ببینید | دلاور تنگستان

دنیای امروز پر شده است از ابرقهرمانان خیالی دنیای مارول؛ و ذهن کودکان توسط این قهرمانان پوشالی که با نیروهای ابرانسانیشان جهان را نجات می‌دهند، تسخیر شده است اما ایران‌زمین قهرمانان و پهلوانان بسیاری دارد که برای حفظ این مرز و بوم جان عزیزشان را فدا کرده‌اند و متاسفانه کودکان ایرانی گاه حتی نامشان را نیز نشنیده‌اند.

رئیسعلی دلواری یکی از قهرمان نامدار ایرانی است که جوانیش را در راه وطن فدا کرد. مردی از خطه جنوب ایران که از 24 سالگی ابتدا به جنبش مشروطه‌خواهی پیوست و در مقابل استبداد محمدعلی شاه قاجار ایستاد. سپس در دوران جنگ جهانی اول با ورود کشتی‌های جنگی انگلیس به بندر بوشهر در مقابل نیروهای خارجی مقاومت‌های دلیرانه‌ای را انجام داد. این مقاومت‌ها آنچنان موفقیت‌آمیز بودند که انگلیسی‌ها مجبور شدند نیروهای کمکی از عراق و هند به بوشهر اعزام کنند و دلوار را به شدت بمباران کردند.

انگلیسی‌ها قصد داشتند با اشغال بوشهر به سوی شیراز پیشروی کنند اما مقاومت رئیسعلی و یارانش مانع آنها می‌شد. مقامات انگلیسی ابتدا سعی کردند رئیسعلی را تطمیع کنند اما او وطن‌فروشی نکرد. سپس به تهدید متوسل شدند که خانه‌هایتان را بمباران و نخل‌هایتان را قطع می‌کنیم. اما رئیسعلی در مقابل به آنها چنین پیام داد: «خانه ما کوه است و انهدام و تخریب آن‌ها خارج از حیطه قدرت و امکان امپراتوری بریتانیا است. بدیهی است که در صورت اقدام آن دولت به جنگ با ما، تا آخرین حد امکان مقاومت خواهیم کرد.»

در نهایت او نیز به مانند بسیاری پهلوانان ایرانی نه به دست دشمن که به دست خائنی وطن‌ فروش به نام «غلامحسین تنگکی» که نفوذی انگلیسی‌ها بود از پشت سر هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.

در خانه‌ موزه رئیسعلی دلواری در جنوب شرقی دلوار می توان از طریق آنچه از او به یادگار مانده با این سردار رشید ایرانی بیشتر آشنا شد.

•  رئیسعلی با همراهی دیگر مشروطه‌خواهان توانست کنترل شهر بوشهر را به مدت 9 ماه به دست بگیرد.
•  مقامات انگلیسی از رئیس‌علی خواستند با گرفتن 40 هزار پوند بی‌طرفی اختیار کند اما او وطنش را نفروخت.
•  رئیسعلی دلواری در زمان شهادت تنها 33 سال داشت.
•  ۱۲ شهریور سالروز شهادت رئیسعلی دلواری به نام روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس نامگذاری شده است.
•  خانه رئیسعلی دلواری در سال 1376 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.