مصطفی خوش چشم کارشناس حوزه روابط بینالملل در گفتوگو با جامجم با بیان اینکه سوءنیت آمریکاییها باعث شده هنوز تکلیف مسائل باقیمانده در مذاکرات هسته ای حل نشود، ادامه بلاتکلیفی در مسیر رایزنیها برای احیای برجام را به ضرر و زیان غرب دانست.
وی باقی ماندن سه مشکل بهویژه تضمینندادن در خصوص بسته شدن پروندههای پادمانی ایران در آژانس را عاملی برای ادامه چانهزنیها و شروع دور جدیدی از جنگ ارادهها عنوان کرد و گفت: در بهار گذشته هم ما تا اول مرداد شاهد جنگ ارادههایی بودیم که بعد از شکست اعمال فشار طرف غربی و آمریکایی علیه ایران ناگزیر طرف اروپایی با دادن برخی امتیازات، ایران را مجاب کرد به میز مذاکرات برگردد.
خوشچشم با تاکید بر این نکته که بدون گرفتن تضمین لازم در خصوص بستهشدن پروندههای پادمانی بههیچعنوان نمیتوان دست به توافق زد، خاطرنشان کرد: اساسا ایران به دنبال توافق برای برداشتن فشارهای سیاسی از سوی آژانس و اعمال تحریم است و طبعا نمیتوان توافق کرد و اهرم فشار آژانس را در دستان طرف مقابل قرار داد تا بعد از شش ماه که از فصل سرما عبور کردیم، مجدد با ایجاد هیاهو در زمینه پروندههای آژانس هرگونه توافقی را مختل کنند یا ایران را برای دادن امتیازات جدید زیر فشار قرار دهند.
این کارشناس سیاسی درباره حوزه تضامین گفت: همچنان تضمین لازم اقتصادی برای وارد شدن سرمایهگذار خارجی در ایران محقق نشده و از این رو جمهوری اسلامی هرگونه توافقی را برای برداشته شدن تحریم و بهبود وضعیت اقتصادی قطعا انجام میدهد اما اگر تضامین اقتصادی لازم داده نشود، هیچ سرمایهگذار خارجی به ایران نخواهد آمد و امتیازات اقتصادی جمهوری اسلامی در ذیل برجام یا هرگونه توافقی به حداقل خواهد رسید. «همینقدر که طرف آمریکایی مقاومت میکند تا پروندههای آژانس بهصورت قطعی بسته نشود و عبارت مبهم زدوده نشود، نشاندهنده این است که طرف آمریکایی با سوءنیت در پی در دست داشتن اهرم فشار بعد از توافق است. قطعا با چنین وضعیتی ایران وارد هیچگونه توافقی نخواهد شد و عقل و منطق هم این را نمیپذیرد.»
وی با بیان اینکه خسارات غرب فقط شامل افزایش قیمت برق یا سوخت نیست، گفت: گرانی محصولات پتروشیمی و عموم کالاها و تورم اقتصادی ضربه سنگینی به اروپا وارد خواهد کرد و عواقب نه تنها اقتصادی بلکه امنیتی و سیاسی بهویژه در انتخابات آتی اتحادیه اروپا خواهد داشت و حاکمان اروپا از جمله مکرون بهخوبی میدانند که در آینده نزدیک چه بهایی برای این کارشکنیها خواهند پرداخت. چرا که فرانسه بیشترین کارشکنیها را در زمینه بسته شدن پروندههای ایران در آژانس داشته و بهرغم قولهای مکرون نسبت به برطرف کردن مشکلات هنوز هیچ کار و عملیاتی مکتوبی در این زمینه ارائه نشده است.
خوشچشم درباره نقش ایران در تأمین انرژی اروپا تصریح کرد: اگرچه جمهوری اسلامی نمیتواند تمام نیازهای انرژی اروپا را در فصل سرما برطرف کند اما میتواند مسکن خوبی برای پایین آوردن سطح اعتراضات و همچنین افزایش حاملهای انرژی به سمت اروپا در صورت توافق ایجاد کند که تفاوت معناداری را باعث خواهد شد. وی درباره تأثیرپذیری آمریکا از تبعات و آثار تورم اقتصادی ناشی از عدم توافق هستهای گفت: ایالاتمتحده حتی با داشتن ذخایر انرژی در برخی حوزهها با افزایش قیمت روبهرو شد اما با پول پاشیهای فراوان در انتخابات، بایدن سعی میکند تا وضعیت خطیر اقتصادی را کنترل کند. حال باید منتظر بود و دید آمریکا حتی به قیمت ضربه شدید اقتصادی، سیاسی و امنیتی به اروپا در مقابل منطق ایران مقاومت خواهد کرد یا اینکه کشورهای اروپایی مجبور خواهند شد از ماه اکتبر با توجه به رویارویی با وضعیت فصل سرما آمریکا را راضی به پذیرش کار درست کنند.
گره توافق
خوشچشم با اشاره به وجود برخی عبارات و واژههای مبهم در پیشنویسهای ارائه شده گفت: در بخش نهایی هم سه چهار عبارت مبهم در خصوص برداشته شدن تحریمها هست که طرف آمریکایی در مورد دقیق سازی آن در متن هنوز هم کارشکنی و لجبازیهایی دارد که حاکی از سوءنیت طرف مقابل است. اگر طرف مقابل سوءنیت نداشت قطعا در هر سه زمینه به سرعت کار تمام میشد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد