بازی زیر سایه تابستان

درون و بیرون خانه

تابستان فصلی است که طبیعت در آن بسیار زیباست و حتی در شهر‌ها بسیاری از پرندگان و خزندگان زیبا یافت می‌شود و از همه مهم‌تر به علت وجود درختان سبز هوای سالمی وجود دارد که تمام اینها برای رشد ذهنی و جسمی‌کودکان خوب است. با رعایت کردن یک سری نکات می‌توان شرایطی فراهم آورد که محیط سالمی ‌برای بازی کودکان در بیرون از خانه فراهم شود.

اگر در خانه شما حیاط یا فضایی مناسب برای بازی بچه‌ها فراهم است می‌توانید این اجازه را بدهید که فرزندتان بدون این‌که به کوچه و خیابان برود به بازی بپردازد. مثلا می‌تواند به همراه دوستانش در حیاط خانه چادر بزند یا به بازی‌های دیگری بپردازد. اما اگر این شرایط را ندارید به جای این‌که بچه‌ها را از بیرون رفتن منع کنید می‌توانید با همسایه‌های خود که فرزندان آنها نیز برای بازی دوست دارند بیرون از خانه بروند قرار بگذارید که هر روز یکی از والدین همراه بچه‌ها باشد تا بیرون از خانه برای آنها مشکلی پیش نیاید یا می‌توانید همراه فرزندتان به پارک بروید تا او بتواند از فضای آزاد برای بازی کردن استفاده کند.

در کل بازی در خارج از خانه در فضای مناسب بسیار برای بچه‌ها مفید است چرا که هم از نظر جسمی ‌تحرک بیشتری دارند و هم می‌توانند از نظر ارتباطی قوی شوند، کار گروهی را یاد بگیرند، برای خود دوست‌یابی کنند و چیزهای فراوانی بیاموزند و به بازی‌های کم‌تحرک کامپیوتری و از این قبیل که تنها به جسم و ذهن بچه‌ها آسیب می‌زند کمتر بپردازند.

ایمنی بازی‌های تابستانی

1ــ گرما: اوج گرما در روزهای تابستان از ده صبح تا دوــ سه بعدازظهر است، پس بهتر است در این زمان بچه‌ها بیرون از خانه نباشند. حتما مکانی را برای بازی انتخاب کنید که سایه باشد چون آفتاب علاوه بر ضرر رساندن به چشم و پوست بچه‌ها باعث گرمازدگی آنها نیز می‌شود. لباس‌های نخی نازک و رنگ روشن تن بچه‌ها کنید و سعی کنید آستین‌دار و پاچه‌دار باشند، چرا که اگر بچه‌ها هنگام بازی زمین خوردند آسیب کمتری ببینند. حتما مایعات زیاد به بچه‌ها بخورانید، چرا که در اثر گرما و تحرک زیاد آب بدن آنها تبخیر می‌شود. برای این‌که آفتاب بچه‌ها را آزار ندهد حتما آنها را به گذاشتن کلاه در تابستان ترغیب کنید. برای جلوگیری از لک‌های پوستی و تیره شدن پوست بچه‌ها به صورت و دست‌ها و پاهای آنها کرم ضد آفتاب مخصوص کودکان بزنید.

2ــ بهداشت: به کودکان نکات ایمنی را گوشزد کنید مانند این‌که از هر جایی آب نخورند و همیشه آب تمیز به همراه داشته باشند، در هنگام بازی دست‌های خود را به دهان و چشم‌ها نزدیک نکنند و از درخت‌ها میوه نشسته نخورند. حتما ناخن‌های بچه‌ها را در تابستان کوتاه کنید، چرا که بچه‌ها در تابستان بیشتر به خاک و... دست می‌زنند و ناخن‌هایشان بیشتر در معرض کثیفی و میکروب قرار دارد. پس فکر نکنید که کوتاهی ناخن‌ها فقط برای دوران مدرسه است. در تابستان موقع طلوع و غروب خورشید پشه‌ها زیاد می‌شوند، پس در این مواقع از بچه‌ها بخواهید در خانه بمانند و در ضمن هرجا آب راکد باشد پشه‌ها نیز زیاد می‌شوند، پس اگر آب راکد (مثل گلدان‌هایی که در آب فراوانند) در خانه دارید آنها را در تابستان بیرون از خانه نگهداری کنید.

3ــ احتیاط: به بچه‌ها بیاموزید که با غریبه‌ها حرف نزنند و به آنها اطلاعات ندهند، مثلا اگر قرار است به مسافرت بروید و چند روزی را در خانه نباشید به فرزندتان بسپرید که به غریبه‌ها این موضوع را نگوید و او را از خطرات احتمالی آگاه کنید. به فرزندتان یاد دهید که چگونه از خیابان رد شود و در برابر کوچه‌های پر تردد چگونه از خود محافظت کند، مثلا اگر توپش به وسط خیابان رفت دنبال آن ندود یا اگر بالای درخت افتاد از بزرگ‌ترها کمک بگیرد و اگر در پارک گم شد چه بکند و...

4ــ مراقبت از دیگران: به فرزندتان یاد بدهید از بچه‌های کوچک‌تر از خود محافظت کند و به حرف بزرگ‌ترهایش گوش دهد تا خودش نیز تحت محافظت بزرگ‌ترها واقع شود. به او رعایت نوبت و حق دیگران را بیاموزید و رعایت قوانین بازی را به او گوشزد کنید. به فرزندتان بیاموزید که باید به حقوق دیگران احترام بگذارد، مثلا از سروصدا کردن زیاد و ایجاد مزاحمت برای همسایه‌های دیگر بپرهیزد و طوری بازی کند که مزاحم دیگران نباشد. (البته بزرگ‌ترها نیز در این فصل که فصل بچه‌هاست باید مراعات بچه‌ها را بکنند و زیاد به آنها سخت نگیرند و به یاد داشته باشند که این ایراد ماست که فضای مناسب برای بازی بچه‌ها در خانه‌های خود نداریم تا بچه‌ها بتوانند از آن استفاده کنند و بچه‌ها گناهی ندارند، پس به‌اندازه چند ساعت در روز آن هم تنها در یک فصل در سال کمی ‌صبور باشیم و با نگریستن به بچه‌ها به یاد دوران کودکی خود بیفتیم)

5 ــ دوچرخه: اگر فرزندتان با دوچرخه بازی می‌کند اول مطمئن شوید که راندن دوچرخه را بخوبی یاد گرفته و دوچرخه‌اش هم سالم است (مخصوصا ترمزها) بعد نکات ایمنی را به او تذکر دهید و از او بخواهید تنها در جاهای خلوت و ترجیحا مخصوص دوچرخه، بازی کند و از راندن دوچرخه در خیابان‌ها بپرهیزد چرا که واقعا خطرناک است. همچنین مراقب عابران پیاده و بچه‌های دیگر نیز باشد.

بچه‌های زیر 3 سال

بچه‌های کوچک و نوپا حتما برای گردش رفتن باید همراه والدینشان باشند. با رعایت نکات ایمنی برای این کودکان می‌توانید از فعالیت‌های زیادی در بیرون از خانه با این بچه‌های کوچک لذت ببرید. بچه‌هایی که تازه راه می‌افتند نمی‌توانند خود را کنترل کنند و احتمال زمین خوردنشان زیاد است، پس حسابی مراقب آنها باشید و نگذارید کودک جلوتر یا عقب‌تر از شما راه برود و اگر خواست بدود باید بیشتر مواظبش باشید مخصوصا در سرازیری‌ها.

با بیرون رفتن از خانه و با راه بردن کودکان شما اندام‌های حرکتی کودک خود را قوی و دامنه ارتباطات و لغات او را نیز تقویت می‌کنید. همین طور که با کودک خود قدم می‌زنید با او گفتگو کنید، مثلا اسامی ‌چیزهایی که می‌بینید را از او بپرسید و به او آموزش دهید، اگر حیوانی می‌بینید توقف کنید و کودک خود را با آن حیوان آشنا کنید. توپ‌بازی هم یکی از بازی‌هایی است که برای این کودکان نوپا مفید و جذاب است. بگذارید فرزندتان طبیعت را لمس کند، به خاک و چمن و گل و درخت دست بزند و گل را ببوید تا بتواند طبیعت را بخوبی درک و با آن ارتباط برقرار کند تا آرامش بگیرد. شما می‌توانید دست‌های کودک خود را بعد از بازی بشویید تا نگران کثیفی آن هم نباشید. هنگام بازی با وسایل پارک نیز مراقب فرزند خود باشید اما نه بیش از حد، بگذارید فرزندتان یاد بگیرد از حقش دفاع کند و روی پای خود بایستد. شما تنها ناظر کارهای او باشید تا مشکلی برایش پیش نیاید اما همه کارها را به جای او انجام ندهید.

آب‌بازی هم یکی از بازی‌های جذاب تابستان برای کودکان است منتها مراقب باشید بچه‌ها سرما نخورند و حتما کولر خانه را خاموش کنید تا اگر بچه‌ها خیس شده بودند با باد سرد کولر سرما نخورند. حباب‌بازی هم می‌تواند یکی از بازی‌های جذاب برای کودکان نوپا باشد، شما می‌توانید با کف شامپو و با کمک دست حباب‌های بزرگ و کوچکی درست کنید که بچه‌ها از دیدن و لمس آنها و ترکیدن آنها لذت ببرند.

کودکانی که هنوز راه نیفتاده‌اند را می‌توانید در کالسکه‌های سایبان‌دار بگذارید و به گردش بروید تا آنها نیز از هوای تازه و دیدنی‌های تابستان محروم نمانند. هر چه نوزادان چند ماهه را در فضاهای دیدنی با تنوع رنگ ببرید هوش‌شان سرشارتر خواهد شد. اما مراقب چند چیز باشید. اولا حتما در جهتی راه بروید که فرزندتان آفتاب نخورد و کالسکه را رو به طبیعت تنظیم کنید که کودکتان بیرون را ببیند نه فقط شما را. دوما اگر شیر کودک را به همراه دارید آن را در جای خنک نگهداری کنید و حتی‌الامکان در هوای گرم شیر را نگه ندارید. سوما مراقب باشید حشرات موذی داخل کالسکه نروند و تن کودکتان را نگزند. هر چند دقیقه نگاهی به داخل کالسکه بیندازید. حتما مراقب باشید که فرزندتان گرما‌زده نشود.

به هر حال تابستان هم مثل بقیه فصل‌ها جذابیت‌های خود را دارد و ما می‌توانیم با یک برنامه‌ریزی خوب و رعایت نکات لازم شرایطی فراهم آوریم که هم به ما و هم به فرزندانمان خوش بگذرد و لحظات به یاد ماندنی را تجربه کنیم.

حدیث میرزایی