از سیل‌های فروردین 98 برای مدیریت بحران بارندگی‌های پیش رو درس بگیریم

سیلاب در کمین است!

دو دشتی که اوایل امسال بیشترین میزان آبگرفتگی از آنها گزارش شد (جلگه خوزستان و جلگه گرگان) در دهه اخیر از نواحی مهم خشکسالی در ایران بوده‌اند. یکی از عوارض خشکسالی ایجاد لایه خاک نفوذناپذیر متراکم در سطح زمین است که موجب می‌شود نفوذپذیری منطقه در مقابل بارش‌ها کاهش یابد و درصد مهم‌تری از آب به صورت روان‌آب جاری شود.
کد خبر: ۱۲۳۵۸۲۷

براساس گزارش‌های وزارت نیرو و سازمان مدیریت منابع آب در ایران، در شرایطی که متوسط بارش در سال‌های اخیر همواره نگران‌کننده بود و در پنج سال آبی گذشته فقط حدود 200 تا 250 میلی‌متر در کشور باران باریده بود، از یکم تا 11 فروردین 98،در مجموع 261 میلی‌متر باران در کشور بارید!
براساس روال بارندگی در سال آبی (مهر هر سال تا شهریور سال بعد) ماه‌های با بیشترین بارش در متوسط 20 ساله اخیر، از آبان‌ تا فروردین سال بعد بوده است. براساس آنچه در سال گذشته آبی مشاهده شد و نگاه به پیش‌بینی‌های وضع هوا برای ماه‌های آینده ایران که نشان از بارندگی حداقل در حد متوسط بارندگی ده ساله دارد، لازم است برای رخداد سیلاب‌های احتمالی بعدی آماده شویم.
نکته دیگر سیلاب هفته اول آبان در رود کشکان و آسیب‌های مجددی است که به پل‌ها، جاده‌ها و تاسیسات تامین شده بعد از سیلاب فروردین 98 وارد شد. رودهای جلگه خوزستان از سرشاخه‌های خود در رشته‌کوه‌های زاگرس، ایران مرکزی و همدان منشأ می‌گیرند. منشأ رود کرخه از رشته‌کوه‌های همدان و کرمانشاه (رود قره‌سو) و سپس در لرستان (سیمره) در نهایت به صورت رود کرخه از جنوب کبیرکوه و ناحیه اندیمشک وارد جلگه خوزستان می‌شود. سیلاب در لرستان از 5 فروردین 98 آغاز شد و 12 و 13 فروردین 98 روزهای سیلاب شدید در پلدختر و معمولان بودند. آسیب‌های بیشتر در آبان 98 مجددا به پل‌ها و جاده‌ها شهرهای معمولان و پلدختر وارد شد. سیل بعضی پل‌های فلزی را با خود برد که طی هفت ماه گذشته روی رود کشکان و رودهایی که به آن می‌پیوندد، نصب شده بود.
لرستان محل بیشترین پل‌های باستانی (اکثرا ساخته شده در دوران ساسانیان در حدود 2000سال قبل) در کل فلات ایران است. از 77 پل تاریخی لرستان، 75 پل کاملا در سیل فروردین 98 سالم ماندند. ولی پل‌های احداث شده در 20 سال اخیر اکثر از بین رفتند، ولی پل‌های فلزی مجددا نصب شده از فروردین تا مهر 98 با اولین طغیان رود کشکان در آبان 98 تخریب می‌شوند که این موضوع نشان می‌دهد کار اشتباهی را مکررا انجام می‌دهیم. این چرخه معیوب باید اصلاح شود. مدیریت بحران فقط بودجه نمی‌خواهد، سواد و دانش هم می‌خواهد. اگر در ایران چنین سواد و دانشی وجود دارد، به کار ببریم.

دکتر مهدی زارع

استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی و عضو هیات‌مدیره انجمن مخاطره‌شناسی ایران

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها