سختگیری در سوختگیری

جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرد، مردم به شایعات توجه نکنند و قرار نیست افزایش قیمتی اتفاق بیفتد. با این‌که دولت و مجلس اعلام کردند قرار نیست بنزین در کشور گران شود اما از صف‌های طویل مقابل جایگاه‌های سوخت کاسته نشده است. از این‌رو خبرنگار جام‌جم به چند جایگاه عرضه بنزین مراجعه کرد تا از چند و چون ماجرا با‌خبر شود که جزئیات آن در ادامه آمده است.

دراغلب کشورها برای کاهش مصرف سوخت از بخش‌هایی مانند CNG یا همان گاز بهره می‌برند. همچنین توسعه تولید خودروهای برقی باعث شده مصرف سوخت بنزین کاهش چشمگیری داشته باشد. در ایران اما وضعیت کمی متفاوت است. ایران یکی از کشورهای دارای منابع خدادادی نفت محسوب می‌شود و طی سال‌های گذشته با توسعه پالایشگاه‌سازی در کشور، ایران در زمینه تولید بنزین خودکفا شد. تا اوایل دهه ۹۰ نیز ایران با این‌که دارای نفت بود در فهرست وارد‌کنندگان بنزین قرار داشت اما پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، ایران را از واردات بی‌نیاز کرد. شاید اگر ایران اکنون وارد‌کننده بنزین بود با توجه به شرایط تحریمی، وضعیت توزیع سوخت کمی متفاوت بود؛ ماجرایی که در گذشته نیز کشور تجربه کرده است. 
 
قیمت بنزین چگونه افزایش می‌یابد؟
یکی از راهکارهای افزایش قیمت بنزین قانون بودجه است تا شفاف شود درآمد حاصل از آن در کدام بخش‌ها هزینه می‌شود. راه دیگر مصوبه سران قواست. بر‌اساس این مصوبه، وزارت کشور مسئولیت اجرای طرح را بر‌عهده می‌گیرد و بنزین طبق مصوبه گران خواهد شد. پیگیری خبرنگار جام‌جم از مجلس شورای اسلامی و سران قوا نشان می‌دهد بندی مربوط به افزایش قیمت بنزین نیامده است. 
 
خرابی نازل‌ها
بررسی‌ها نشان می‌دهد هر قدر که جایگاه‌های عرضه بنزین با شلوغی همراه شده، جایگاه‌های عرضه CNG خلوت است. این موضوع نشان می‌‎دهد سبد مصرف انرژی در ایران اصلا تنوع ندارد و در این زمان‌ها خود را نشان می‌‌دهد. 

رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران در گفت‌وگویی که با خبرنگار ما داشت درباره شلوغی جایگاه‌های عرضه بنزین توضیح داد: یکی از دلایل ایجاد صف مقابل جایگاه‌های توزیع سوخت بنزین خرابی قطعات برخی نازل‌هاست که باید تعویض شود اما همچنان تعمیر می‌شود. کمبود یک نازل، یک خودرو به صف اضافه می‌کند که ادامه این روند مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.
 
وی با بیان این‌که مصرف بنزین از ابتدای امسال در حال ثبت رکوردهای جدید است، افزود: دلیل دیگر سختگیری در انجام سوختگیری است. براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی که در قانون بودجه امسال نیز آمده تا پایان شهریور، ۹۵درصد سوختگیری‌ها باید با کارت سوخت شخصی انجام شود و دولت نیز با شیب ملایمی در حال اجرای قانون است. 

نواز تاکید کرد: افرادی که اکنون بنا به هر دلیلی از کارت سوخت شخصی استفاده نمی‌کنند، باید منتظر سوختگیری خودرویی باشند که در سکوی دیگر قرار دارد و همین موضوع موجب ایجاد صف خواهد شد. 
 
تاخیر در ارسال فرآورده‌های نفتی 
آن‌طور که سخنگوی صنف جایگاه‌داران می‌گوید در برخی جایگاه‌ها، فرآورده ۳۰دقیقه دیرتر می‌رسد و همین موضوع باعث ایجاد صف در جایگاه‌های نزدیک آن خواهد شد. این در حالی است که مقامات شرکت ملی پخش فرآورده‌‌های نفتی ایران اعلام می‌کنند بر اساس جدول زمان‌بندی و میزان عرضه، ارسال به جایگاه‌ها در حال انجام است. 
   
افزایش مصرف بنزین خودروها
از ابتدای امسال مصرف بنزین در حال رکوردزنی است. درست است که وزارت نفت مسئول تامین و توزیع سوخت در کشور محسوب می‌شود اما نباید از وظایف دیگر دستگاه‌ها غافل شد. مصرف بالای سوخت خودروها یکی از عوامل بالا بودن مصرف بنزین در کشور است. همچنین جاده‌های نامناسب و تولید لاستیک‌ با فناوری‌های گذشته به این موضوع دامن می‌زند. از سوی دیگر شهرداری‌ها نقش مهمی در مدیریت ترافیک دارند و همه این عوامل دست به دست هم داده تا هر چند سال یک‌بار شاهد اتفاقاتی از این دست باشیم. بر اساس آمارهای به دست آمده حدود ۶۰هزار نازل بنزین در کشور داریم که طبق استاندارد باید کمتر از ۵درصد آنها از مدار خارج باشند اما تعداد نازل‌های معیوب بیش از حد استاندارد است. نکته قابل توجه دیگری که وجود دارد در برخی از استان‌ها و شهرهای کشور کارت جایگاه عرضه نمی‌شود و همین موضوع به ایجاد صف دامن می‌زند. 

مدل های جدید سوختگیری
با کارت آزاد جایگاه، در سطح کشور  چهار مدل سوختگیری انجام می‌شود. این مدل‌ها شامل ۱۵لیتری، ۲۰لیتری، ۳۰لیتری و ۴۰لیتری هستند که در شهرهای مختلف نیز متفاوت است؛ مثلا این محدودیت در تهران ۴۰ لیتر اعلام شده است .سوختگیری با کارت سوخت شخصی با سه مدل ۳۰، ۴۰و ۶۰لیتر انجام خواهد شد. این مدل نیز بسته به شهر متفاوت است. این موضوع ارتباطی به سهمیه ۱۵۰۰تومانی و ۳۰۰۰تومانی کارت‌های سوخت شخصی ندارد بلکه دفعات سوختگیری مد نظر قرار گرفته است. افرادی که قصد سوختگیری با کارت سوخت شخصی داشته باشند بین سه الی هشت ساعت باید از زمان سوختگیری قبلی‌شان گذشته باشد، اما اگر از استان خارج شوند، این محدودیت برداشته خواهد شد. بر اساس اعلام وزارت نفت جایگاه‌های سوخت موظف به ارائه کارت سوخت جایگاهی هستند اما پیشنهاد می‌شود افراد با کارت سوخت شخصی اقدام به سوختگیری کنند تا از ایجاد صف جلوگیری شود.