شاید اولین صحنه ای که توجه عابران در حال گذر از حوالی میدان ونک را به خود جلب می کند، انبوه آدمهای پرونده به دستی است که با عجله از پله های ساختمان دادگاه خانواده
کد خبر: ۱۴۸۲۲۶
در حال رفت و آمد هستند.
فرقی نمی کند ، پیر ، میانسال ، جوان ، دختر یا پسر ، زن یا مرد ، تنها یا با همراه ، از هر صنف و شغلی از خانه دار یا بیکار تا کارمند ، دکتر و مهندس ، بیسواد یا تحصیلکرده ، فقیر یا پولدار و... هرجور آدمی را می توانی در این دادگاه پیدا کنی. اینجا همه مثل هم هستند یا آمده اند شکایت کنند یا از آنها شکایت شده است. مهم این است که حالا اینجا هستند ، یکی از همان آدمهای پرونده به دست.
اینجا دادگاه خانواده است. جایی پر از قصه های رنگارنگ ، قصه شکست ها. قصه پرغصه زندگی هایی که همگی روزی با یک دنیا عشق و علاقه و آرزوهای مشترک شکل گرفته بود.


همه اول می ترسند که بگویند آمده اند دادگاه ، فرقی نمی کند خواهان باشی یا خوانده. اعتراف به این که زندگی اشتباه بوده و به بن بست خوردی ، سخت است اما کم کم راه می افتی . اینجا همه مثل هم هستند. چند ساعت که اینجا باشی ، می شوی جزو این جماعت . کم کم رنگ به صورتت برمی گردد. لرزش صدایت محو می شود و بلند و بدون خجالت حرف می زنی . اول که وارد می شوی ، کسی را نگاه نمی کنی تا کسی هم تو را نبیند اما آرام که شدی ، سر می گردانی تا همدردانت را ببینی . اینجا دیگر کسی زندگی اش را پنهان نمی کند. کمتر کسی گریه می کند ، چراکه اشکها قبلا ریخته شده طی همان سالهای پر از کشمکش زندگی به اصطلاح مشترک . حالا اشکها تبدیل به خشم شده . دیگر خسته شده اند از این همه اشک و آه ، همه به دنبال راهی برای نجات سالهای باقی مانده زندگی اند. چه برای دادخواست آمده باشی و چه همسرت تو را اینجا کشانده باشد ، فرقی نمی کند ، اگر بار اول است اینجا می آیی ؛ اول باید پیش یکی از مشاورانی که در راهروهای هر طبقه از دادگاه پشت میزی نشسته اند، بروی و داستان زندگی ات را بی کم و کاست برایش تعریف کنی . این مشاوران راه چاره را یادت می دهند و می گویند چه کنی که برنده باشی یا حداقل کمتر ببازی . مشاوران می گویند شده اند سنگ صبور زنان و مردان زیادی که هر روز برای گرفتن حقشان ، از پله های این دادگاه بالا و پایین می روند. به قول خودشان ، آنقدر در طول این سالها قصه های پرغصه زندگی های نافرجام را شنیده اند که می توانند با این قصه ها، یک رمان چند صد صفحه ای بنویسند... اینجا هرکس داستانی دارد. هرکس داستان دیگری را می پرسد تا ببیند زندگی خودش تلخ تر است یا دیگری ، صبر او بیشتر است یا دیگری . اینجا آخر خط است . آخر خط یک زندگی مشترک که روزی با هلهله و نقل و شیرینی و رویای سفیدبخت شدن آغاز شد و حالا با عدم سازش ، دروغ ، فحاشی ، کتک کاری ، اعتیاد، عدم پرداخت نفقه ، مساله همسر دوم و... در حال از هم پاشیده شدن است.

در راهروهای دادگاه...

مرد می گوید همسرم را دوست دارم اما نمی خواهم که با لباس کوتاه یا صورت آرایش کرده در جمع دیگران حاضر شود و زن می گوید که حاضر نیست این عقاید متعصبانه را تحمل کند. همسر خانم محجبه ای ، پوشش وی را نمی پسندد و می گوید: «اگر زن من در حضور پدر و برادرم حجاب دارد یعنی آنها را قبول ندارد.» اما زن می گوید: «عادت کرده ام ، نمی گویم همه اعمالم درست است ولی شوهرم انتظار دارد در حضور برادرانش با لباس آنچنانی بگردم ، ما نمی توانیم همدیگر را تحمل کنیم». یک سال و نیم است ازدواج کرده ام. زنم فامیلم است. به خاطر اختلاف فامیلی ، پدرزنم نمی گذارد زندگی کنیم . زنم را برده به خانه اش و مجبورش کرده مهریه اش را به اجرا بگذارد. مهریه اش 500 سکه است ، می شود بالای 50 میلیون تومان . با حقوق ماهانه بخور و نمیری که دارم ، تا آخر عمر هم نمی توانم همه مهریه اش را بپردازم . امروز وقت دادگاه دارم و الان آمده ام دادگاه ببینم راهی هست زندان نروم یا نه؛ چرا اینقدر مهر کردید؛ نمی خواستم ، پدر و مادرم اصرار کردند که مهریه را کی داده و کی گرفته . تازه دختر هم که از فامیل بود ، دیگر کسی به این روزها فکر نمی کرد. 5 ماه است که عقد کرده ایم اما مادر و خواهرشوهرم خیلی دخالت می کنند. آمده ام مهریه ام را به اجرا بگذارم و بعد هم تقاضای طلاق بدهم . مهریه ات چقدر است؛ 400 سکه. با شوهرت کجا آشنا شدی؛ باهم دوست بودیم. حالا خانواده اش همین قضیه را دائم چماق کرده اند و به سرم می زنند...

زنان نگران تر از مردان

کابوس سرگردانی و بی پناهی در راهروهای مستاصل کننده دادگاه سراغم می آید. دختر جوانی را می بینم که حالا مدتی است برای طلاق ، در دادگاه رفت و آمد دارد. دختر می گوید که اولین بار وقتی پایش را به دادگاه گذاشت ، گیج می خورده و نمی دانسته چه کار باید بکند. از فضای دادگاه شوکه شده بود. می گوید همه زنها نگران و مضطربند و مردها راحت حتی وقتی هم که دستبند به دست دارند ، چهره شان آرامش دارد. انگار می دانند که در نهایت قوانین به نفع آنهاست . دلیل طلاقش را دروغگویی مرد بیان می کند. می گوید شوهرش به او نگفته بود که قبلا شغلش چه بود و یک بارهم ازدواج ناموفق داشته است.

افزایش 9 درصدی طلاق در تهران

در حالی که تحقیقات و بررسی های کارشناسان ، بیانگر افزایش سن ازدواج و کاهش سن طلاق و کوتاهی عمر زندگی های مشترک است آمارهای رسیده از سازمان ثبت احوال کشور، بیانگر افزایش 9 درصدی طلاق و کاهش 3 درصدی ازدواج در تهران طی سال گذشته است . این در حالی است که به گفته معاون حقوقی سجلی سازمان ثبت احوال کشور ، سال گذشته 778هزار و 23 مورد ازدواج در مقابل 94هزار و 40 مورد طلاق در کشور به ثبت رسیده است.

کمبود مشاوران کارآزموده در دادگاه ها


این آسیب شناس ازدحام بیش از حد در دادگاه های خانواده و کمبود مشاورانی کارآزموده و متخصص در دادگاه ها را از جمله ضعفهای موجود می داند و معتقد است : متاسفانه شلوغی دادگاه ها و حجم بالای مراجعان از یک سو و فشار کار و نبود دقت لازم از سوی دیگر ، موجب می شود که مشاوران موجود در دادگاه ها نتوانند آنچنان که باید ارزیابی لازم و روانکاوی دقیق و صحیحی از مشکلات هریک از پرونده های ارجاعی داشته باشند و نتوانند به میزان لازم برای هر مراجعه کننده ای وقت بگذارند.
این در حالی است که به نظر می رسد این رسالت به نهادهای متولی فرهنگی و تشکل های غیردولتی بازمی گردد.
به اعتقاد این آسیب شناس ، اگر امروز کشور ما در طلاق در مقام چهارم دنیا قرار دارد ، خلاء آموزش های لازم در زمینه مهارت های زندگی در رسانه ها بویژه صدا و سیما و به موازات آن در دبیرستان ها و دانشگاه ها می تواند همچون سدی استوار در مقابل فاجعه زلزله عاطفی طلاق قرار گیرد ، پس لازم است که این گونه اقدامات قبل از ازدواج صورت گیرد ، چراکه ضربات ناشی از طلاق ، زخمی در روحیه و احساسات زن و مرد ایجاد می کند که افسردگی ، خودکشی ، اعتیاد ، انزوا و... نتایج اولیه آن هستند.
کاش همه آنهایی که با عجله از پله های محضر بالا می روند تا «بله» بگویند و اسمشان برود توی شناسنامه دیگری ، قبل از همه آن امضاها ، سری به دادگاه خانواده بزنند و آدمها را خوب نگاه کنند و ببینند که چند عاشق و دلباخته ، چند لیلی و مجنون و چند عاشق و معشوق سابق توی دادگاه سر هم داد می زنند!
احتمالا کاش قبل از عقد ، از دخترها و پسرهای جوان بخواهند که زندگی مشترک را معنی کنند و ببینند هدفشان از ازدواج چیست و چرا طرف مقابل را به همسری برگزیده اند و تا همه را خوب نفهمیده اند عقدشان نکنند.
آری ، خیلی آسان می توانی کاری کنی که هیچ وقت گذرت اینجا نیفتد. فقط کافی است قبل از ازدواج چشمانت را خوب باز کنی !

بر این اساس ، از مجموع ازدواج های ثبت شده در کل کشور ، استان تهران با 114هزار و 900 مورد ازدواج بخش قابل توجهی از آمار را به خود اختصاص داده و در مقابل ، از مجموع 94هزار و 40 مورد طلاق ثبت شده در کل کشور ، متاسفانه باز هم استان تهران با 24هزار و 664 مورد طلاق در صدر آمار قرار دارد.

آسیب روانی مخرب تر از زلزله

کارشناسان همواره از خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی مهم و تاثیرگذار یاد کرده اند لذا از هم پاشیدگی آن اثرات منفی و جبران ناپذیری بر جای می گذارد و شاید به نوعی مرگ تدریجی یک جامعه را رقم می زند. سالهای اولیه زندگی مشترک زوجین جوان همواره به دلیل تفاوت های موجود در فرهنگ ها، ارزشها و نوع تربیت خانوادگی هریک از زوجین ، شاید دوران بحران زندگی زناشویی باشد؛ به گونه ای که کارشناسان اعلام کرده اند: 80درصد مشکلات زوجین در 2سال اول زندگی مشترک رخ می دهد، از این رو، با وجود چنین شرایطی ، اهمیت آموزش پیش از ازدواج جوانان جهت پذیرش این تفاوت ها و مسوولیت های زندگی بیش از پیش نمایان می شود. نتایج تحقیقات نشان می دهد توجه به سلامت روانی کودکان در سالهای پیش از طلاق ، یعنی زمانی که بیشترین تنشها وجود دارد اهمیت زیادی در جلوگیری از عوارض روحی درازمدت در کودکان خواهد داشت.

کودکان ، مظلوم ترین قربانیان

در یک تحقیق مشخص شد که کودکان زیر 6 سال ترس از بی پناهی ، کج خلقی ها و مشکلات شب ادراری دارند. کودکان 7 - 8 ساله غم و غصه و احساس تنهایی خود را بیان می کردند و کودکان 9 - 10 ساله که واقعیت طلاق را بیشتر درک کرده اند با پدر و مادر یا یکی از آن دو ، خصومت دارند و از مشکلات جسمی مانند دل درد و سردرد گله دارند. تمامی کودکان پس از جدایی والدین (بخصوص سالهای اولیه) به نوعی لجبازتر ، عصبانی و تاحدی تحمل ناپذیر می شوند ، وضعیت تحصیلی آنها افت می کند و ممکن است بیشتر بیمار شوند. مادر نیز پس از طلاق در برابر رشته ای از مشکلات ، همچون تامین مراقبت از کودک ، یافتن سرپناهی مناسب و تامین معیشت و دشواری های ناشی از این که او تنها بزرگسال خانواده است و باید نقش پدر و نقش مادر را یکجا به عهده بگیرد، بنابراین مادری که طلاق گرفته ، هم از حیث مادری و هم از حیث عاطفی در معرض دشواری است و احتمالا نخواهد توانست از این دو جهت کودک خویش را تامین کند.

آموزش پیش از ازدواج
ضرورتی انکارناپذیر

بر همین اساس لزوما آموزش های پیش از ازدواج به زوجین ، بسیار مورد تاکید قرار می گیرد و مهمترین آموزش در مرحله عقد تا ازدواج است که با هدف ایجاد تطابق فکری و فرهنگی و انتقال مفاهیم زوجین به یکدیگر باید انجام شود و در این مرحله ، آموزش ها برای ایجاد تفاهم بیشتر و درک مفاهیم واقعی از یکدیگر و کشف باور عیوب دختران و پسران از یکدیگر و از بین بردن ایده آل های آنچنانی از طرفین ضروری است . به گفته رضوانی ، مدیرکل امور اجتماعی استانداری تهران ، وقوع طلاق قانونی یک تصمیم آنی نیست و فرآیندی با مراحل هفت گانه شامل : اختلافات جزیی ، تکرار و جدی شدن اختلافات ، جدایی یا بی میلی یکی از زوجین ، قهرهای طولانی و تکرار آن ، خستگی زوجین از قهرها، طلاق عاطفی و طلاق قانونی است بنابراین شاید چندان هم دور از واقعیت نباشد که بگوییم عمده مشکلات طلاق به دلیل نداشتن آگاهی از زندگی زناشویی و مسائل مبتلابه زوجین در زندگی رخ می دهد.

رخداد 70 طلاق در کمتر از 5 سال زندگی

عبور از راهروهای پر ازدحام دادگاه خانواده ، سفری است همچون گشت و گذار در ویرانه های بعد از زلزله عاطفی که به فروپاشی کاشانه ای منجر شده که مجروحان آن ، اطفال بی گناه هستند و قربانیان آن نیز زن و شوهری که با امید آینده ای روشن ، پیوند زناشویی بسته اند. این جملات را یک آسیب شناس مسائل اجتماعی که 15 سال درباره معضل خانمان برانداز طلاق تحقیقات میدان انجام داده است ، می گوید و معتقد است که 70 درصد طلاق ها مربوط به ازدواج های بین یک تا 5 سال سابقه زندگی مشترک است ؛ در حالی که 30 درصد این ازدواج ها با عمر کمتر از 3 سال به طلاق منجر می شود. در بازشناسی دلایل طلاق ازدواج های احساسی ، تلفنی یا خیابانی اولین هدف زلزله طلاق بوده است ، به طوری که تحقیقات نشان داده که 75 درصد طلاق ها مربوط به ازدواج جوانی است که بدون رضایت والدین خود به دنبال عشق رویایی و کاذب و آینده ای رمانتیک پیوند زناشویی بسته اند. در این میان ، 15 درصد طلاق ها زمانی که هنوز در مرحله عقد هستند ، رخ می دهد. به گفته دکتر ابهری ، ازدواج های احساسی ، بدون منطق و صرفا براساس هوس و احساسات زودگذر ، دخالت اطرافیان ، بیکاری ، اعتیاد ، چشم و همچشمی ، حسادت های زنانه از جمله دلایل بروز طلاق در سالهای اول زندگی های مشترک هستند.

بهناز محمدی
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها