در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره کراتین که برخی افراد برای عضلهسازی از آن استفاده میکنند، به شما توضیح میدهد.
کراتین طبیعی چیست؟
بهطور کلی، کراتین مادهای است که به شکل طبیعی در بدن وجود دارد و بهعنوان یک منبع آنی برای انرژی در بدن به حساب میآید. کبد و کلیهها، مسؤول ساخت کراتین در بدن هستند. به عبارت روشنتر اینکه هنگام انقباض عضلانی، این ماده انرژی لازم را در عرض چند ثانیه ایجاد میکند و پس از اینکه مصرف شد، دوباره در بدن ساخته میشود. کراتین بعد از مصرف به وسیله کلیهها و از طریق ادرار دفع میشود.
کراتین، مصنوعی هم دارد
برخی افرادی که به بدنسازی میروند، برای افزایش حجم عضلات به مصرف کراتین روی میآورند. کراتین مصنوعی در بدن، عملکرد خاصی دارد که برای درک بهتر آن میتوان از یک مثال ساده کمک گرفت. اگر در دوره بارگیری ، 20 گرم از این ماده به فرد داده شود، این مقدار معادل 4600 گرم گوشت است. پس با این حساب، افرادی که از کراتین استفاد میکنند، دو تا سه کیلوگرم به وزنشان در هفته اول اضافه میشود.
دردسرهای یک پودر!
بهطور کلی، مصرف کراتین به نسبت دیگر مکملها خطر کمتری را به همراه دارد؛ ولی این مسأله به این معنا نیست که همه افراد میتوانند بدون دغدغه از کراتین استفاده کنند. این ماده برای آن دسته از ورزشکارانی که در سطح قهرمانی و حرفهای فعالیت دارند مناسب است که البته مصرف در این دسته از افراد نیز باید زیر نظر متخصص تغذیه صورت بگیرد. تقویت عضلات و کاهش اسید لاکتیک، نتایج مصرف کراتین در ورزشکاران حرفهای است که تشخیص ضرورت مصرف آن را تنها متخصص تغذیه میتواند تعیین کند. آندسته از ورزشکاران حرفهای که مشکلات کبد، کلیه و فشارخون دارند باید از مصرف کراتین بپرهیزند.
آسیبها را از یاد نبرید
بسیاری از افرادی که به بدنسازی روی میآورند، الزاما ورزشکار حرفهای محسوب نمیشوند ولی با این حال، از کراتین استفاده میکنند؛ در حالیکه این دسته از افراد به هیچوجه نباید از کراتین یا مکملهای دیگر استفاده کنند. وزن این دسته از افراد در اثر مصرف کراتین، به شکل بیرویهای بالا میرود. علاوه بر این، پیری زودرس و فرسودگی از شایعترین مشکلاتی است که با مصرف کراتین و دیگر مکملها ایجاد میشود. آن دسته از افرادی که در سنین پایین از کراتین استفاده کردهاند، دچار مشکلات جدی و برگشتناپذیر خواهند شد. سکته قلبی، فشار خون، ریزش موی سر، خونریزی کبدی، آسیب کلیوی، مشکلات گوارشی ، اختلال در رشد طبیعی استخوانها، بلوغ زودرس در سنین پایین، عقیم شدن، اختلال در خواب ، عوارض پوستی و...، خطراتی است که کراتین و دیگر مکملها میتوانند به همراه داشته باشند.
حواستان به اعتیاد باشد!
بهطور کلی، حدود بیش از 900 نوع مکمل غذایی در قالب پودر، ژل، پماد و...، در دنیا وجود دارد که افراد زیادی را در سراسر جهان به سمت خود جذب کرده و کشور ما نیز از این امر مستثنا نیست. حدود 50 تا 70 درصد مکملها به شکل قاچاق وارد کشور میشود و مراحل قانونی عرضه در بازار را پشتسر نگذاشتهاند، به همین دلیل مکملهای غیر استاندارد و نامرغوب، در بین مکملهای مجاز دیده میشود. گاهی برخی تولیدکنندگان محصولات غیر مجاز، برای اینکه فروششان روز به روز بیشتر شود از مواد مخدر (بهویژه شیشه) در محصولات خود استفاده میکنند. موادمخدر موجود در این پودرها و مکملها منجر به اعتیاد افراد خواهد شد که به شکل ناآگاهانه از این محصولات استفاده کردهاند. برخی بررسیها در آمریکا نشان میدهد حتی برخی مکملهای دارای مجوز نیز فاقد استانداردهای لازم هستند. برای مثال در آمریکا روی 200 نوع مکمل دارای مجوز، آزمایشی صورت گرفت که بر خلاف ادعای سازندگان آن مبنی بر فقدان ماده انرژیزا، در حدود صدمحصول دارای این ماده بودند. به عبارت روشنتر، حدود 50 درصد محصولات استانداردهای لازم را داشتند و بقیه از هورمونهای استروئیدی و دیگر مواد غیراستاندارد بهره برده بودند.
یک توصیه بسیار جدی
به آن دسته از افرادی که برای عضلهسازی به دنبال مکملها هستند، توصیه میشود از مصرف این محصولات بهدلیل آسیبهای زیادی که برای بدن میتوانند در پی داشته باشد، بپرهیزند. افراد این مسأله را در نظر داشته باشند که برخی تولیدکنندگان سودجو، این ادعا را دارند که محتویات مکملها کاملا گیاهی است که چنین ادعایی بیاساس محسوب میشود و مصرف این دسته از مکملها نیز میتواند روی بدن تاثیرات نامطلوبی بگذارد. بهترین راه برای تناسب اندام، ورزش مستمر و داشتن یک برنامه غذایی مناسب است.
بهاره جلالوند
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
برای بررسی کتاب «خلبان صدیق» با محمد قبادی (نویسنده) و خلبان قادری (راوی) همکلام شدیم