فرصتی برای با حسین(ع) حرف زدن

شروع ماجرا به چند سال پیش برمی گردد، جریانی که کارگردانش همان‌طور که گفته شد، مایل نبود اسمی از او برده شود. او گفت: سال 94 و چند روز مانده به محرم بود که احسان عمرانی با توجه به همکاری‌ام با آپارات، به من زنگ زد و گفت که می‌خواهیم برای محرم کاری تولید کنیم، پیشنهادی ندارید؟ آن موقع بود که با جواد شکوری فکر کردیم و ایده اصلی این ماجرا همان زمان شکل گرفت. ایده‌ای که هدفمان این بود تا با آن برنامه‌ای بسازیم که فضا را از «شما درباره عاشورا چه می‌دانید» به جوی رفاقتی‌تر با امام حسین(ع) نزدیک کند.
آن موقع حتی نمی‌دانستیم که قرار است پخش این کار به چه صورت اتفاق بیفتد، آپارات وارد عمل شد و کمک مالی هم کرد، اما خیلی جدی نبود.
با همه اینها نکته اصلی ایده‌ای است که از همان یکی دو روز مشورت آمد و به دنبال آن بودیم تا محرم را از فضای خشک همیشگی دربیاوریم. سرانجام چند روز روی سؤال‌ها فکر کردیم و به فرم ساده بدون مجری مخاطب تک و تک دوربین رسیدیم.
ساده، آرام و خلوت
اما سادگی استودیویی که خواه ناخواه همه توجه بیننده را به سمت مخاطب و حرف‌هایش معطوف می‌کند، یکی از ویژگی‌هایی است که در این سری هم وجود دارد و تبدیل به رکن ثابت «با حسین(ع) حرف بزن» شده است، موضوعی که این کارگردان درباره‌اش گفت: همه چیز قرار بود ساده پیش برود، بدون دکور خاصی که حواس بیننده را پرت کرده یا ذهن او را درگیر خودش کند. عنوان برنامه هم درست یادم نیست که از کجا رقم خورد اما همین عنوان بود که اساس برنامه را شکل داد؛ با حسین(ع) حرف بزن.
او اضافه کرد: در ادامه مشغول نوشتن و فرم دادن به سیری شدیم که قرار بود در برنامه اجرا شود، آن موقع از اساتید و افراد مختلفی مثل روان‌شناسان و... کمک گرفتیم تا به ترتیبی در سؤال‌ها برسیم که مهمان و مخاطب آن را با خود همراه کند. آخر این سؤالات هم به دیالوگ دو نفره با امام‌حسین(ع) می‌رسیدیم، چون همه ذهنیت ما این بود تا آدم‌ها را هر چه بیشتر در فضایی راحت و نزدیک با ایشان همراه کنیم. خود من اغلب مثل خیلی‌ها با او راحت صحبت می‌کنم، مسأله‌ای که بعضی‌ها می‌گویند درست نیست و باید شرط ادب را با سلسله آیین‌ها بجا آورد ولی همان فضا حس و حالی دارد که سعی ما این بود تا هر کسی بتواند آن را تجربه کند. اینجا بود که به سؤال آخر و آن فضاسازی رسیدیم که به مهمان می‌گوییم فکر کن امام حسین(ع) الان از در این اتاق وارد می‌شود، دوست داری به او چه بگویی و چه بشنوی؟ این سؤال، فضایی که شاید کمتر توسط خیلی‌ها تجربه شده باشد را شکل می‌دهد و برای چند لحظه او و هر کسی را که آن را می‌شنود به فکر فرو می‌برد.
از نگهبان پارک تا آیت‌ا... مطهری و...
مهمانانی که در باحسین(ع) حرف بزن حاضر می‌شوند هم برای خود داستانی دارند. این افراد تنها به چهره‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و... محدود نمی‌شوند و به گفته این کارگردان همه آدم‌ها را در بر می‌گیرد. او در این باره می‌گوید: از ابتدا بارها گفتیم که امام حسین(ع) ربطی به هیچ جناح و گروهی ندارد، به همین دلیل در انتخاب مهمان‌ها هم این موضوع را در نظر گرفتیم و انواع آدم‌ها از نگهبان پارک گرفته تا فلان مسؤول عالی‌رتبه را دعوت کردیم.
آن سال‌ها افرادی چون علی مطهری، علی درستکار، آیت‌ا... شاه‌آبادی، معلم مدرسه، یک دختر بچه، توریستی که هیات‌ها را نگاه می‌کرد و بسیاری دیگر را در برنامه داشتیم، افرادی که برخی از آنها زرتشتی، کلیمی، مسیحی و دارای دین‌های مختلف بودند، اما به نحوی در جریان حال و هوای محرم قرار داشتند، گاه با حضور در راهپیمایی اربعین و گاه در کنار دسته‌ها و برنامه‌های مختلف؛ من معتقد هستم که هر کسی در هر موقعیت و سنی درک خود را از امام حسین(ع) دارد. این جریان دو نکته دارد، یکی آن که این فضا برای کسانی که می‌توانند یا می‌خواهند با این حضرت برای چند لحظه هم که شده دلی ارتباط برقرار کنند، فراهم شود و دوم آن که یادآوری کنیم که امام حسین(ع) برای گروه یا کسی نیست، همه می‌توانند با ایشان حرف بزنند از فلان خواننده یا بازیگر گرفته تا بچه سندرم داونی که دنیای خودش را دارد.
این داستان ادامه دارد
در ادامه صحبت از حس و بازخوردهای مثبتی شد که همان سال این گروه در فضای مجازی به دنبال انتشار برنامه دریافت کرده بودند. او با اشاره به بعضی از این واکنش‌ها گفت: بعد از پخش مجازی آن من پیام‌های زیادی دریافت کردم، یکی می‌گفت دم شما گرم، نمی‌دانید با من چه کردید و برخی دیگر هم از حسی می‌گفتند که در زمان همراه شدن با سؤال‌ها گرفته بودند.
همه اینها باعث شد تا این جریان را ادامه دهیم و در سال 95 جدی‌تر و همچنان شخصی بدون آن که بودجه و کمکی از جایی بگیریم پروژه را بازهم شروع کردیم و فقط از آپارات خواستیم تا برای پخش مجموعه همراهمان باشد.
با همه اینها چه شد که پای این برنامه به تلویزیون باز شد؟ این سؤالی بود که آقای کارگردان در پاسخ به آن بیان کرد: کمی قبل از شروع سری جدید مهدی منفرد مدیر تأمین برنامه شبکه نسیم که این روزها به شبکه‌سه رفته است، با دیدن بخش‌هایی از آن در فضاهای مجازی با من تماس گرفت و گفت که فضای این برنامه از آن جهت که مثل بقیه تولیدات متداول سینه زنی، سخنرانی و روضه خوانی نیست، برای شبکه نسیم که چارچوب متفاوت و نرم‌تری نسبت به بقیه دارد، مناسب‌تر است.
کپی نکرده‌ایم
در کنار اینها قالب با حسین(ع) حرف بزن با همه تفاوت‌هایی که دارد، ممکن است برای مخاطب به واسطه برنامه گفت‌وگوی تنهایی علی میرمیران که از شبکه چهار روی آنتن می‌رفت، چندان ناآشنا نباشد، مسأله‌ای که گوینده و کارگردان این برنامه درخصوصش می‌گوید: واقعیت این است که آن زمان من این برنامه را ندیده بودم و بعدتر یکی دو کلیپ از آن را که بیشتر در فضای مجازی چرخیده بود، به چشمم خورد و متوجه شدم که آن فضای آرامش موجود در برنامه‌هایمان خیلی به هم نزدیک بود. با این حال من برداشتی از آن نکردم و اگر این‌طور باشد هم اتفاق خوبی است، کما آن‌که از ایده با حسین(ع) حرف بزن در شبکه دو هم استفاده شد و آنها از من خواستند تا این ایده را به کار بگیرند. من هم از آنجایی که از ابتدا هدفم برداشتن انحصار عنوان بچه مذهبی‌ها به دوستداران امام حسین(ع) بود، پذیرفتم، چون این اتفاق جریان خوبی است که البته آن موقع در این شبکه(دو) خوب از آب درنیامد چون بیش از حد تمرکزشان روی سلبریتی‌ها بود.
نزدیک شدن به یک حس واقعی
او همچنین درباره نزدیک شدن به مهمانان در زمان این گفت‌وگوها نیز بیان کرد: این واقعا کار سختی است که آن فرد و بیننده را از فضای متشنج جامعه به آرامش و صمیمیتی که واقعی است، نزدیک کنم. با این حال همیشه سعی‌ام این بوده تا خودم و اویی که جلوی دوربین است، واقعی باشد و حداقل در این یک ماه به این تلاش ادامه می‌دهیم. این جریان مسیری دارد که ابتدا شاید حتی موضع داشته باشد، اما آرام آرام نرم و بعد تبدیل به خود واقعی‌اش می‌شود. همه ما همین‌طور هستیم و برای رسیدن به این واقعیت باید از جایی شروع کنیم مثل کودکی که همه ما در آن نقاط زلالی داریم که می‌شود از آنها الهام بگیریم. در ادامه هم خراش‌های فکری که در آن کم کم مستقیم با امام حسین(ع) روبه رو می‌شود را ایجاد می‌کنم و آن فرد رفته رفته به ماجرا نزدیک می‌شود تا به حس واقعی‌اش می‌رسد.
نمی خواهیم به هرقیمتی دیده شویم
او افزود: در این بین بعضی‌ها منتظر هستند تا ما سؤالات زرد بپرسیم وآن را تیتر کنیم، کاری که می‌شود به‌راحتی انجام داد تا بیشتر دیده شویم، اما ما به دنبال آن نیستیم، مثل گفت‌وگویی که با یکی از بازیگران داشتیم و به دلیل حواشی آن ترجیح دادیم تا پخشش نکنیم چون من نباید از این فضا سوءاستفاده کنم و بنایمان به دیده شدن به هر نحوی نیست. تغییرات فصل جدید و جریانی که در این سری وجود دارد هم موردی بود که این کارگردان درباره‌اش خاطرنشان کرد: در آخر بازهم باید یادآوری کنم ما به هیچ ارگانی مرتبط نیستیم، از صدا و سیما گرفته تا بقیه فضاها، در این حوزه از ابتدا مستقل پیش رفته‌ایم و باز هم خواهیم رفت. گاهی برخی‌ها پول‌ها و شرایط عجیبی برای حضور در برنامه دارند که ما از عهده‌اش برنمی‌آییم و چون سلبریتی محور هم نیستیم، اگر فلان آدم هم نیاید به مشکلی برنمی‌خوریم.
در این فصل هم در بخش حضور و آن قسمت پایانی کمی تغییر ایجاد کردیم و از نظر فنی هم در حوزه صدا و تصویر ارتقا داشتیم. همچنین شبکه نسیم هم برای پخش بیشتر از قبل همراهی‌مان کرد و امیدوارم که بینندگان هم از آن لذت ببرند.
با حسین حرف بزن امشب ساعت 22 و 30 دقیقه روی آنتن می‌رود و بعد از آن به ترتیب ساعت 5،8، 13 و 18 و 30 دقیقه بازپخش آن نمایش داده می‌شود.

آرزویم ساختن یک فیلم حسینی(ع) است

نمازی بعد از این گفت‌وگو، در گپ کوتاهی که داشتیم بزرگ‌ترین آرزویش را ساخت فیلمی برای عاشورا و این حضرت خواند. او در ادامه درباره حسش از حضور در این برنامه بیان کرد: از نظر من هر چه که اسم امام حسین روی آن باشد، خیلی ارزشمند است. حتی آن‌کسی که برای خودنمایی در محرم غذا می‌دهد هم قابل احترام است.
برای این برنامه هم اولین بار که از من خواستند، با وجود آن که کمتر در این قاب حاضر می‌شوم، اما نتوانستم نه بگویم و تصورم این بود که با برنامه‌ای روبه‌رو می‌شوم که سطح آن ممکن است از تولیداتی که قبل‌تر دیده‌ایم تا حدی بالاتر باشد. بعد هم که آمدم آن را دوست داشتم و فضا برایم دلنشین بود؛ فضایی که قطعا فکر و خلوص ویژه‌ای پشت آن است.
او ادامه داد: من آدمی هستم که خیلی خودم را بروز نمی‌دهم و همین که از من این حال و احوال را بیرون کشیدند، اتفاق جالبی است. این گفت‌وگو برای من چالش و فضایی را ایجاد کرد که در لحظه نمی‌توانستم به آن جواب دهم، در واقع کلیت سؤال‌ها به گونه‌ای بود که باعث می‌شد به فکر فرو بروی و همین تعمق کمک می‌کند که اثر، اثر بهتری شود.
نمازی در آخر در پاسخ به این که برخی‌ها از کلیشه‌ای شدن چنین فضایی می‌گویند، درباره این که برنامه می‌تواند تأثیرگذار باشد یا خیر، بیان کرد: من معتقد هستم که در مسائل مربوط به فرهنگ عاشورا باید خیلی عمیق‌تر به فضا نگاه کرد. اتفاقی که در قالب فیلم، برنامه یا هر حوزه دیگری در این قالب می‌تواند رخ دهد.
با این حال این حرف به آن معنا نیست که چنین بخش و برنامه‌ای نباید وجود داشته باشد، چون قسمت اعظمی از محرم همین حس و حال و سؤالات شاید به ظاهر کوچکی است که باید به آن پرداخته شود و این برنامه حالی را به همراه دارد که از یک مجلس روضه کمتر نیست.