جنگی که خوش نداریم!

البته ما عادت داریم خودمان را گول بزنیم که این نامش جنگ نیست و زندگی است، ولی خب هر‌سکه‌ای دو رو دارد که ما سعی می‌کنیم آن سمتی که خوشایندمان است را ببینیم و روی دیگری که نمی‌پسندیم را نادیده رها کنیم. به عبارتی سعی می‌کنیم تغافل کنیم و خودمان را به ندیدن بزنیم ولی یادمان باشد که این دو پیوندی محکم با هم دارند.
خداوند رحمان نیز در کتابش فرموده: «جنگ [با دشمن] بر شما مقرّر و لازم شده، و حال آن‌که برایتان ناخوشایند است و بسا چیزی را خوش ندارید و آن برای شما خیر است، و بسا چیزی را دوست دارید و آن برای شما بد است(بقره آیه 216)» پس می‌بینید که گاهی ما چیزی را خوش نداریم، ولی آن برای ما خیر است، پس جنگ هم از همان مصادیقی است که در همین آیه نیز به آن اشاره شده است.
پس ما از جنگ رهایی نداریم چه خوشمان بیاید یا نه!
ولی یادمان باشد جنگ دو طرف دارد، یک طرف آن متجاوز و طرف دیگرش مورد تجاوز قرار گرفته است. طرفی که مورد تجاوز قرار گرفته ناگزیر است از این‌که دفاع کند و اینجاست که میان دفاع و تجاوز تفاوت ایجاد می‌شود. برای همین ادبیات ضدجنگ هم برای کشورهایی است که جنگ‌افروز بوده‌اند نه کشورهایی که مدافع!
برای همین دمیدن در آتش ادبیات ضدجنگ اغلب از سوی کسانی مطرح می‌شود که در روزهایی که ندای جنگ بلند شده بود در پستو خزیده بودند و امروز در کوس ضدجنگ بودن می‌دمند وگرنه هیچ عقل سلیمی دفاع را نفی و انکار نمی‌کند، هرچند ممکن است برخی علیه ذات جنگ بنویسند که آنها حکایتشان جدا از کسانی است که علیه دفاع می‌نویسند. برای همین ادبیات ضدجنگ برای کشورهایی است که همیشه آتش جنگ‌ها را برافروختند و انسان‌ها را در برابر گلوله‌های سربی خود به کشتن دادند. ادبیات ضدجنگ برای کسانی است که با فروش اسلحه کاسبی کردند و از‌این‌طریق خود و مردمشان را در حاشیه امن جنگ نگه داشتند.
برای همین از جنگ گریزی نیست و حتی صلح‌ها نیز محصول جنگ‌هاست و برای رسیدن به صلح نیز باید جنگید. انسان زندگی‌اش با جنگ در ارتباط است و حتی برای تامین لوازم ابتدایی زندگی نیز باید با روزگار جنگید. روزگار به خوش‌داشت یا خوش نداشتن انسان‌ها کاری ندارد، بلکه صحنه را طوری رقم می‌زند که یا غالب باشیم یا مغلوب!

حسام آبنوس

دبیر قفسه