گوش‌های سنگین و درمان سبک

این سالمند 75 ساله بارها به خاطر نشنیدن صدای بوق، زنگ در یا تلفن دچار مشکلات جدی شده است. او هنوز مطمئن نیست که بخواهد با یک سمعک کوچک مشکل خود را حل کند.

دکتر عباسعلی وفایی گوش را وسیله ارتباطی مهم برای انسان می‌داند و معتقد است: این‌که درک صحیحی از محیط اطراف داشته باشیم و تصمیم درست و بموقع در مقابل محرک‌ها بگیریم نیاز به عملکرد صحیح حواس خصوصا شنوایی دارد.

برای انسان توانایی برقراری ارتباط موثر با اجتماع و بهبود وضعیت روابط عاطفی و هیجانی با دیگران ضروری است. به اعتقاد این پژوهشگر نقص شنوایی قابل جبران است اما سر کردن با آن به بهانه پیری می‌تواند منجر به افسردگی در اثر منزوی شدن و احساس محدودیت و بی‌ارزشی شود. شنوایی کافی برای آگاهی از اخبار روزمره از طریق رادیو و تلویزیون ضروری است و تلفن، وسیله فراگیری که امروز اغلب ما با آن ارتباط برقرار می‌کنیم نیاز به شنیدن دارد. تنها شدن در اجتماع امروز می‌تواند ایمنی سالمند را به خطر بیندازد و بر فعالیت‌های فیزیکی و عاطفی اجتماعی او اثر بگذارد.

دکتر عباسعلی وفایی از پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی سمنان نقص شنوایی را یکی از آسیب‌های ناشی از سالمندی می‌داند و و می‌افزاید: اولین علائمی که ناشی از کم شنوایی است عبارت است از نقص در برقراری ارتباط، درخواست مداوم تکرار کلمات، توجه به لب‌ها و لب خوانی ‌و‌ کج کردن سر به یک سمت به منظور تلاش برای بهتر شنیدن وبا اثرات رفتاری چون تحریک‌پذیری و دشمن پنداری، از دست دادن احساس شادابی و منزوی شدن بروز
می‌کند.

وی می‌افزاید:‌ نقص شنوایی مخفی است و تنها با تفسیرهای غلط و اشتباه در تشخیص، فراموشی، گیجی و حتی جنون بروز می‌کند.

پیشرفت نقص شنوایی اغلب به تدریج اتفاق می‌افتد بنابراین همیشه واضح نیست که حوادث اطراف شخص بر نقص شنوایی او تاثیر داشته است یا نه.

طبق اعلام مرکز بین‌المللی بررسی آمارهای بهداشتی طی دهه گذشته کاهش شنوایی یکی از شایع‌ترین وضعیت‌های بهداشتی مزمن در ایالات متحده بوده است. این بررسی نشان داد که نقص شنوایی در افراد 65 تا 74 سال حدود 23درصد و در افراد بالای 75 سال 32 درصد شیوع داشته است.

متاسفانه اغلب افراد عادی و حتی بعضی از مراقبین بهداشتی در مورد مشکلات ارتباطی‌ای که سالمندان مبتلا به نقص شنوایی با آن دست به گریبان هستند آگاهی ندارند.

شاید لغت پیرگوشی به گوش شما هم خورده باشد. این لغت برای تشخیص نقص شنوایی در سنین بالا استفاده می‌شود. این اختلال تدریجا پیشرفت می‌کند و به میزان زیادی بر میزان شنوایی هر دو گوش تاثیر می‌گذارد.

صدمات ناشی از عفونت‌ها به گوش، صداهای مزاحم، داروهایی که بر بدن اثر دارند، بیماری‌های قلبی- عروقی، حوادث عروق مغزی و اختلالاتی از این قبیل می‌تواند عملکرد شنوایی را کاهش دهد. برخی از اختلالات سبب کاهش توانایی فرد در درک کلمات می‌شود یا فرآیند صحبت کردن را دچار اختلال کند.

وزوز گوش یکی دیگر از مشکلات سالمندان است که امکان دارد با درمان برطرف شود.

به هر حال اغلب دلیل این بیماری ناشناخته می‌ماند. در بعضی موارد شدت وزوز گوش به قدری است که می‌تواند در عملکرد روزانه فرد اثر بگذارد.

متخصصان توصیه می‌کنند ‌به منظور پیشگیری از بروز اختلالات شنوایی، عفونت‌های گوش باید کاملا تحت درمان قرار گیرند. از ضربه به گوش جلوگیری شود و با شستشوی کامل مجرای خارجی گوش کانال گوش خارجی توسط متخصص از آلودگی‌های مزاحم پاک شود.

افراد باید از سر و صداهای بلند محیطی دوری کنند و برای این منظور در صورتی که نمی‌توان صدای محیط را کاهش داد استفاده از گوشی‌های محافظ ضروری است.

دکتر وفایی به سالمندان توصیه می‌کند معاینات دوره‌ای شنوایی‌سنجی را فراموش نکنند.

یک روز یک پرستار را دیدم که ماسک زده بود و از پشت آن با یک سالمند صحبت می‌کرد. سالمند کم‌شنوا بود و تمام سعی خود را می‌کرد تا حرف‌های او را بفهمد اما نمی‌توانست. دست آخر عصبانی شد و گفت دخترجان چرا دهانت را بستی، من که سل ندارم گوشم سنگین است! صحبت کردن و شنیدن حرف‌های سالمند کم‌شنوا نیز راز و رمزهایی دارد که مهم‌ترین آنان را متخصصان به ما توصیه
می‌کنند:‌

باید توجه سالمند را برای آغاز ارتباط با بلند کردن یک دست و یک لبخند جلب کنید.

طوری بایستید که یک چراغ روی صورت شما را روشن کند.

برای صحبت کردن درست روبه‌روی او بایستید و هنگام صحبت به او نگاه کنید.

به او اجازه لب‌خوانی بدهید و هنگام حرف زدن با او از آدامس جویدن، لبخند زدن و گرفتن جلوی دهان پرهیز کنید.

بوضوح و آرام و شمرده صحبت کنید.

فریاد نزنید، زیرا لب‌خوانی را دشوارتر می‌کند.

اگر سالمند نمی‌تواند صحبت شما را درک کند آن را به صورت دیگری بیان کنید.

اگر شنوایی یک گوش بهتر از دیگری است نزدیک به آن گوش صحبت کنید. بیشتر از عبارات یک‌کلمه‌ای استفاده کنید که عنوان اصلی بحث را روشن کند و سپس توضیح دهید.

اگر سالمند سواد دارد، بخواهید آنچه از حرف‌هایتان فهمیده را بنویسد.

راهنمایی استفاده از سمعک

اگر قصد دارید از سمعک کمک بگیرید سعی کنید یک مورد سبک‌تر را انتخاب کنید. از استفاده کوتاه‌مدت شروع کرده، بتدریج زمان استفاده را افزایش دهید.

قسمت گوشی را از دریافت‌کننده آن جدا کنید و روزانه آن را با آب و صابون بشویید. کانولای گوشی را باید کنترل کنید تا تجمع مواد زاید سبب اختلال در عملکرد آن نشود. ذرات خارجی را با استفاده از نی کاملا پاک کنید. باتری گوشی را به صورت دوره‌ای کنترل کنید و همیشه باتری اضافی داشته باشید. در صورت بروز اختلال در گوشی سریعا آن را تعمیر کنید.

ماندانا ملاعلی