روند جمع کردن ورزشگاه ۹۷۴ در شهر دوحه به دلیل ساخت و ساز منحصربفردش از شب گذشته شروع شده است. علت نامگذاری این ورزشگاه با این عدد این است که تمام تجهیزات آن در ۹۷۴ کانتینر وارد قطر شده و حالا مسئولان قطری گفتهاند این تجهیزات با همین شکل و شمایل جمع شده و به هر کشوری که به این تجهیزات نیاز دارد، ارسال میشود.
در این میان، تحلیلگران و کارشناسان فراوانی به تعریف و تمجید طراحی این ورزشگاه پرداختهاند. کریم القندی، تحلیلگر اتاق فکر چتهام که قبلا به عنوان مشاور آب و هوا در جامجهانی فعالیت میکرد در این باره میگوید: « طراحی جدا سازی قطعات یکی از مهمترین اصول ساخت و ساز پایدار است. با استفاده از این روش، این فرصت به وجود میآید که ساخت و سازها دوباره استفاده شود یا برای کاربرد دیگری مورد استفاده قرار گیرد». حدود ۴۰ درصد از انتشار انرژیهای کربنی در جهان به دلیل ساخت و سازهاست. همچنین دلیل انتشار ۱۰ درصد از گازهای گلخانهای، ساخت، نگهداری و تخریب ساختمانهاست.
در این میان، ورزشگاه ۹۷۴ فقط ورزشگاه جامجهانی قطر بود که سیستم سرمایشی نداشت و به همین دلیل بازیهای آخر شب در آن برگزار میشد. شرکت «مهندسان فنویک ایریبارن» که این ورزشگاه و دو ورزشگاه دیگر قطر را برای جامجهانی طراحی کرد، اعلام کرده که طراحی و ساخت چنین سازهای به این دلیل است که همچون جامهای جهانی آفریقای جنوبی، برزیل و روسیه، ورزشگاهها بعد از پایان بازیها بدون استفاده نباشد.
در این میان، مسئولان قطری اعلام کردهاند برنامههایی هم برای دیگر ورزشگاهها دارند و در این راستا بسیاری از صندلیهای آنها جمع میشود. نکته جالب در مورد این ورزشگاه این است که کانتینرهای رنگی به عنوان بخشهای مختلف آن از جمله رختکنها و قسمتهای داخلیاش استفاده میشود. مثل لگوهای عظیم الجثه، جعبههای قرمز، زرد و آبی رنگ در میان لایههایی از آهن و فولاد قرار گرفته است. در این میان قطریها هنوز اعلام نکردهاند که بخشهایی از این ورزشگاه قرار است کجا فرستاده شود. اطلاع دقیق از این موضوع بسیار مهم است زیرا انتشار گازهای ناشی از این فرآیند تا هزاران کیلومتر آن طرفتر هم میرود. گروه محیط زیستی «دیدهبان بازار کربن» که برنامههای ساخت و ساز قطر را زیر نظر دارد، میگوید: این که ورزشگاه ۹۷۴ تا چه حد کربن کمتری نسبت به ورزشگاههای ثابت دارد، بستگی به این موضوع دارد که روند جداسازی آن چقدر طول بکشد و در کجا دوباره استقرار یابد.
در همین حال، فیفا و قطر در گزارشی به این مساله اشاره کردند. بنا بر گزارش آنها، اگر این ورزشگاه فقط برای یک بار دیگر و در فاصلهای کمتر از ۷۰۰۰ کیلومتر دورتر استفاده شود، میزان انتشار کربن آنها در مقایسه با یک ورزشگاه ثابت به مراتب پایینتر است. البته کمیته سازماندهی جامجهانی و قطریها اطلاعات دقیق و بیشتری در این زمینه منتشر نکردهاند. یکی از موارد مهم این است که میزان انتشار کربن و گازهای گلخانهای در هر کشوری متفاوت است و گزارش قطر و فیفا به این مساله اشاره دقیقی نکرده است.
تمام این موارد موجب شده تماشاگران و مردم قطر نگاه ویژهتری به این ورزشگاه داشته باشند. این ورزشگاه که با احتساب بازی دیشب میزبان هفت بازی جامجهانی بود، بعد از هر بازی شاهد حضور گسترده طرفدارانی بود که سعی میکردند با طراحی و نمای این ورزشگاه عکسهای سلفی بگیرند. اونارل مینوزا ۴۲ ساله که اصالتی فیلیپینی دارد و نزدیک به ۵ سال است در قطر اقامت دارد، به همراه خواهرش در تمام بازیهای برگزار شده در این ورزشگاه حضور داشتهاند. او که مدیر اجرایی یک شرکت قطری است، در این باره میگوید: در کنار تماشای بازی و لذت بردن از هیجان فوتبال، برایم جالب بود که نحوه ساخت و طراحی این ورزشگاه منحصربهفرد را از نزدیک ببینم.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد