند رادیو است. چه بسیار مخاطبانی که رادیو را به‌واسطه برنامه‌های طنز و کمیکش دوست دارند. محبوبیت برنامه‌ای مثل صبح جمعه با شما که اینک به جمعه ایرانی تغییر نام داده است، نمونه‌ای از این مدعاست. در میان انواع برنامه‌های رادیویی نیز آنهایی گل کردند که زبان طنز را برای بیان مقاصد اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی خود برگزیدند هرچند در رادیو و تلویزیون ما تفاوتی بین طنز و هجو و هزل دیده نمی‌شود. گاهی آنچه که در رادیو به عنوان طنز مطرح است بیشتر کمدی‌هایی است که تا مرز تخریب و تمسخر افراد و خرده فرهنگ‌ها پیش می‌رود. اساسا یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد رادیو سرعت عمل و سهل‌الوصول بودن آن به لحاظ دسترسی است به همین دلیل هم، طنز در این رسانه، بستر و فرصت بیشتری برای طرح و شکوفایی یا نقد و نظر دارد. از طرف دیگر طنز، کارکرد فرهنگ‌سازی هم دارد و هر تفکر و پدیده تازه‌ای را می‌توان به‌واسطه طنز، ترویج کرد و طنز رادیویی به‌واسطه سرعت عمل رسانه‌ای بیش از رسانه‌های دیگر می‌توان این امر را تسهیل کند بویژه این‌که رادیو با عموم مردم ارتباط دارد. بسیاری از مسائل و معضلات زندگی مدرن که معمولا دستمایه کار طنز قرار می‌گیرند از طریق همان غالب‌های کهن طنزپردازی دارای جاذبه مضاعفی می‌شوند که طنز رادیویی ما بیش از اینها به آنها محتاج است. طنز رادیویی یک برنامه رسانه‌ای است نه صرفا یک غالب ادبی لذا باید به عناصر و مولفه‌های رادیویی هم در جذابیت و تاثیر‌گذاری آن اهتمام داشت.

طنزنیز با توجه به نوع مخاطب کارکردهای متفاوتی دارد ولی متاسفانه بسیاری از نویسندگان طنز یا برنامه‌سازان رادیویی به این تفاوت توجه نمی‌کنند و در حوزه طنز، مخاطب شناسی نداریم. طنز نه فقط برای رادیو که اساسا برای تلطیف زندگی انسانی یک ضرورت است. رادیو به دلیل کارکردهای رسانه‌ای‌اش از حیث سرعت انتشار و همگانی بودن و حجم استفاده‌ای که در میان مردم و مخاطبان ندارد، رسانه‌ای برگزیده برای توجه بیشتر به این مقوله است و نویسندگان و طنزپردازان در کنار بازیگران و برنامه‌سازان رادیویی باید با شناخت ظرفیت‌های بالقوه این حوزه به شکوفایی آن کمک کنند تا طنز رادیویی به جایگاه واقعی خود دست یابد.