در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
اگر تا چندی پیش، خلیج فارس و تنگه هرمز روی تیتر خبرگزاریهای دنیا بود، حالا و در این چند روز دوباره خلیج عدن و یمنیها به تیتر رسانهها برگشتهاند. هنوز جوهر حمله موشکی یا راکتی یمن به مقر نیروهای وابسته به امارات در غرب یمن خشک نشده بود که ویدئویی دیگر از حمله بالستیک یمن به سعودی منتشر شد. این مرتبه اما قضیه قدری با قبل متفاوت است. بالستیک بلندپرواز یمنی به سوی هدفی در شرق عربستان سعودی روانه شده. هدفی که در سواحل جنوبی خلیج فارس است و با محل شلیک بیش از هزار کیلومتر فاصله دارد... و این یعنی دست یمنیها به شرق عربستان و خلیج فارس رسیده.
دست یمن به ما نمیرسد
تا پیش از حملات اخیر، بحث میان کارشناسان نظامی بر این موضوع متمرکز بود که حوثیهای یمن در غرب این کشور استقرار دارند. این یعنی امارات عربی متحده و مناطق حساس و نفتی عربستان سعودی -که که دو سردمدار اصلی جنگ یمن محسوب میشوند- فاصله زیادی با حوثیها دارند. عمده تحلیلها حول این موضوع بود که دست یمنیها به گلوگاههای مهم اقتصادی و سیاسی امارات و سعودی نخواهد رسید. قرائن و شواهد ظاهری هم این موضوع را تایید میکرد؛ اما این تمام ماجرا نبود.
شیخنشین جنوب خلیج فارس که از همان روزهای اول، متحد اصلی سعودیها در لشکرکشی به یمن بود در دور جدید سیاستهای منطقهای خود بنا را به همراهی با مثلث ضدایرانی امریکایی، سعودی، اسرائیلی گذاشته بود تا به زعم اماراتیها، مایه تقویت محور جدید منطقه علیه محور مقاومت به رهبری ایران باشند. حالا پس از گذشت چند سال از شلتاق محور ضدمقاومت، آرام آرام غبارها در حال فروکش است. چند ماه قبل خبرهایی از حمله پهپادی به یکی از فرودگاههای مهم امارات عربی متحده منتشر شد. هرچند این خبر توسط هیچ رسانه رسمی منتشر نشد اما طرح زمزمههایی در این سو و آن سو قطعا به مذاق مسؤولان اماراتی نبود.
مرگ اماراتی با یک گلوله
شلیک یک گلوله و رسانهای شدن آن کافی است تا سیل سرمایهگذاریهایی که در چند دهه راهی این کشور کوچک شده بود، یکباره از آن خارج شوند و این یعنی زمین خوردن دولتی که همه اعتبار و نفوذ خود را روی سرمایهها و نیروی کار چند ملیتی بنا نهاده است. هرچند حمله پهپادی به امارات در حد حرف و حدیث ماند اما چند ماه قبل حمله به چند نفتکش در شرق امارات در بندر فجیره، دوباره زنگ خطر را برای مسؤولان اماراتی به صدا درآورد. اماراتیها در ابتدا تکذیب کردند اما با گذشت چند ساعت مسؤولان اماراتی در نهایت مجبور به تایید ماجرا شدند. تیر غیبی که حالا به خلیج فارس رسیده بود. جنگ و ناامنی از آنچه اماراتیها تصورش را میکردند به آنها نزدیکتر شده بود.
در سوی دیگر قضیه، سعودیها هم هر از چندی هدف حملات گاه و بیگاه یمنیها بودند؛ حملاتی که محدود به مناطق مرزی جنوب عربستان و هممرز با یمن بودو مناطق حساس و حیاتی سعودی را هم درگیر خود میکرد. حالا گویا معادله شرایط منطقه به تدریج در حال تغییر است. اقدام اخیر نیروهای یمن در حمله بالستیک به هدفی در 1200 کیلومتری غرب یمن به آن معناست که سعودیها هم باید آرام آرام منتظر اتفاقاتی باشند که در چند ماه اخیر در امارات افتاد. دست یمن به حساسترین و راهبردیترین مناطق موجود در شرق عربستان رسیده است؛ سواحل شمال شرقی سعودی در خلیج فارس!
چرا دمام مهم است؟!
عربستان سعودی از مهمترین و بلکه مهمترین کشور صادرکننده نفت در جهان است. سعودیها به دلیل وسعت و تعدد منابع متعدد نفتی و گازی خود نقش مهمی در بازار نفت جهانی دارند. حالا احتمالا برایتان جالب باشد بدانید که عمده منابع نفتی سعودیها در شرق این کشور قرار دارد. یعنی همانجایی که از قضا بافت جمعیت شیعه داشته و هممرز با سواحل این کشور در جنوب خلیج فارس است. مقر اصلی و عملیاتی ابرشرکت نفتی جهان، آرامکو در همین منطقه است. دفاتر و مراکز آرامکو که یکی از ثروتمندترین و سرمایهدارترین شرکتهای اقتصادی جهان محسوب میشوند عمدتا در دمام و ظهران قرار دارند.
این منطقه به قدری برای سعودیها و شرکتهای نفتی چندملیتی اهمیت دارد که شهرکها و مناطق متعددی برای متخصصان نفتی مشغول در این مراکز بنا شده. متخصصانی که از خارج از عربستان سعودی و عمدتا هم از ایالات متحده راهی این منطقه شدهاند تا پیچ و مهره شرکتهای ریز و درشت نفتی جهان لنگ نماند. حجم حضور این افراد خارجی به اندازهای است که بعضا حتی این مناطق حدود و قیودهای رسمی و قانونی و ایدئولوژی سعودیها را هم ندارند. اینجا شاهرگ حیاتی سعودیهاست.
پیام ارسال شد!
حالا و در روزهای ابتدایی آگوست 2019 یمنیها از سلاحی رونمایی کردهاند که از خاک این کشور در نزدیکی سواحل دریای سرخ، راهی اهدافی در شرق سعودی و حوزههای نفتی دمام و ظهران میشود. کابوسی که اماراتیها دیده بودند و تیر غیبی که روانه مناطق حساس و اقتصادی آنها شده بود حالا دارد برای سعودیها تکرار میشود. حالا باید منتظر ماند و دید آیا سران سعودی به اندازه سران اماراتی از منطق و حساب و کتاب برخوردار هستند یا نه. مسؤولان اماراتی سیگنالهای چند وقت اخیر را به خوبی رمزگشایی کردند. آغاز خروج نیروهای رسمی نظامی امارات از خاک یمن نشان میدهد که پیامها به خوبی توسط اماراتیها دریافت شدهاند. حالا و در روزهای گرم تابستان، پیام مهم معناداری از نزدیکی سواحل دریای سرخ در غرب یمن راهی سواحل جنوبی خلیج فارس در شرق عربستان سعودی شده است.
مهم نیست که غول چند تنی ابتدای این گزارش موفق شده از چنگ سامانههای پدافندی ساختِ آمریکایِ سعودیها بگریزد یا نه. هر سناریوی هجومی با درجاتی از احتمال شکست یا موفقیت انجام میشود. مهم آنجاست که آیا پیام ارسال شده به خوبی توسط سعودیها رمزگشایی خواهد شد یا نه! پیامی که بیش از هر چیز نشان میدهد قواعد و معادلات منطقه در حال تغییر است و حالا توپ در زمین جبهه سعودی است که آیا تن به تغییر میدهد یا به ادامه بازی. سناریویی که در صورت ادامه بیش از هر چیزی منافع سعودیها را به خطر خواهد انداخت کما این که چراغ هشدار منافع اماراتیها را هم به صدا درآورده بود. غول چند تنی ابتدای این گزارش با استتار مینیاتوریاش میتواند اهرم تاثیرگذاری برای تغییر حوادث و سیاستهای منطقه غرب آسیا در چند ماه آینده باشد. باید منتظر رمزگشایی سعودیها ماند.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: