ماجرای خاموشی گسترده در نیویورک

مقارن شدن این خاموشی با چهل و دومین سالگرد قطعی برق گسترده در سال 1355/ 1977 در نیویورک نیز بر توجه به این خبر افزود. البته خاموشی آن سال گسترده‌تر و طولانی‌تر بود و 25 ساعت طول کشید. فاسدشدن بسیاری از مواد غذایی نگهداری‌شده در یخچال‌ منازل، فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌ها فقط یکی از پیامدهای آن قطعی برق گسترده است. در خاموشی اخیر نیز زندگی در نیویورک از حالت عادی خارج شد. سامانه‌های حمل‌ونقل و متروی این شهر مختل و تئاترها و کنسرت‌ها لغو شد. بسیاری افراد در آسانسورهای از کار افتاده گیر افتادند و آتش‌نشان‌ها برای کمک به بیرون آوردن آنها اعزام شدند. خاموش شدن چراغ‌های راهنمایی باعث ایجاد ترافیک گسترده شد. علت حادثه وقوع حمله سایبری به شبکه برق یکی از احتمالاتی بود که ابتدا مطرح ولی سپس تکذیب شد و اشکال در سامانه‌های حفاظتی پست‌های برق را که مسؤول تشخیص اتصالی و خطا در اجزای شبکه هستند، مسبب حادثه اعلام کردند. ظاهرا سامانه حفاظتی نتوانسته اتصالی در یکی از کابل‌های با ولتاژ 13 هزار ولت را به‌درستی تشخیص دهد و قطع کند و همین رخداد باعث آسیب به دیگر اجزای شبکه و گسترده شدن خاموشی شده است.

آنچه حادثه خاموشی گسترده در نیویورک به ما یادآوری می‌کند، اهمیت فوق‌العاده زیرساخت شبکه انرژی الکتریکی است؛ زیرساختی که امروزه آنچنان به حضور و عملکرد مداوم آن عادت کرده‌ایم که گویا وجود آن را بدیهی می‌پنداریم. در جوامع امروزی عموم مردم به جز مواقعی که به دلیل حادثه یا اختلالی زیرساخت‌هایی مانند شبکه برق از کار نیفتند به اهمیت آنها توجه نمی‌کنند. واقعیت آن است که تمام شئون زندگی روزمره در دنیای مدرن امروزی وابسته به زیرساخت‌هایی مثل شبکه برق، شبکه‌های انتقال داده و مخابرات و شبکه‌های حمل‌ونقل شهری مانند مترو است. مختل شدن هر کدام از این زیرساخت‌ها باعث برهم خوردن زندگی در شهرها می‌شود. اما در این میان شبکه برق شاید اهمیت ویژه‌تری نیز دارد و آن را زیرساخت زیرساخت‌ها می‌نامند، زیرا عملکرد زیرساخت‌های دیگری مثل شبکه‌های مخابراتی و حمل‌ونقل شهری مثل مترو به آن وابسته است. از کارافتادن شبکه برق عملکرد دیگر زیرساخت‌ها را نیز متوقف می‌کند. از این روست که توجه به امنیت و پایداری شبکه برق، توسعه و تعمیرات و نگهداری و به‌روزرسانی به‌موقع و اصولی آن نباید به هیچ وجه مورد غفلت واقع شود.

محمد عادل‌پور

پژوهشگر دکترای برق