جراحی نفتی

بنده نیز اعتقاد دارم ایران به راحتی می‌تواند بودجه خود را بدون اتکا به درآمدهای نفتی ببندد البته شرایط بین سال‌های مختلف برای تحقق این امر متفاوت بوده است.
در سال‌های 90 تا 91 فروش نفت ایران به زیر یک میلیون بشکه رسید و قیمت هر بشکه نیز 30 تا 35 دلار بود به همین دلیل وابستگی بودجه کشور به درآمدهای نفتی به 20 تا 25 درصد رسیده بود، به همین دلیل و با توجه به این‌که در آن سال بنده رئیس کمیسیون بودجه و کمیسیون تلفیق مجلس بودم پیشنهاد حذف درآمدهای نفتی را به نمایندگان مجلس ارائه کردم ولی تنها صد نفر با این طرح موافقت کردند.
در حال حاضر نیز اگر وابستگی به درآمدهای نفتی در بودجه به صفر برسد، می‌تواند ابزار مناسبی در مقابل تحریم‌کنندگان باشد.
از طرف دیگر اگر به هر دلیلی نفت خود را به فروش نرسانیم می‌توان شاهد افزایش سرسام‌آور قیمت نفت در جهان باشیم چون قطعاً بازار نفت بدون حضور ایران به بالای صد دلار خواهد رسید و با این حربه می‌توان اهرم‌های فشار آمریکا و متحدانش را خنثی کرد؛ اما در شرایط کنونی و با توجه به تحریم‌های ظالمانه آمریکا شاهد آن هستیم که این وابستگی بیشتر هم شده و به 40درصد رسیده است.
خارج کردن اتکای بودجه به نفت، کشور را از شر تحریم‌ها خلاص می‌کند، هرچند منظور ما حذف صادرات نفت نیست ولی اگر هر دلیلی جلوی صادرات نفت گرفته شد، باید این راهکارها را اتخاذ کنیم.
ابتدا ارز ناشی از صادرات تبدیل به واردات کالاهای ضروری و واردات سرمایه شود تا دیگر نیازی به ارز ناشی از فروش نفت نباشد، به همین دلیل دولت و مجلس باید اقدامات دقیقی را در این خصوص اتخاذ کنند.
دوم حذف یارانه‌های دهک‌های بالا و افراد غیر نیازمند است بدین‌صورت که هرساله 20 هزار میلیارد تومان ارز به خانواده‌هایی یارانه داده می‌شود که نیاز به آن ندارند، این در حالی است که یارانه باید تنها به نیازمندان پرداخت شود و این پول نیز در امور دیگر هزینه شود.
در آخر نیز باید از فرار 40 درصدی مالیاتی در کشور جلوگیری کرد و در هزینه‌ها با اتخاذ انضباط مالی صرفه‌جویی شود تا شاهد تحقق وضع بودجه بدون نفت در کشور باشیم.

حجت‌الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم

عضو هیأت‌علمی دانشگاه امام صادق