ارتش اشغالگر قدس در جریان جنگ ششروزه سال۱۹۶۷، کرانه باختری تحت حکمرانی اردن را اشغال کرده و از آن زمان تاکنون، نخستوزیران پیاپی این رژیم تلاش کردهاند سلطه دائمی خود بر این منطقه را تثبیت کنند؛ از جمله با اعلام بخشهایی از این سرزمین بهعنوان «اراضی دولتی» که مالکیت خصوصی فلسطینیان را سلب میکند. گفته میشود که این طرح از سوی کاتس، وزیر جنگ تندروی رژیم و اسموتریچ، وزیر دارایی پیشنهاد شده است. اسموتریچ خود ساکن شهرک غیرقانونی کدومیم در کرانه باختری است؛ شهری که طبق حقوق بینالملل غیرقانونی محسوب میشود. درهمین راستا ۲۸ اردیبهشت، شهرکنشینان یک پایگاه غیرقانونی جدید را در نزدیکی روستای فلسطینی «مُغَیرالدِّیر» در شرق رامالله برپا کردند. این پایگاه شامل یک سرپناه ساده و یک آغل دام بود و تنها ۱۰۰متر با یکی از خانههای فلسطینیان فاصله داشت. تا دومخرداد، دهها خانواده فلسطینی بر اثر خشونتورزی شهرکنشینان گلههای خود را از آن منطقه منتقل و وسایلشان را جمع کردهاند. بهگزارش گاردین، شهرکنشینان مسلح در میان مردان فلسطینی قدم میزدند؛ مردانی که با سرعت و در سکوتی تلخ مشغول تخلیه خانههای خود بودند و با واقعیت تلخ ترک سرزمینی که در آن زاده و بزرگ شده بودند، دستوپنجه نرم میکردند. بهنقل از شاهدان عینی، کودکی در حالی که روی کامیونی پر از مبلهای قرمز متعلق به خانوادهاش از محل زندگی اجدادی خود دور میشد، گریه میکرد.
خشونت سیستماتیک
الیشع یرِد، سخنگوی غیررسمی گروه افراطی شهرکنشینان موسوم به «جوانان تپهها» (Hilltop Youth) در پیامی نوشت: «رهایی چنین بهدست میآید! این یک پایگاه نسبتا بزرگ بود که حدود ۱۵۰ نفر از جمعیت دشمن در آن حضور داشتند اما نابود شد.» این اظهارات صریح و نفرتپراکنانه در حالی مطرح شده که این گروه تندرو از حامیان اصلی شهرکسازی غیرقانونی و اعمال فشار بر فلسطینیان در کرانه باختری اشغالی بهشمار میرود.
یرِد یکی از چهرههای افراطی وابسته به گروه شهرکنشینان جوانان تپهها محسوب میشود که مشمول تحریمهای انگلستان و اتحادیه اروپا نیز قرار دارد. منابع اروپایی اعلام کردهاند او «عضوی از گروهی از شهرکنشینان مسلح» بوده که در حملهای به روستاهای فلسطینی در سال ۲۰۲۳ مشارکت داشتهاند؛ حملهای که به شهادت جوان ۱۹ ساله فلسطینی، قصی جمال میعتان منجر شد.
نقض قوانین داخلی
همزمان با یورش شهرکنشینان، پلیس اسرائیل نیز دوم خرداد در روستا گشت زنی کرد و سربازان رژیم صهیونیستی در حوالی روستاها حضور داشتند، اما هیچکدام دخالتی نکردند، هرچند که پس از برپایی این پایگاه غیرقانونی شهرکنشینان، دستور «توقف عملیات» صادرشد.
نکته حائز اهمیت آن است که چندین شهرکنشین که در این پایگاه وقت میگذراندند نیز بهدلیل رفتارهای خشونتآمیز شدید، از سوی مقامات نظامی رژیم صهیونیستی به آشوبگری شناخته شده بودند.
پیشتر، ژنرال یهودا فاکس، فرمانده پیشین رژیم صهیونیستی در منطقه مرکزی، در سال ۲۰۲۳ تلاش کرده بود تا سرکردگان گروههای شهرکنشین را بهدلیل حملات خشونتآمیز علیه فلسطینیان از کرانه باختری اخراج کند. با این حال، سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که قوای نظامی «برای تضمین امنیت دولت اسرائیل و یهودا و سامره [نام رژیم صهیونیستی برای کرانه باختری اشغالی]» فعالیت میکنند و دولت تعیین میکند که ارتش چگونه باید دستورات مربوط به ساختوساز غیرقانونی را اجرا کند.
توجیه امنیتی مصادره زمینها
در تاریخ پنجم ژوئن ۱۹۶۷، رژیم صهیونیستی جنگ پیشدستانهای را علیه همسایگان عرب خود (به استثنای لبنان) آغاز کرد تا آنچه را که اکثر رهبران سیاسی و نظامی و بخشهای بزرگی از جامعه در اسرائیل آن را تهدیدی وجودی برای این رژیم میدانستند، خنثی کند. در مدت ششروز، نیروهای نظامی رژیم صهیونیستی (IDF) ارتشهای مصر، اردن و سوریه را شکست داده و مناطق وسیعی از سرزمینهای عربی را اشغال کردند، از جمله شبهجزیره سینا و نوار غزه از مصر، کرانه باختری (شامل شرق بیتالمقدس) از اردن، و جولان از سوریه. بهاین ترتیب، تمام مناطقی که تا سال ۱۹۴۸ بخشی از فلسطین تحت قیمومیت بودند، به کنترل رژیم صهیونیستی درآمدند.
سرکردگان رژیم صهیونیستی از مشاوران حقوقیشان شنیدهاند مصادره زمینهای فلسطینیان و ساخت شهرکهای اسرائیلی در این مناطق، ناقض قوانین بینالمللی بهویژه کنوانسیون چهارم ژنو (۱۹۴۹) است؛ بنابراین لازم بود که اقدامات رژیم صهیونیستی در این مناطق برمبنای دلایل امنیتی توجیه شود. به این ترتیب، دولت همچنین اطمینان حاصل کرد که مذاکرات و تصمیماتش در رابطه با این سرزمینها، ازجمله ساخت شهرکها و دیگر امتیازاتی که به شهرکنشینان داده بود، محرمانه باقی بماند.
نتیجه این اقدامات آن بود که سیاستگذاری روزمره در سرزمینهای اشغالی و در قبال شهرکنشینان عملا بهدست نهادهای غیررسمی سیاستگذاری که «کارشناسان امنیتی» در آنها غالب بودند، افتاد. علاوه بر این، وزرای کابینه همراه با دیگر اعضای شبکههای امنیتی رژیم صهیونیستی، سیاستی فعالتر در سرزمینهای اشغالی و در قبال شهرکنشینان دنبال کردند؛ سیاستی که شامل تخصیص مبالغ هنگفتی از بودجه دفاع برای اهداف شهرکسازی نیز میشد.
استقبال نتانیاهو از طرح صهیونیستی ویتکاف
پیشنهاد استیو ویتکاف، فرستاده ویژه امور خاورمیانه کاخ سفید برای پایاندادن به جنگ اسرائیل در غزه، که دیروز منتشر شد، شامل آتشبسی ۶۰ روزه و آزادی ۲۸ اسیر صهیونیستی (مُرده یا زنده) طی یک هفته است که در ازای آزادی ۱۲۳۶ اسیر فلسطینی و تحویل پیکر ۱۸۰ شهید فلسطینی محقق میشود. طبق این طرح، آتشبس ۶۰ روزه در صورتی که مذاکرات برای آتشبس دائمی تا پایان این مدت به نتیجه نرسد، ممکن است تمدید شود. این سند که تضمین آن توسط رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ و میانجیگران مصری و قطری اعلام شده، شامل ارسال کمکهای انسانی به غزه بلافاصله پس از امضای توافق آتشبس توسط حماس نیز است. باوجود این، سامی أبو زُهْری، مقام ارشد جنبش حماس، پنجشنبه اعلام کرد که شروط این پیشنهاد بازتاب مواضع رژیم صهیونیستی است و تعهدی برای پایان جنگ، عقبنشینی نیروهای ارتش اشغالگر قدس یا پذیرش کمکهای انسانی که حماس خواستار آن بوده، ندارد.