آپاراتچی دقت کن!

اصل ماجرا
یک گروه رسانه‌ای به نام ژلوفن، ویدئویی ساخت و آن را در آپارات بارگذاری کرد اما صدای کاربران، به‌خصوص والدین درآمد و موج اعتراضاتشان به دستگاه قضا رسید.
دادسرای ارشاد و خانواده، دستور رسیدگی به این پرونده را داد و در نتیجه ویدئوی مذکور از روی آپارات برداشته شد و کانال ژلوفن در آپارات هم تعلیق شده است.
خیلی‌ها این ویدئو را دیده‌اند و خیلی‌ها در جریان ورود دادسرای ارشاد به موضوع هستند اما اگر شما هنوز مطلع نیستید، بدانید و آگاه باشید که در این ویدئو یک خانم جوان به عنوان گزارشگر سراغ کودکان رفته و از آنها پرسیده است که آیا می‌دانند چگونه به دنیا آمده‌اند؟ بله، سوال دقیقا همین است و حتی کمی بیشتر از این. چون در حالی که حتی غربی‌ها هنوز دارند ماجرای پرواز لک‌لک‌ها را برای فرزندانشان تعریف می‌کنند، در ویدئویی که در کشور ما تولید و منتشر شده، گزارشگر از سوال چگونگی تولد فراتر رفته و از نقش پدرها در تولد بچه‌ها از خود بچه‌ها سوال می‌کند. کودکان و حتی نوجوانانی که در این ویدئو به سوالات گزارشگر جواب می‌دهند در چالشی دشوار قرار می‌گیرند چرا که اگر حقیقت را ندانند، ذهنشان سخت درگیر می‌شود و چند نوجوانی که به نظر می‌رسد اطلاعاتی در این زمینه دارند، از پاسخ دادن شرم می‌کنند و در موقعیتی بغرنج قرار می‌گیرند.

دادسرای ارشاد و خانواده چه کرده است؟
انتشار ویدئو در سرویس اشتراک ویدئوی آپارات همانا و اوج گرفتن اعتراض افراد مختلف به‌خصوص والدین همانا. بسیاری این ویدئو را مصداق آزار روحی کودکان توصیف کردند، برخی بر ناامنی و رهاشدگی فضای مجازی تاکید کردند و برخی دیگر این ویدئو را ترویج بی‌بند و باری دانستند، چرا که در حال ارائه آموزش‌های جنسی به کودکان است.
طبیعی است که دستگاه قضا در این زمینه ساکت ننشیند و تولیدکنندگان این ویدئو را مورد بازخواست قرار دهد. تهیه‌کننده این ویدئو و نیز مجری آن در دادسرا درباره تولید آن توضیحاتی ارائه کرده‌اند که نسخه تصویری آن در دسترس قرار گرفته است.
مجری این برنامه اینترنتی، یعنی همان خانم جوانی که سوال نامتعارف را از کودکان می‌پرسد، توضیح داده که متوجه اشتباهش نبوده و خانواده‌اش اولین کسانی بودند که بعد از انتشار ویدئو، کارش را تقبیح کرده و او را مورد شماتت قرار داده‌اند.
تهیه‌کننده این برنامه نیز ضمن تاکید بر اشتباهش توضیح داده که گروه ژلوفن یک کانال در سرویس آپارات و یک صفحه در اینستاگرام داشته که چندان مورد توجه نبوده و بازدیدهای زیادی از این ویدئو صورت نگرفته بود. براساس توضیحات این تهیه‌کننده، ویدئوی مذکور طی سه هفته در آپارات کمتر از صد بار دیده شده بود اما وقتی که آپارات آن را روی صفحه اولش منتشر کرد، به یک باره در طول دو ساعت، 7000 بار دیده شد!

مساله این است!
آنچه تا اینجا خواندید گزارش ماوقع بود و اتفاقاتی که طی چند روز اخیر رخ داده اما نکته قابل توجه اینجا در توییت مدیر آپارات و اظهارات بعدی او نهفته است. محمدجواد شکوری‌مقدم، بعد از آن‌که اعتراض‌ها به این ویدئو بالا گرفت، در توییترش نوشت: علاوه بر حذف کلیپ نامناسب کانال ژلوفن، فعالیت این کانال نیز تا تعیین تکلیف نهایی معلق شد، روزانه بیش از ۲۰هزار ویدئو در آپارات بارگذاری می‌شود، ای کاش کاربران عزیز از سرویس گزارش تخلفات آپارات بیش از پیش استفاده کنند تا با همراهی هم فضای مناسب‌تری برای مردم کشورمان بسازیم.
او همچنین در گفت‌وگوی دیگری به باشگاه خبرنگاران جوان گفته است تیم رسیدگی به گزارش‌های کاربری در آپارات، 40دقیقه بعد از انتشار این ویدئو آن را حذف کرده است.
با کنار هم قرار دادن اظهارات مدیر آپارات و تهیه‌کننده ویدئوی ژلوفن این سوال مطرح می‌شود که آیا در مجموعه آپارات نظارتی روی محتوای ویدئوها صورت نمی‌گیرد که ویدئوی مذکور به‌راحتی روی این سرویس، بارگذاری شده و حتی بعد از آن توسط آپارات در صفحه اول قرار گرفته و حداقل 7000 بار دیده شده است؟
مدیر آپارات در توییتش اظهار کرده که ‌ای کاش مردم از سرویس گزارش تخلفات بیش از پیش استفاده کنند. به این معنا که از محتوای این ویدئو مطلع نبوده است. می‌دانیم که محتوای آپارات توسط کاربران بارگذاری می‌شود و مدیران آپارات در موارد متعددی با استناد به این ویژگی، از پذیرش مسؤولیت محتوای تولیداتی که در آپارات منتشر می‌شود، سر باز زده‌اند اما در مورد ویدئوی ژلوفن بعید است بتوانند از این تدبیر سودی ببرند چرا که اگر به راستی از محتوای ویدئوی مذکور مطلع نبوده‌اند، چطور و بر چه مبنایی آن را در صفحه اول منتشر کرده و شانس بیشتری برای دیده‌شدن این ویدئو فراهم کرده‌اند؟

در آپارات چه خبر است؟
آپارات به‌عنوان یک سرویس اشتراک ویدئو، بستری است برای نمایش تولیدات تصویری اما چندی است که این سرویس به جرگه تولید محتوا نیز وارد شده و با گروه‌های مختلف تولیدکننده محتوا همکاری می‌کند. یکی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین تولیدکنندگان محتوای تصویری که با آپارات همکاری دارد، نس انیمیشن استودیو است؛ همان گروهی که مجموعه انیمیشن‌های دیرین دیرین را می‌سازد. گروهی که البته از عدم رعایت حقوق مالی تولیداتش از آپارات انتقاد دارد.
از یک سو آپارات از تولید محتوای تصویری حمایت می‌کند و از سوی دیگر طی سال‌های اخیر تولیدکنندگان متعددی وارد میدان شده‌اند از جمله همین گروه ژلوفن که برنامه‌های اینترنتی تولید می‌کنند. این گروه‌ها تولیدات‌شان را در آپارات به نمایش می‌گذارند ولی به نظر می‌رسد آپارات در قبال محتوای تولیدات، مسؤولیتی متوجه خودش نمی‌داند و بر‌اساس اظهارات مدیر آپارات، نظارت و گزارش تخلفات در این سرویس برعهده مردم است و نه مدیران آپارات.

شکوری‌مقدم در جلسه
گرچه بعید به نظر می‌رسد که توضیحات تهیه‌کننده برنامه ژلوفن به دادسرای ارشاد، از حقیقت به دور باشد و مدیران آپارات ویدئوی این گروه را در صفحه اول منتشر نکرده باشد، با این همه به نظر می‌رسد نشنیدن توضیحات محمدجواد شکوری‌مقدم درباره توییتی که چند‌روز پیش منتشر کرده و علت تایید کردن ویدئوی آپارات، توضیح داده به دور از انصاف باشد. بنابراین با شماره شخصی او تماس گرفتیم. منشی شکوری‌مقدم از حضور او در جلسه خبر داد. علت تماس را به اطلاع رساندیم و قرار شد یک ساعت بعد با مدیر آپارات صحبت کنیم اما یک ساعت بعد و تا‌غروب روز گذشته کسی تلفن آقای شکوری‌مقدم را پاسخ نداد.

توافق بین آپارات و ژلوفن
آپارات امکان گزارش تخلفات را فراهم کرده که کاربران بتوانند محتوای نامناسب را گزارش بدهند، در حالی که محتوای نامناسبی چون ویدئوی ژلوفن توسط مدیران این سرویس روی صفحه اول قرار می‌گیرد و امکان بیشتری برای دیده شدن پیدا می‌کند.
نکته دیگری که در این باره قابل توجه به نظر می‌رسد، اظهارات تهیه‌کننده ژلوفن است. او در توضیحاتش به دادسرای رسانه و خانواده، به وضوح شرح داده که بعد از بارگذاری ویدئوی مذکور، مدیران آپارات از آنها خواسته‌اند که محتوای بیشتری تولید کنند و تولیدات‌شان را در آپارات به نمایش بگذارند.
این تهیه‌کننده توضیح داده: از آپارات با ما تماس گرفتند، جلسه گذاشتند و از ما خواستند که باز هم محتوا تولید کنیم که آنها انتشار بدهند و ما هم استقبال کردیم.
براساس اظهارات این تهیه‌کننده، قرار بر این شده بود که ژلوفن تولیداتی داشته باشد که با درج نشان آپارات روی همین سرویس به اشتراک گذاشته شود.