گام بزرگ دولت برای تحول اقتصادی‌

حرف زدن راحت، ولی اجرا سخت است‌

دکتر مهدی تقوی، اقتصاددان در این رابطه به خبرنگار ما گفت: شاید اگر دکتر احمدی‌نژاد در زمان آغاز ریاست‌ جمهوری برنامه اقتصادی می‌داد خیلی اوضاع فرق می‌کرد، اما در شروع ریاست‌جمهوری بحث از آوردن نفت بر سر سفره‌های مردم و عدالت اجتماعی مطرح شد، ولی ارائه برنامه تحول اقتصادی در سال آخر دوره اول ریاست‌ جمهوری دیر است.

وی همچنین گفت: اگر قرار است اقتصاد کشور از وضعیت رکود تورمی خارج شود، باید تولید افزایش یابد و این کار با اتخاذ راهکارها و سیاست‌های دولت امکان‌پذیر است.

تقوی گفت: هم‌اکنون به دلیل پایین بودن نرخ سود سپرده‌ها، مردم تمایلی به پس‌انداز در بانک‌ها ندارند و ترجیح می‌دهند آن را طور دیگری به مصرف برسانند و اگر منابع بخوبی مدیریت شود و به بخش صنعت و کشاورزی کانالیزه شود بسیاری از مشکلات تولید حل می‌شود.

این اقتصاددان گفت: حرف زدن راحت است، اما اجرا در عمل سخت است و نیازمند یک برنامه جامع هستیم که همه بخش‌ها با هم سازگار باشند.

مخالفت، طرح را به جایی نمی‌رساند

با این حال مرتضی تمدن، مشاور رئیس‌جمهور در گفتگو با خبرنگار ما بر این عقیده است که طرح تحول اقتصادی اگرچه بسیاری از نکات آن سال‌هاست که مطرح می‌شود؛ ولی تاکنون کسی پای عمل نیامده که بخواهد واقعا اصلاحاتی در این زمینه با جدیت صورت دهد.

وی هدف از اجرای این طرح را بازنگری و اصلاح روند فعلی نظام اقتصادی در برخی حوزه‌ها دانست و گفت: حال که شخص توانمندی برای اجرای این طرح پیدا شد، این طرح باید همانند انرژی هسته‌ای  که همه گروه‌های خارج از دسته‌بندی‌های جناحی برای دستیابی به آن معتقدند و جزو منافع ملی محسوب می‌شود  باید جدی گرفته شود، اما اگر هر کسی بخواهد حرف خودش را بزند و موضعگیری تند و مخالف بکند، این طرح به‌جایی نخواهد رسید.

وی در رابطه با اصلا‌ح نظام بانکی  گفت: در این خصوص سا‌ل‌ها بحث و جدل شده و آن تعریف دوباره نقش‌پذیری بانک‌ها، تعریف مدل برای محاسبه نرخ سود و چگونگی فراهم کردن زمینه واگذاری بانک‌هایی که باید براساس اصل 44 مشمول خصوصی‌سازی شود، همواره مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است.

شرایط برای اصلاحات بنیادی فراهم نیست

بهمن آرمان، اقتصاددان نیز در گفتگو با خبرنگار ما گفت: نکات اساسی که در طرح اقتصادی دولت مطرح شده است در دولت‌های گذشته هم مطرح شده اما تاکنون به آنها عمل نشده است و با توجه به ساختار اقتصادی کشور در حال حاضر نمی‌توان اصلاحات بنیادی انجام داد.

وی افزود: اکنون کشور با یک اقتصاد رکود تورمی مواجه است و شرایط برای اجرای سیاست‌های اقتصادی پایدار مهیا نیست.  آرمان افزود: برای آن که در اجرای سیاست‌های اقتصادی موفق باشیم، باید ابتدا فضای کسب و کار را فراهم کنیم.

وی افزود: تنش‌های سیاسی حاکم بر روابط خارجی ایران و اعمال تحریم‌ها توسط کشورهای بزرگ نیز سایه‌ای بر اجرایی شدن این سیاست‌هاست.

از طرح تحول اقتصادی دفاع می‌کنم‌

در همین حال رئیس کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به طرح دولت برای هدفمند کردن یارانه‌ها گفت: من از طرحی که دولت اندیشیده  که هدفمند کردن یارانه‌هاست  دفاع می‌کنم و امیدوارم مجلس هم بتواند برای واقعی کردن قیمت‌ها و تغییر روش پرداخت یارانه‌ها کمک کند. فکر نمی‌کنم فعلا بتوانیم یارانه‌ها را حذف کنیم، بلکه باید روش پرداخت یارانه‌ها تغییر کند.

رضا عبداللهی تصریح کرد: من معتقدم باید یارانه به صورت مستقیم به اقشار جامعه پرداخت شود و با تفکیک و دهک‌بندی در این زمینه موافق نیستم، زیرا هزینه این تصمیم بیشتر از فایده آن خواهد بود. این یارانه باید به همه مردم مستقیم و بدون تبعیض پرداخت شود.

  استقبال بخش خصوصی

وزیر اسبق بازرگانی و رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران هم طرح تحول اقتصادی دولت را طرحی بسیار شجاعانه و اقدامی جسورانه در جهت برقراری تعادل اقتصادی دانست و از آمادگی اتاق بازرگانی برای ارائه نظرات کارشناسی در این باره خبر داد.

یحیی آل‌اسحاق در گفتگو با مهر افزود: اگر این طرح بدرستی و با در نظر گرفتن تمامی زوایای کار تدوین و در اجرا با مشکل خاصی مواجه نشود، قطعا می‌تواند منشأ تحولات جدی بویژه در رابطه با هدفمند کردن یارانه‌ها باشد.

وی با اشاره به اولویت دولت‌‌های مختلف مبنی بر پیاده‌سازی طرح هدفمند کردن یارانه‌ها گفت: چنانچه دولت نهم بتواند طرح هدفمند کردن یارانه‌ها را اجرایی کند، قطعا کار بزرگی در سرنوشت اقتصادی کشور به ثمر رسانده است؛ بویژه این‌که یارانه در بخش انرژی نیز بخش اعظمی از درآمد‌‌های ملی را به خود اختصاص می‌دهد.

شائبه به رسمیت نشناختن علم اقتصاد در دولت از بین رفت

از سوی دیگر، سعید شیرکوند، معاون وزیر اقتصاد دولت هشتم گفت: در گذشته این شائبه وجود داشت که دولت موضوعی به نام علم اقتصاد را به رسمیت نمی‌شناسد تابا بهره‌گیری از آن به تجزیه و تحلیل متغیرهایش بپردازد ولی بحث‌های رئیس جمهور در تشریح طرح تحول اقتصادی این شائبه را از بین برد.

تحول اقتصادی از زبان رئیس‌جمهور

- دولت، راهکارها را شناسایی کرده تا یارانه همه قشرها را دربر گیرد و نگرانی‌ها را برطرف کند.

- نبود پایگاه اطلاعات فعالیت‌های اقتصادی، موجب بروز بی‌عدالتی در دریافت و پرداخت مالیات شده است.

- اگر در نظام گمرک برای هر کالا کدی در نظر گرفته شود، دیگر کسی نمی‌تواند فاکتور غیرواقعی بیاورد.

- نظام بانکی کشور، اجازه سوداگری می‌دهد و باید راه‌های سوداگری مسدود و این نظام اصلاح شود.

 نظام توزیع ما سردستی است؛ یعنی کالا چند دست می‌چرخد، مثلا پرتقال 2 برابر مصرف تولید می‌شود؛ اما چیزی گیر کشاورز نمی‌آید و مردم هم گران می‌خرند.

 هدفمند کردن یارانه انرژی 

 همزمان با اعلام طرح تحول اقتصادی از سوی رئیس‌جمهور، معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت از جزییات پیشنهاد این وزارتخانه برای هدفمند کردن یارانه‌های انرژی گفت.

اکبر ترکان در گفتگو با فارس،تصریح کرد:  پیشنهادی که ما تهیه کرده‌ایم، این است که برای هر یک از مصارف یک نوع سیاستگذاری صورت گیرد. برای گاز یک پیشنهاد داده‌ایم تا فرمول قیمت‌گذاری تغییر کند.

بر اساس این فرمول، دهک اول و دوم (ضعیف‌ترین) گاز را به قیمت هر متر مکعب 20 تومان دریافت می‌کنند و گاز به دهک سوم 23 تومان، دهک چهارم 38 تومان، دهک پنجم 48 تومان، دهک هشتم 150 تومان، دهک نهم 220 تومان و به دهک دهم (ثروتمندترین) 300 تومان فروخته شود، زیرا قیمت گاز متری 300 تومان است و طبق این فرمول، به ثروتمندترین قشر جامعه یارانه نمی‌دهیم.

ترکان درباره چگونگی تخصیص یارانه به بنزین نیز گفت: برای مصرف بنزین و پرداخت یارانه آن نیز چنین پیشنهادی تهیه شده و باید مصارف گروه‌های ضعیف و ثروتمند تقسیم‌بندی شود و پیشنهاد این است؛ تا مصرف 80 لیتر بنزین به قیمت 100 تومان ارائه شود و مصرف بیش از آن به قیمت نیمه یارانه‌ای (400تومان) فروخته شود.

وی درباره مصرف گازوئیل و یارانه آن نیز پیشنهاد کرد: در این زمینه پیشنهاد کردیم، پایه قیمت گازوئیل 100 تومان در هر لیتر برای همه مصارف خانگی و حمل ونقل در نظر گرفته شود، زیرا به طور ناگهانی نمی‌توان قیمت 800 یا 900 تومان را ارائه کرد، اما همه باید متوجه شوند قیمت واقعی این نیست که در حال حاضر پرداخت می‌کنند.