شوخی شوخی، جدی شد!

امیرعبدوس، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سمنان است. او‌ در نامه‌ای به تاریخ 30 شهریور 98 خطاب به معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست درخواست تسریع در صدور مجوز ارزیابی زیست‌محیطی این طرح را داده است. در این نامه خطاب به مسعود تجریشی ‌آمده است «احتراما عطف به نامه شماره 17111/300/98 مورخ 31/4/98 در خصوص ارسال و پیگیری مفاد صورتجلسه مورخ 15/4/98 کمیته ارزیابی اثرات زیست محیطی، طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران با عنایت به درج مهلت یکماهه در انتهای صورتجلسه و گذشت دو ماه از ابلاغ آن، خواهشمند است دستور فرمایید در تشکیل جلسه نهایی و صدور مجوز ارزیابی اثرات
زیست محیطی پروژه تسریع گردد.» تعجیل مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سمنان در حالی است که حتی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی پس از انجام مطالعات و تحقیق‌های علمی و میدانی که در سال ۱۳۹۳ از منظر زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، ژئوپلیتیک حقوق بین الملل و رژیم حقوقی دریای خزر و دیگر ابعاد فنی انجام داده بود به صراحت اعلام کرد که «اجرای این طرح، به ضرر کشور و بر خلاف مصالح ملی و به زیان دریاچه خزر است.»
مخالفان طرح بیشتر مطالعه کنند!
مخالفت مردمان استان‌های شمالی به همراه نمایندگان این استان‌ها در مجلس از یک سو و اظهار نظر صریح امیر عبدوس در گفت‌وگویش با جام‌جم از سوی دیگر نشان می‌دهد طرح انتقال آب خزر به سمنان فقط اکولوژیکی نیست، بلکه می‌تواند بحرانی سیاسی و اجتماعی باشد. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان صراحتا می‌گوید او مسؤول محیط‌زیست سمنان است و باید به فکر مساله کم آبی این استان باشد.
‌او تاکید می‌کند طرح ارزیابی زیست‌محیطی انتقال ‌آب خزر به سمنان باید سریع‌تر منتشر شود. او البته ابایی ندارد از این‌که بگوید طرفدار اجرای این طرح است. عبدوس می‌گوید: «من مسؤول حفظ محیط‌زیست سمنان هستم‌ و براساس بررسی‌‌ و اطلاعاتی که وجود دارد ‌ استان‌ در آینده در معرض خطر کم‌آبی قرار خواهد گرفت به همین دلیل انتقال آب ضروری است.»
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان می‌گوید، گزارش ارزیابی محیط‌زیستی پروژه در مرحله نهایی است و چندین کارگروه و کمیته ایراد‌های آن را برطرف کرده‌اند و با توجه به گزارش ارزیابی ایرادی برای اجرای این پروژه نیست.
عبدوس درباره مخالفان اجرای این پروژه می‌گوید آنها اگر مطالعات‌شان را بیشتر کنند مخالفت‌شان را کنار می‌گذارند! او می‌افزاید به تازگی شخصی تعدادی سوال سطحی را در انتقاد به این پروژه منتشر کرد به همین دلیل بهتر است به‌جای کلی‌گویی، مخالفان دست‌کم گزارش ارزیابی پروژه را بخوانند.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان تاکید می‌کند: این پروژه در برابر ابعاد دریای خزر چیزی نیست. پروژه‌های بزرگ‌تری مانند کشیدن خط لوله نفت و گاز اجرایی شده است من نمی‌دانم منتقدان موقع اجرا شدن این پروژه‌ها کجا بودند.
به گفته او، این درحالی است که این پروژه برای کشور، حقآبه ایجاد می‌کند و پروژه‌ای استراتژیک محسوب می‌شود‌. عبدوس با بیان این‌که برخی کشورهای حاشیه دریای خزر از این دریا برداشت می‌کنند، تاکید می‌کند: اگر مخالفان بتوانند مانع اجرای پروژه انتقال آب خزر به سمنان شوند به کشور ضربه زده‌اند.
کم‌آبی ‌بهانه است
دنیای رسانه‌‌، پر است از اعتراض به این پروژه؛‌ از تجمع مردم و دوستداران محیط‌زیست بگیرید تا بی‌شمار اظهارات کارشناسان حوزه‌های مختلف به غیر علمی بودن این طرح. اما آن‌طور که مشخص است دولت دوازدهم بی‌توجه به همه این موارد راه خودش را می‌رود و از نامه منتشر شده مدیر‌کل حفاظت از محیط‌زیست سمنان بر‌می‌آید که این طرح از همیشه به اجرا نزدیک‌تر است. توجیه دولت در اجرای این طرح رونق کشاورزی و حل مساله بی‌آبی است. توجیهی که با همه اقدامات همین دولت در رفع خشکسالی سمنان در تعارض است. به عنوان مثال، کوه شاهوار مهم‌ترین منبع تولید آب در سمنان است. از یک‌سو شاهوار را برای استخراج بوکسیت تخریب می‌کنند و از سوی دیگر می‌خواهند آب خزر را به سمنان انتقال بدهند تا مشکل کمبود آب حل شود!
حتی رونق کشاورزی سمنان هم توجیهی غیر‌عقلانی است. آن‌طور که عبدالحسین طوطیایی، پژوهشگر کشاورزی به ایلنا می‌گوید: این هزینه‌های بزرگ و پرسش‌انگیز برخلاف ادعای برخی مسؤولان هرگز به توسعه بخش کشاورزی و صنعتی استان سمنان منجر نخواهد شد. باید توجه داشت که انتقال آب بین حوضه‌ای باعث می‌شود مناطقی که منابع اکولوژیکی پایین دارند، دارای ظرفیت مصنوعی ناپایدار شوند که در نهایت موجب جمعیت اضافی می‌شود که متناسب با ظرفیت اکولوژیکی منطقه نیست.
نابودی جنگل‌های هیرکانی
همه اینها در حالی است که بدانیم تنها دریای خزر در این طرح نیست که قربانی می‌شود و آن‌طور که کارشناسان حوزه کشاورزی می‌گویند در راه انتقال آب خزر به سمنان دست‌کم 700 هکتار جنگل هیرکانی و بیش از سه میلیون تن خاک منحصر به فرد در مسیر لوله‌گذاری طرح نابود خواهد شد.
لوله‌گذاری و ساخت ایستگاه‌های متعدد پمپاژ، ایجاد جاده دسترسی و عبور ماشین آلات سنگین از کهن‌ترین و حیاتی‌ترین رویشگاه‌‌های سبز ایران یعنی جنگل‌های هیرکانی، سبب تکه‌تکه شدن و آسیب جبران‌ناپذیر به این پهنه جنگلی به‌شدت حساس می‌شود.
جالب این‌که جنگل‌های هیرکانی چند ماه پیش به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید، اما واکنش سازمان‌ حفاظت محیط‌زیست دولت همچنان از سر لجبازی است. مسعود تجریشی، معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست،ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در یونسکو را یکی از اتفاقات خوب در حوزه حفاظت از طبیعت عنوان کرده، اما در ادامه به خبرگزاری پانا گفته است: ثبت جنگل‌های هیرکانی در یونسکو مانع انجام پروژه انتقال آب خزر دراین منطقه نمی‌شود.
این اظهار نظر را بگذارید در کنار این گزاره که در صورت اجرای طرح انتقال آب خزر به سمنان بیش از 26 هزار اصله درخت جنگل هیرکانی قطع خواهد شد.

میثم اسماعیلی

جامعه