نگاهی به روند این نوسانات طبیعی در بازار ارز نشان میدهد که شیطنتهایی پشتپرده بودهاست. دراین گزارش قصد داریم میزان تغییرات نرخ ارز در چند روز اخیر و نقش دلالان در پدید آمدن آن را بررسی کنیم.
اقتصاد، علمی گسترده از اعداد و ارقام است که متمایز از سایر علوم وابستگی شدیدی به ریسک دارد. درواقع فعالان اقتصادی در هر کشوری خود را ملزم به ریسکپذیری میکنند و هیچگاه از آن غافل نمیشوند. در بازار دو نوع ریسک وجود دارد که نوعی از آن سیستماتیک و نوعی دیگر غیرسیستماتیک است. نگاهی به وضعیت اقتصاد داخلی و گزارشهای تراز تجاری، صادرات غیرنفتی و تعاملات بینالمللی نشان میدهد که ریسکهای سیستماتیک بهصورت واقعی در ذات ارزشگذاری پول ملی کشورمان و نرخ برابری ارزها اثرگذار بودهاند.
هیجانات بازار عامل نوسان طبیعی
پس از وقایع پیشبینی نشده ریسکهای غیرسیستماتیک وارد میدان شده و بازارها را به تلاطم و هیجان میاندازند. دلیل افزایش نرخ ارز پس از وقوع جنایت تروریستی کرمان نیز همین بود که در پی آن، رفتارهای هیجانی برخی فعالان بازار و فعالیت برخی رسانهها در بازار به صورت جزئی تغییراتی ایجاد کرد . برخلاف وقایع گذشته که تاثیرات ملموسی بر بازار ارز میگذاشتند اما این واقعه، بهدلایل مختلف تاثیر چندانی نداشت. نگاهی به نرخ ارز در بازار نیز موکد این موضوع است. به عقیده برخی کارشناسان، افزایش نرخ ارز کمتر از ۱۰۰۰تومان بوده که شیطنتهای برخی کانالهای تلگرامی و شبکههای معاند خارجی دلیل اصلی آن تلقی میشوند. این موضوع در حالی بوده که بررسی مؤلفههای اثرگذار بر بازار ارز نظیر عرضه و تقاضا، ذخایر ارزی بانک مرکزی و سیاست تثبیت نشان میدهند که بازار ارز در وضعیت مطلوبی قرار دارد و این نوسانات بهزعم برخی رسانههای معاند بزرگ جلوه داده شدهاند.در همین راستا مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفتوگو با خبرنگار جامجم درخصوص نوسانات بازار ارز بیان کرد: نگاهی به اتفاقات تاریخی نشان میدهد که هرکدام از شوکهایی که در جامعه اتفاق میافتد اثراتی را بر بازار ارز میگذارد و این افزایش نرخ ارز نیز اتفاق تازهای نیست.حریری با اشاره به میزان افزایش نرخ دلار نیز بیان کرد: میزان تغییرات نرخ ارز در بازار آزاد کمتر از ۱۰۰۰تومان بوده و بهزعم بنده از شنبه و یکشنبه شاهد بازگشت نرخ ارز به قیمت ۴۸ تا ۴۹ هزار تومان خواهیم بود.
بازار بدون خریدار
ماجرای نوسانات نرخ ارز از آنجا قابل توجه میشود که بازار، تقاضاکنندهای نداشته و معاملهای با نرخهای جدید انجام نگرفته است. در واقع فعالان بازار ارز میدانند دلالان در تلاش برای تغییر وضع کنونی به نفع خود هستند.همچنین نگاهی به نرخهای جهانی نیز قابلتامل است. افزایش نرخ ارز در حالی رخ داده که بهرغم تعطیلی بازار ارز، نرخهای جهانی در بازارهای بینالمللی کاهشی بوده و تنها قیمتها در بازار طلا، سکه و دلار ایران افزایش داشتهاند.در همین راستا محمد بیات، کارشناس اقتصادی بیان کرد: نرخ ارز و سکه از نظر بنیادی به دلیل کاهش قیمت اونس در حال کاهش است. رشد قیمتها در بازار ارز و سکه بدون توجیه اقتصادی بوده و به نظر میرسد با فروکش کردن التهابات، قیمتها نیز دوباره به سطوح هدفگذاری شده توسط بازارساز برسد و مردم مراقب باشند در بازی نوسانگیران قرار نگیرند.
اجرای سیاست اصولی در اقتصاد
به نظر میرسد سیاست تثبیت بانک مرکزی تا الان توانسته آرامش نسبی را به بازار ارزتزریق کند. بازاری که محرک تورم است و با نوسانات شدید کل اقتصاد را برهم میزند. البته کشور ازاین حوادث کم ندیده ومسئولان درمواجهه با اینگونه موضوعات غافلگیر نمیشوند. در سال۹۸ که سردار سلیمانی به شهادت رسید نوسانات در بازار بورس حداقل بود و آن هم بهدلیل محدودیت در تغییر دامنه نوسان بود. از اینرو بهکارگیری یک اقدام مناسب دراقتصاد نهفقط باعث حفظ سرمایههای مادی مردم خواهد شد، بلکه سرمایههای اجتماعی نیز حفظ میشود.