گوش به حرف دیگران

از تولید پادکست‌ها و موضوع متفاوت بارگذاری شده بر بسترهای گوناگون هم می‌توان به این مساله پی برد. روند رو به رشد اقبال به پادکست‌ها در ایران را می‌توان از شیب صعودی محسوس تولید آنها هم متوجه شد اما طرف دیگر ماجرا مخاطبانی هستند که با تقاضای خود باعث افزایش تولید محتوا بر بستر پادکست‌ها شده‌اند. آمار چهارسال پیش حکایت از این دارد که پادکست‌های ایرانی تا ۳۰۰ هزاربار در روز شنیده شده است، با توجه به اقبال روزافزون پادکست‌ها در ایران به نظر می‌رسد این آمار با جهشی شگفت‌انگیز رو به رو شده است. اما مخاطبان فارسی پادکست چه چیزی گوش می‌کنند؟ آن‌طور که پژوهش‌های مقطعی صورت گرفته در این باره نشان می‌دهد همچنان «داستان» در صدر علاقه جامعه ایرانی مخاطب پادکست است. پیش از این هم داستان‌های صوتی با استقبال خوب مخاطبان این رسانه همراه بوده است اما با اقبال اپ‌های کتابخوان در ایران می‌توان متوجه شد کتاب‌های صوتی (که بیشتر در حوزه ادبیات است) توانسته گوی سبقت را از حوزه‌های دیگر پادکست برباید. از گراف موضوعی پادکست‌ها در ایران می‌توان نظام‌های جالبی را هم استخراج کرد. به عنوان مثال با فروکش کردن موج کرونا در ایران پادکست‌های مربوط به حوزه سلامت و بهداشت هم با کاهش معنادار مخاطب رو به رو شده است. یا پادکست‌هایی با موضوعات علم، تکنولوژی و موسیقی با ظرفیت رشد معرفی شده‌اند که نشان می‌دهد نسل جوان از مخاطبان پروپاقرص پادکست‌های ایرانی هستند و البته همچنان حوزه‌های جامعه، کسب و کارو سبک زندگی از جمله موضوعاتی هستند که پادکست‌های آنها همچنان پرتقاضا هستند.  البته جالب توجه این‌که حوزه‌های محتوایی همچون سینما، هنر و ورزش در میان محتواهای تولید شده پادکست‌های ایران رو به افول معرفی شده‌اند که می‌توان تاویل‌های متفاوتی از آن داشت که شاید یکی از مهم‌ترین آنها شباهت عجیب اغلب پادکست‌ها با این محتوا به یکدیگر است، به این معنا که اغراق نیست بگوییم ۹۰درصد محتوای پادکست‌های با محوریت هنر و سینما مشابه یکدیگرند و همین مخاطب ایرانی را به‌نوعی از این توالی مکرر دلزده کرده است.