درمان فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پشتی کتف

قرارگیری استخوان کتف در جای صحیح خود در وضعیت‌های استراحت و حرکت‌دادن بازو یکی از نشانه‌های سلامت شانه است.

در صورت بروز آسیب در مجموعه کتف و شانه و ضعیف‌شدن، کوتاه‌شدن یا نبودتوازن و هماهنگی عضلات دربرگیرنده کتف، نحوه قرارگرفتن کتف در ناحیه پشت و بالای تنه در حالات استراحت و فعالیت‌های شانه از وضعیت طبیعی خارج می‌شود و اختلال در حرکات طبیعی شانه و کتف را به‌ویژه در بالابردن اندام فوقانی درپی‌خواهد داشت.

در این حال بیمار در حرکات بالای سر مانند شستن و شانه‌زدن موها و بالابردن اجسام و فعالیت‌های ورزشی احساس ضعف می‌کند.

در صورت درمان‌نشدن اختلال حرکتی کتف و انجام فعالیت‌های ورزشی و مکرر بالای سر، احتمال پارگی تاندون چرخاننده سر و بازو وجود دارد و در چنین شرایطی مفصل شانه بسیار در معرض خطر است. فیزیوتراپی، درمان اختلال حرکتی کتف است و هدف آن تقویت عضلات این ناحیه و برگرداندن کتف به وضعیت و حرکات طبیعی و اولیه است.

فیزیوتراپیست در معاینه این بیماران از پشت تقارن هر دو کتف را موردبررسی قرار می‌دهد و در صورتی که لبه داخلی کتف در یک طرف برجسته‌تر باشد و این بیرون‌زدگی هنگام بالابردن اندام فوقانی بیشتر شود، با تشخیص اختلال حرکتی کتف درمان او را شروع می‌کند.

برجسته‌شدن لبه داخلی کتف به‌صورت عموم بالی‌شدن کتف گفته می‌شود که در صورت مادرزادی‌بودن با آسیب عصب تغذیه‌کننده همراه است. در بسیاری از موارد این مشکل با ایجاد صدا در این ناحیه هنگام حرکت‌دادن و چرخاندن کتف همراه است.

درد و حساسیت در ناحیه اطراف کتف، ضعف و خستگی زودهنگام در فعالیت‌های اندام فوقانی، محدودیت حرکتی در بالابردن دست، ایجاد صدا هنگام حرکات کتف وقوزکردن بیمار به‌ویژه در سمت درگیر از علائم بروز این اختلال در افراد است. اولین توصیه درمانی فیزیوتراپیست‌ها در این اختلالات، اصلاح وضعیت نشستن و ایستادن و عقب‌دادن کتف‌ها هنگام انجام کارهای روزمره است.

قراردادن دست‌ها در جیب‌های پشتی شلوار تا حدی این هدف را تأمین می‌کند. دومین توصیه اصلاح و بازبینی برنامه تمرین‌ های ورزشی است.

برای مثال تمرین‌های تقویت عضلات پشت کتف مانند تمرین پاروزدن دوبرابر تمرین‌های تقویت عضلات سینه‌ای مانند پروانه انجام شود. گنجاندن تمرینات کششی عضلات سینه‌ای هم باید موردتوجه قرار گیرد.

پرهام پارسانژاد - فیزیوتراپیست / روزنامه جام جم