واکسن کرونا نه قرص می خواهد نه تغذیه خاص / سال آینده خودتان واکسن انتخاب می کنید / برای سال آینده واکسنتان را عوض کنید

به گزارش جام جم آنلاین ، دکتر مصطفی قانعی رییس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا در پرسش و پاسخ با ما در رابطه با برخی ابهامات و شایعات مربوط به روند واکسیناسیون فعلی در کشور و همچین مسائل دیگر مربوط به این بیماری صحبت می کند. گفت و گو با رییس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا در ادامه این چنین است:

*در حالی که ترس از ایجاد لخته خون قبل از تزریق واکسن کرونا وجود دارد توصیه هایی در رابطه با مصرف برخی داروها و قرص های خاص پیش از تزریق جهت پیشگیری از لختگی وجود دارد. این ادعا درست است؟

خیر، در زمینه تزریق واکسن کرونا توصیه اصلی بر این اساس است که افراد مایعات زیادی را بنوشند و مصرف کنند ولی اینکه کسی قرص خاصی را برای پیشگیری از ایجاد لختگی خون تجویز کند وجود ندارد و جز برنامه واکسیناسیون محسوب نمی شود.

*پس مصرف هرگونه قرص نظیر استامینوفن و ... صحیح نیست؟

خیر. اما توصیه می شود افرادی که بعد از تزریق دچار تب و لرز شدند از استامینوفن استفاده کنند. البته این عارضه کمتر از 24 ساعت طول می کشد. در این زمینه باید یک آگاهی عمومی بسیار مفید به مردم داد و آن هم این است که تب و لرز نشانه های فعالیت سیستم دفاعی بدن آنهاست. کسی که واکسن را می زند و بعد از آن چنین علائمی در او بروز می کند این علائم در واقع نشان می دهد که بدن به درستی علیه ویروس کشته شده ای که در بدن است دفاع از خود نشان می دهد. در واقع فرآیند دفاع کردن است که فرد را در آینده در مقابل بیماری مصون می کند. بسیاری از مردم تجربه این چنینی را حداقل در رابطه با اطفال خود دارند. وقتی کودکان را برای واکسیناسیون می برند به خوبی به این مسئله واقف هستند که کودک دچار تب خواهد شد و هیچکس هم نگران این تب نیست. دقیقا چنین فرآیندی در رابطه با واکسن ویروس کرونا وجود دارد. تب بعد از واکسیناسیون به منزله عملکرد دفاع بدن است و تکمیل زنجیره دفاعی بدن محسوب می شود.

*برای سن های خاص و بیماران زمینه ای باید واکسن های خاصی از کرونا مورد استفاده قرار بگیرد؟

پاسخ به این سوال را می توان اینگونه داد که ما الان و در ایران به دنبال این هستیم افرادی که سن بالا دارند و یا در معرض خطر هستند به سرعت واکسینه بشوند. هیچکس سبدی از واکسن در اختیار ندارد. دلیل هم این است که هدفگذاری امسال کمتر شدن مرگ ناشی از کرونا و ورود افراد بیمار به آی سی یوهاست. این هدف برای امسال است، در واقع این هدف به کم کردن بیماری اختصاص ندارد، به کم کردن مرگ و میر و بدحال شدن اختصاص دارد. به همین منظور سبد واکسن در اختیار هیچکس نیست که بر مبنای آن واکسن را برای خود انتخاب کند. مشخص نیست اگر فرد صبر کند که یک واکسن دلخواه دریافت کند چه مشکلی برای او پیش می آید و آیا در این فاصله مبتلا به کرونا می شود و یا خیر. بنابراین توصیه بر این مبناست نخستین واکسنی که پیشنهاد شد را بزنید. اما سال آینده خودتان واکسن انتخاب می کنید.

*برنامه برای سال آینده چگونه است؟

 برای سال آینده سیستم بهداشتی کشور چندین نوع واکسن در اختیار خواهد داشت؛ در واقع در آینده هم از واکسن ویروس غیرفعال برخوردار هستیم و هم واکسن حامل ویروس و یا واکسن اسیدنوکلئیک و البته واکسن پروتئینی. این واکسن ها در سال 1401 موجود است. اطلاعات بشری نیز در حال رشد است و مقالات یکی پس از دیگری به این مسئله می پردازند که کدام واکسن برای کدام گروه سنی مطلوب است. در واقع اگر ما بخواهیم بر اساس سن خاص و یا بیماری خاص و زمینه ای واکسن انتخاب کنیم باید تا سال آینده صبر کنیم. مسئله دیگر این است امسال احتمال دارد فردی مثلا واکسن حامل ویروس تزریق کرده باشد همانند اسپوتنیک و یا آسترازنکا. برای چنین فردی توصیه این است که سال آینده چنین واکسنی تزریق نکند و از نوع دیگری واکسن را مورد استفاده قرار بدهد. از سویی دیگر برای سال آینده و با توجه به تنوع واکسن هایی که در این سال وجود خواهد داشت به افرادی که قبلا به بیماری مبتلا شده اند توصیه می شود واکسن خاصی را بزنند که بعدا نام آن اعلام می شود. این مسائلی است که اختصاص به امسال ندارد. امسال در مجموع هر کسی به نخستین واکسنی که دست پیدا کرد آن را تزریق کند.

*فردی که می خواهد واکسن را تزریق کند آیا باید قبل و بعد از تزریق رژیم غذایی خاصی را مصرف کند؟

خیر، نیازی به در نظر گرفتن رژیم غذایی خاص نیست.

*برخی از تزریق کنندگان از فشار خون و قند رنج می برند. این موضوع تاثیری مشکلی در تزریق واکسن ایجاد نخواهد کرد؟

بیشترین افراد مبتلا به کرونایی که کارشان به ICU می کشد همین دیابتی ها و افرادی هستند که از فشار خون بالا رنج می برند. بنابراین این افراد باید واکسن را بزنند و مشکلی هم پیش نمی آید. این افراد در اولویت دریافت واکسن قرار دارند.

*برخی دیگر از افرادی هم که در روند کنونی واکسیناسیون، واکسن را دریافت کرده اند دچار عوارضی همانند ضعف و بی حالی شده اند. این افراد چه کار باید بکنند؟

همه این عوارض موقتی است. افرادی که بعد از تزریق واکسن کرونا دچار حالت هایی مثل ضعف و یا بی حالی می شوند باید بدانند اگر دو یا سه روز صبر کنند عارضه برطرف می شوند و جای هیچ نگرانی نیست.

*عوارضی مثل کمردرد و دردهای ناگهانی در این موضع هم گزارش شده است.

 عارضه ای مثل کمردرد بعد از تزریق واکسن کرونا عارضه ای جدی تلقی نمی شود. اینها گذرا هستند و بعد از دو روز رفع خواهند شد.

*با توجه به اینکه واکسن های ایرانی همانند برکت، رازی و ... آزمایشات مختلفی را پشت سر گذاشته اند میزان اثربخشی آنها مشخص شده است؟

هنوز زود است که در رابطه با این واکسن ها قضاوتی را درباره اثربخشی آنها انجام بدهیم.

*چقدر می توان نسبت به این واکسن های داخلی امید داشت؟

من صد در صد به این واکسن ها اطمینان دارم. با توجه به سختگیری که به واکسن های ایرانی در مقایسه با واکسن های خارجی وجود دارد خوب می دانم که واکسن های داخلی که تایید بگیرند قطعا از نوع خارجی بهتر خواهند بود.

*گفته می شود رده های سنی پایین تر از 40 سال دیگر تزریق با نوع خارجی ندارند و افراد این رده های سنی در روند واکسیناسیون از واکسن های داخلی استفاده خواهند کرد.

بله، به احتمال فراوان کلیه افرادی که در رده های سنی زیر 40 سال قرار دارند با انواع واکسن های داخلی در مقابل ویروس کرونا واکسینه خواهند شد.

*گفته می شود اگر واکسیناسیون عمومی ادامه داشته باشد دیگر هیچ موجی از کرونا در راه نخواهد بود هر چند برخی از پیش بینی ها بر این مبناست که موج بعدی اواسط تابستان می آید. دراینباره چه نظری دارید؟

تا زمانی که 70 درصد جمعیت ایران واکسیناسیون نشوند موج های کرونا هیچکدام از بین نمی روند. واکسیناسیون فعلی فقط قرار است مرگ های کرونایی را کم کند.

*عارضه قارچ سیاه که یکی عوارض بیماری کروناست در ایران چقدر جدی است؟

ما در ایران چنین عارضه ای نداشتیم و موضوعی جدی نیست. اصلا  گزارشی در رابطه با قارچ سیاه دریافت نکرده ایم.

*با توجه به وضعیت کنونی شما روزهای آینده و ماه های پیش رو را چطور پیش بینی می کنید؟

از لحاظ کرونایی پیش بینی این است از مهر و آبان ماه که واکسن کرونا در چندین میلیون دوز در دسترس قرار خواهد گرفت تا دی و بهمن کشور مصون سازی می شود. در اسفند 1400 نیز دیگر چیزی به نام بحران مرگ و میر کرونایی نخواهیم داشت.

*در برخی از کشورها نظیر آمریکا، انگلیس و استرالیا به زودی نه دیگر زدن ماسک اجباری خواهد بود و نه رعایت فاصله اجتماعی. با توجه به روند کند واکسیناسیون در ایران ما چه زمانی به این مرحله می رسیم؟

ما هم به این مرحله می رسیم اما وقتی که 70 درصد جمعیت ایران علیه ویروس کرونا واکسینه شده باشند. ما برای اینکه به این مرحله برسیم که ماسک را برداریم یا دیگر مجبور به رعایت فاصله اجتماعی نباشیم باید تا آذر ماه صبرکنیم.  

گفت و گو از: هیلدا حسینی خواه / جام جم آنلاین