درواقع، در دولت ترامپ، دو جریان مختلف در حال کشمکش بر سر سیاستگذاری در قبال ونزوئلا هستند. در یک طرف، مارکو روبیو و پیت هگست از تندترین حامیان اقدام نظامی علیه ونزوئلا ارزیابی میشوند، کسانی که با تمام قوا بهدنبال تغییر رژیم در کاراکاس و گسترش سلطه واشنگتن در آمریکای لاتین هستند. در سوی دیگر اما نمایندگانی چون جی. دی ونس و ریچارد گرنل به مذاکره و دیپلماسی معتقدند و بهشدت مخالف مداخله نظامی در خارج از مرزهای آمریکا محسوب میشوند. ترامپ، گرچه در ابتدا تحت تأثیر جناح نخست بود اما به نظر میرسد که بهتدریج به سمت گروه دوم تمایل یافته، حداقل تا این لحظه که هیچ اقدام نظامی در دستور کار قرار نگرفته است. با این حال، همچنان باید منتظر ماند و دید که در این بازی پیچیده قدرت، کدام جناح پیروز خواهد شد.
سیاست چماق و هویج
رئیسجمهور آمریکا بهرغم دستور اخیر به سازمان سیا برای عملیات مخفی در ونزوئلا همچنان تحت تأثیر جناح ضدجنگ کاخسفید بهسمت دیپلماسی متمایل شده است. پس از اینکه گفتوگوهای محرمانه مابین واشنگتن و کاراکاس به مدت کوتاهی در ماه گذشته قطع شده بود، ترامپ اخیرا از تمایلش برای مذاکره با همتای ونزوئلایی خبر داد.
ترامپ روز یکشنبه بهطور غیرمستقیم این مذاکرات را تأیید کرد و گفت: «ممکن است مذاکراتی با مادورو داشته باشیم و خواهیم دید که چگونه پیش خواهد رفت.» درهمین راستا، نیویورک تایمز ادعا دارد که مقامات ونزوئلا به آمریکاییها گفتهاند که مادورو ممکن است آماده باشد پس از گذشت دو تا سه سال از قدرت کنار برود اما هرگونه تأخیر در کنارهگیری مادورو برای کاخ سفید قابلقبول نیست.
منابع آگاه رسانههای غربی از مذاکرات مخفیانه ترامپ ــ کاراکاس گفتهاند که هنوز مشخص نیست ترامپ به چه نتیجهای تمایل دارد. ترامپ ممکن است با یک توافق دیپلماتیک برای دسترسی بیشتر شرکتهای آمریکایی به منابع نفتی ونزوئلا موافقت کند یا احتمال دارد به دنبال یک راهحل باشد که مادورو داوطلبانه از قدرت کنار برود. با وجود عدم قطعیت در مورد ماهیت روابط با کاراکاس، کاخسفید استراتژی افزایش فشار بر مادورو را با حضور نظامیان آمریکایی همچنین افزایش فعالیت جاسوسها درون ونزوئلا این راهبرد را ادامه میدهد.
خرابکاری پشت خطوط مقدم
طبق گزارش سه منبع آگاه از عملیاتهای کارائیب ترامپ به روزنامه گاردین، سازمان سیا بخش عمدهای از اطلاعات مورد نیاز برای انجام حملات هوایی مرگبار جنجالی دولت آمریکا علیه قایقهای کوچک و سریع در دریای کارائیب که مشکوک به حمل مواد مخدر را تأمین میکند. کارشناسان میگویند که نقش مرکزی این سازمان به این معناست که بخش زیادی از شواهد استفاده شده برای انتخاب قاچاقچیانی که باید در دریا کشته شوند، به احتمال زیاد محرمانه باقی خواهد ماند. سازمان سیا اطلاعات لحظهای جمعآوریشده از طریق ماهوارهها و شنود سیگنالها را برای شناسایی قایقهایی که احتمال میدهد حامل مواد مخدر هستند، تأمین میکند و مسیرهای آنها را دنبال کرده و پیشنهادات مربوط به قایقهایی که باید هدف حملات موشکی قرار گیرند را میدهد. اطلاعات سازمان سیا، برخلاف اطلاعات جمعآوریشده از سوی سازمان مبارزه با مواد مخدر یا گارد ساحلی آمریکا که قبلا مسئول عملیاتهای ممانعت دریایی علیه قاچاقچیان بودند، برای استفاده بهعنوان مدرک قانونی طراحی نشده است.
بهاعتقاد برخی از کارشناسان، حملات به بهانه مبارزه با موادمخدر درواقع پوششی جهت شناسایی منطقه و گسترش نفوذ اطلاعاتی علیه ونزوئلاست تا زمینه عملیات نظامی زمینی یا هوایی ارتش آمریکا را فراهم کند. افزایش تجهیزات نظارتی و ارتباطهای جاسوسی سیا حولمحور کاراکاس با دستورهای اخیر سکاندار کاخسفید برای تعمیق عملیات اطلاعاتی در کارائیب، در دستور کار قرار خواهد گرفت.
بهانهتراشی برای لشکرکشی
کارزار رئیسجمهور که «عملیات نیزه جنوبی» نامیده میشود، بزرگترین تجمع نیروهای دریایی آمریکا در کارائیب از زمان بحران موشکی کوبا سال ۱۹۶۲ است. ناو هواپیمابر جرالد آر. فورد در اوایل هفته وارد کارائیب شد و هماکنون ۱۵ هزار نیروی نظامی در این منطقه مستقر هستند اما تجمع نیروهای نظامی تنها بخش واضحی از عملیاتی چندوجهی فشار است. وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده که از ۲۴ نوامبر (۳ آذر)، کارتل دلوس سولس را بهعنوان سازمانی تروریستی شناسایی خواهد کرد. گرچه سولس، یک کارتل به معنای سنتی آن نیست، این اقدامی از سوی دولت ترامپ برای برچسب زدن به بخشی از دولت مادورو بهعنوان یک سازمان تروریستی است، که میتواند مسیر را برای اقدام نظامی هموار کند. درهمین راستا، آمریکا ۲۱ حمله شناسایی شده به قایقهایی که دولت فدرال مدعی در حال قاچاق مواد مخدر بودند، انجام داده که در نتیجه آن حداقل ۸۳ نفر کشته شدهاند. ترامپ گفته که اطلاعات کافی برای توجیه این حملات وجود داشته اما مقامات دولت آمریکا هنوز شواهد دقیقی از محمولههایی که این قایقها حمل میکردند، ارائه نکردهاند. به عبارت دیگر، این حملات بدون مجوز کنگره انجام شدهاند؛ اقدامی که با انتقاد شدید کارشناسان حقوقی و دموکراتهای کنگره همراه بوده است. آنها معتقدند ترامپ عمدا غیرنظامیان را هدف قرار داده و ممکن است مرتکب جرم جنگی شده باشد.
ناخرسندی آمریکاییها از ترامپ
کاخسفید همزمان که درگیر ماجراجویی خارجی است؛ در داخل بهشدت مورد انتقاد حتی حامیان پیشین قرار دارد. نظرسنجی اخیر رویترز/ ایپسوس نشان داد که میزان محبوبیت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به ۳۸درصد کاهش یافته که پایینترین میزان از زمان بازگشت او به قدرت است و آمریکاییها از نحوه مدیریت او در قبال هزینههای بالای زندگی و تحقیقات در مورد جفری اپستین، مجرم جنسی محکوم شده، ناراضی هستند.
این نظرسنجی نشان داد که میزان محبوبیت کلی ترامپ از زمان نظرسنجی رویترز/ ایپسوس در اوایل نوامبر، ۲درصد کاهش یافته است. این نظرسنجی که بهصورت آنلاین انجام شد، ۱۰۱۷ بزرگسال آمریکایی را در سراسر کشور مورد بررسی قرار داد و حاشیه خطای آن حدود ۳ درصد ارزیابی شده است.