موضعگیریهای عجولانه، عصبی و آشفته مقامات انگلیسی بعد از اعدام یک چهره کلیدی از شبکه جاسوسی ملکه، نشان میدهد آنها فقط از اعدام علیرضا اکبری نگران نیستند بلکه حقیقت این است که دغدغه آنها خیلی بزرگ تر است؛ چون شبکه اطلاعاتی انگلیس به شدت نگران شناسایی شدن خط و ربط عنکبوتی جاسوسان خود در ایران است.
این بار دیگر نیازی به گاندو نیست، چون نقش مخرب دستگاه ملکه در امنیت ایران بیشتر از آنچه فکرش را بکنید عیان شده بهویژه حالا که نقش سیاه لندن در پرونده جاسوسی تکاندهنده علیرضا اکبری روی میز است و متهم اصلی بهجای پاسخگویی برای ایران رجز میخواند و دادستان کل ایران را بهدلیل اعدام این جاسوس تحریم میکند. ظاهرا همه اینها مانند دومینو از وظایف شبکه ملکه است. آیا دیگر کسی هست که به نقش جاسوسخانه انگلیس در خیابان منوچهری تهران شک داشته باشد؟
وزیر خارجه انگلیس دیروز همزمان با اعلام خبر اعدام یک ابرجاسوس دوتابعیتی اعلام کرد لندن در اعتراض به اعدام علیرضا اکبری که برای این کشور جاسوسی میکرد، دادستان کل ایران را تحریم کرده است اما ماجرا فقط به این موضعگیری ختم نشد و او حتی مدعی شد اعدام اکبری، بیپاسخ نخواهد ماند. جیمز کلورلی، وزیر امورخارجه انگلیس در پیامی در توییتر تاکید کرد این اقدام مستحق محکوم کردن به شدیدترین شکل ممکن است.
نخستوزیر انگلیس هم بهعنوان کارفرمای علیرضا اکبری از اعدام جاسوسشان ابراز ناراحتی کرد.
ریشی سوناک، نخستوزیر انگلیس در پیامی توییتری به اعدام جاسوس سرویس اطلاعات مخفی لندن واکنش نشان داد و در یک پیام مداخلهجویانه مدعی شد از اعدام علیرضا اکبری شهروند بریتانیایی ــ ایرانی در ایران متحیر شدم؛ این اقدامی بیرحمانه و بزدلانه توسط یک رژیم وحشی بود که احترامی برای حقوق بشر مردم خود قائل نیست.» اما چه چیزی انگلیسیها را تا این حد عصبی و آشفته کرده است؟
دلایل عصبانیت انگلیس
اولا وحشیانه توصیف کردن اعدام اکبری توسط کارفرمای این ابر مهره جاسوسی در حالی است که بر اساس اعلام وزارت اطلاعات، این فرد اطلاعات طبقهبندی شده و حساس کشور را در حوزههای امنیتی، هستهای، اقتصادی، سیاست خارجی و ... بهصورت کاملا آگاهانه در اختیار سرویس جاسوسی دشمن قرار داده بود.
نکته دوم این است که او مهمترین عامل جاسوسی سرویس اطلاعاتی انگلیس در مراکز حساس و راهبردی کشور بوده که در حال حاضر در یکی از مهمترین مقاطع تعامل تهران ــ لندن حذف شده و این یک برندسوزی برای طرف انگلیسی است که پیامهای منفی بدی برای این کشور خواهد داشت.
نکته سوم که حسابی انگلیسیها را عصبی کرده، شجاعت ایران در اعدام یک جاسوس شناسنامهدار منتسب به کشور ملکه است. درواقع مجازات علیرضا اکبری، اولین پرونده در حوزه جاسوسی برای انگلیس بوده که به اعدام منجر شده است و این برای آنها قابل تحمل نیست. بهویژه اگر بدانید وقتی این ابرجاسوس از برخی ارتباطات خود ابراز نگرانی میکرده ، انگلیسیها اینطور به او دلداری میدادند که نگران نباشد، چون در ایران کسی قدرت ندارد که به نیروهای انگلیس نزدیک شود.به هرحال صبح شنبه ۲۴دی قوه قضاییه بالاخره خبر داد حکم علیرضا اکبری که دارای تابعیت ایرانی ــ انگلیسی بوده و به اتهام افساد فیالارض و اقدام گسترده علیه امنیت داخلی و خارجی کشور از طریق جاسوسی برای دستگاه اطلاعاتی دولت انگلیس در ازای دریافت دستمزد به مبالغ یک میلیون و۸۰۵ هزار یورو، ۲۶۵هزار پوند انگلیس و ۵۰هزار دلار آمریکا به مجازات اعدام محکوم شده بود، اجرا شده است.
۱۸سال جنایت علیه امنیت ایران
جاسوسی به نفع کشور انگلیس، ارتباطات با سرویس جاسوسی MI۶ و ملاقاتهای گسترده با افسران اطلاعاتی دشمن در کشورهای مختلف و مدت طولانی جاسوسی، مصداق جنایت گسترده علیه امنیت داخلی و خارجی کشور محسوب میشود، ضمن اینکه علیرضا اکبری در چند محور، اطلاعات حساس کشورمان را در اختیار سرویس اطلاعاتی انگلیس قرار داده بود و علاوه بر آن، پروفایل و آنالیز شخصیتی بیش از ۱۰۰نفر از مسئولان رده بالای کشور از جمله شهید فخریزاده را در اختیار شبکه جاسوسی ملکه گذاشته بود بهطوری که این فرد جزئیات فعالیت در حوزه هستهای در دوران تحریم و سقف مورد نیاز جمهوری اسلامی ایران در پیشرفتهای هستهای را هم به دست شبکه جاسوسی لندن رسانده بود.
ردپای اکبری در ترور شهید فخریزاده
بنابراین حتما میتوانیم اکبری را یکی از افراد مؤثر در ترور شهید فخری زاده، چهره برجسته و البته گمنام صنعت هستهای کشورمان بدانیم. هرچند اکبری با سرویس اطلاعاتی انگلستان تعامل آگاهانه داشت اما یکی از راههای رسیدن به کیسهای ترور، پرسشهای غیرمستقیم است و افسران اطلاعاتی انگلیس کاملا هوشیارانه در مورد دکتر فخری زاده اطلاعاتی را از این جاسوس رده بالای خود دریافت کردهاند. مثلا اگر در فیلم اعترافات او دقت کرده باشید، اکبری میگوید: «وقتی پرسید شخصی مثل دکتر فخری زاده اگر چنان پروژهای باشد میتواند درگیر آن باشد، میگفتم چرا نمیتواند؟»
عملیات اطلاعاتی انگلیس فقط در این یک مورد باعث شد نیروهای MI۶ به چند پاسخ کلیدی دست پیدا کنند. اول اینکه فردی به نام فخری زاده وجود دارد، چون قبل از آن بهدلیل مسائل امنیتی وجود شهید فخری زاده انکار شده بود، دوم اینکه متوجه شدند در چه زمینهای فعالیت داشته و نکته مهم دیگر هم این بود که کاملا مطمئن شدند این شهید در چه سطح علمی در حوزه هستهای قرار دارد.
شوکه شدن انگلیس از خبر دستگیری و بعدتر خبر اعدام جاسوسش از همان لحظه اول صورت گرفت و آنها این آشفتگی را بهسرعت رسانهای کردند، یعنی بلافاصله بعد از صدور بیانیه وزارت اطلاعات درباره اعدام علیرضا اکبری، وزیر خارجه انگلیس گفت «ایران باید اعدام علیرضا اکبری، شهروند انگلیسی ــ ایرانی را متوقف کرده و فورا او را آزاد کند.»
ضربه حیثیتی به سیستم اطلاعاتی انگلیس
به نظر میرسد این نوع موضعگیری و هزینه دادن سیاسی لندن جایگاه این ابرجاسوس را برای نیروهای ملکه بهخوبی نشان میدهد و در عین حال روایتگر ضربه حیثیتی به سیستم اطلاعاتی انگلیس است که در دنیا بینظیر بوده و هیچ کشوری در برابر انگلیس چنین جرأتی نداشته و تجربه نشان میدهد انگلیسیها عادت دارند با دادن تابعیت کشور خود به افراد شبکه جاسوسیشان از این شبکه عنکبوتی محافظت کنند.
حافظه تاریخی علیه خباثت انگلیسی
البته نقش انگلیس در تخریبگری علیه ایران منحصربه فرد است.دخالتهای انگلیس در تاریخ ایران سرشار از خباثت بوده و انگلیس که با تحمیل قحطی به مردم ایران، انحراف مشروطه و سپس روی کار آوردن دیکتاتوری چون رضاشاه، اوج خباثتهای خود را در ایران به نمایش گذاشت در همان دوران با مقاومت مردمی مواجه شد که خواستار پایان دادن به خباثتهای انگلستان در ایران بودند و بعد از این مطالبه قیامهای داوطلبانه در همه ایران علیه انگلیس شکل گرفت و حرکتهای مردمی مثل نهضت جنوب، نهضت فارس، مقابله با قرارداد رژی، مخالفت با قرارداد۱۹۱۹ و مبارزه برای ملی کردن نفت، شکل گرفت. انگلیس برای پیشبرد اهداف آشکار و پنهان خود از قبل انقلاب فعال بوده و از قحطی بزرگ و کودتای ۲۸مرداد و استعمار نفت تا بنبست نمایی در مذاکرات هستهای ایران و طراحی ترور چهرههای برجسته نظامی و علمی کشورمان ید طولایی داشته است. هرچند وقوع انقلاب اسلامی زمینه جولان استعمارگران قدیم و جدید را از بین برد اما آنها راه میانبر یعنی طراحی شبکه جاسوسی را دنبال کردند. احتمالا بعد از این کیس، باید منتظر رسوایی حلقههای اصلی دیگر نزدیک به شبکه جاسوسی ملکه باشیم.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد