فرار سیاسی

به گزارش فارس، در بخشی از بیانیه دیروز وزارت خارجه آمریکا آمده است: «وزارت خارجه ایالات متحده دستور داده کارمندان غیرضروری حکومت ایالات متحده، چه در سفارت در بغداد و چه در کنسولگری در اربیل، عراق را ترک کنند. خدمات روادید عادی در هر دو مرکز فعلا تعلیق شده و حکومت ایالات متحده توانایی محدودی برای خدمات‌دهی به شهروندان آمریکایی در عراق دارد». وزارت خارجه آمریکا به این دسته از کارکنان دستور داده در اسرع وقت عراق را ترک کنند و از تأسیسات ایالات متحده در سرتاسر عراق دور بمانند.
افزایش تهدیدها
هنوز دلیل این تصمیم آمریکا اعلام نشده، اما در روزهای گذشته واشنگتن ادعا کرده بود تهدیدات علیه نیروهای آمریکایی در منطقه افزایش یافته است. اوایل هفته هم سفارت ایالات متحده در بغداد با صدور بیانیه‌ای به اتباع آمریکا توصیه کرد از سفرهای غیرضروری به عراق خودداری کنند. مایک پمپئو، وزیر خارجه عراق این هفته در سفری از پیش اعلام‌نشده راهی بغداد شد و با مقام‌های عراقی دیدار کرد. به ادعای خبرگزاری رویترز، پمپئو در این سفر فشار بیشتر به نیروهای بسیج مردمی عراق را خواستار شد.
ادعای تلاش گروه‌های نزدیک به ایران برای هدف قرار دادن مواضع آمریکا در حالی مطرح می‌شود که روز سه‌شنبه یک ژنرال انگلیسی این ادعا را رد کرده بود. کریس گیکا، معاون انگلیسی ائتلاف چندملیتی تحت رهبری آمریکا با رد این ادعا گفته بود بر خلاف آنچه عنوان شده، افزایشی در میزان تهدید نیروهای حامی ایران در عراق و سوریه مشاهده نشده است. با این حال روز گذشته ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا با صدور بیانیه‌ای این اظهارات را رد کرده و گفت: فرماندهی مرکزی آمریکا با هماهنگی ائتلاف ضد داعش سطح هشدار تمامی نیروهای ائتلاف در عراق و سوریه را افزایش داده است. اربن گفت: «همزمان با آنها ما تهدیدهای قریب‌الوقوع احتمالی علیه نیروهای آمریکایی در عراق را تحت نظر داریم و به دقت آن را رصد می‌کنیم، ائتلاف در سطح بالایی از هشدار قرار دارد». دولت آمریکا تاکنون بارها مدعی شده اطلاعاتی دارد که نشان می‌دهد نیروهای هم‌پیمان با ایران قصد دارند به نیروهای آمریکایی در عراق حمله کنند. ایران این ادعاها را رد کرده است.
آماده‌باش نیروها
در یک اقدام دیگر ارتش آمریکا اعلام کرد، نیروهای این کشور در قالب ائتلاف بین‌المللی مدعی مقابله با داعش در عراق، با توجه به تهدیدات احتمالی از سوی گروه‌هایی در منطقه به حالت آماده‌باش درآمدند. به گزارش ایسنا و به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکایی در بیانیه‌ای آورده است، اطلاعاتی امنیتی دال بر وجود تهدیداتی جدی علیه نیروهای آمریکا نزد سازمان‌های اطلاعاتی این کشور موجود است. این اظهارات در سایه تنش‌های به وجود آمده بین آمریکا و ایران در منطقه مطرح می‌شوند. آمریکا به غیر از کارمندان رسمی و سیاسی خود حدود 4000 تا 5000 نیروی نظامی در عراق دارد که در اماکن متعدد استقرار دارند. بخشی از این نیروها در مرزهای عراق و سوریه و بخش دیگر در مناطق کردنشین مستقر هستند. این نیروها به دلیل پراکندگی می‌توانند اهدافی دم‌دستی برای کسانی باشد که بخواهند به آنها ضربه بزنند.
آمریکایی‌ها می‌گویند اگر نیروهای‌شان در خاک عراق مورد حمله قرار گیرد، بدون هماهنگی با بغداد، از خود دفاع خواهند کرد. برخی منابع عراقی چند روز پیش نیز در حاشیه سفر پمپئو به بغداد نوشتند وی در دیدار با عادل عبدالمهدی گفته است «هرگونه تهدید از جانب الحشد الشعبی مستقیما با اعمال زور آمریکا روبه‌رو خواهد شد». سخنگوهای گروه‌های مقاومت در عراق در واکنش به این اظهارات تاکید کرد هیچ برنامه‌ای برای هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی وجود ندارد و اظهارات پمپئو، صرفا یک جنگ روانی است. سخنگوی گروه عصائب الحق با اشاره به بهانه واشنگتن برای حمله سال ۲۰۰۳ به عراق گفت: «ادعاهای آمریکا بی‌اساس است. این ادعاها یادآور دروغ بزرگ وجود سلاح‌های کشتار جمعی در عراق است.»
دولت و مرجعیت عراق
دولت عراق تاکنون سعی کرده است زیر بار سنگین فشارهای آمریکا نرود و همچنان
به رغم تحریم‌های جدید کانال داد و ستد با ایران را حفظ کند. عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق نیز با خوشبینی می‌گوید جنگی بین آمریکا و ایران رخ نخواهد داد و ما تلاش می‌کنیم تنش‌های موجود را کاهش دهیم. به گزارش تسنیم، عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر عراق روز سه‌شنبه در نشستی خبری گفت واشنگتن و ایران تمایلی برای ورود به جنگ علیه یکدیگر ندارند. وی افزود: درگیری بین تهران و واشنگتن که دو همپیمان اصلی بغداد و دشمن یکدیگر به شمار می‌روند مسأله پیچیده‌ای است و عراق برای رسیدن به راه‌حل‌هایی برای این مسأله تلاش زیادی انجام می‌دهد. پیش از آن نیز عمار حکیم از رهبران عراقی به دولت توصیه کرده بود بین آمریکا و ایران میانجیگری کند.
در این میان روز گذشته پیامی منسوب به آیت‌ا... سیستانی در شبکه‌های مجازی منتشر شد که از مقامات عراقی خواسته شده بود سعی کنند از تنش‌های بین تهران- واشنگتن دور بمانند. روزنامه العربی الجدید وابسته به اخوان‌المسلمین با انتشار این پیام مدعی شد: «آیت‌ا... سیستانی در پیامی به نخست‌وزیر و دیگر مقامات ارشد عراقی خواستار دور نگه داشتن این کشور از تنش میان آمریکا و ایران شده است». هنوز این خبر از سوی منابع رسمی مرتبط به آیت‌ا... سیستانی رد یا تایید نشده است.

درهای جهنم

عبدالباری عطوان، تحلیلگر برجسته مسائل منطقه‌ای و سردبیر روزنامه رای الیوم در یادداشتی نوشت: آمریکا با حمله به ایران، چه به صورت محدود و چه گسترده، درهای جهنم را به روی خود و متحدان عربش در منطقه خواهد گشود. وی با اشاره به حمله پهپادی مقاومت یمن به تاسیسات نفتی عربستان سعودی که روز سه‌شنبه همه را شگفت‌زده کرد، نوشت: ایران بازوان قدرتمندی دارد که از تنگه هرمز گرفته تا نواحی جنوبی لبنان و نیروهای الحشد الشعبی عراق و گروه‌های مقاومت در نوار غزه را شامل می‌شود.
35 سال پیش و در جریان درگیری نفتکش‌ها که سال 1984 و در جریان جنگ ایران و عراق، رخ داد و بیش از 500 نفتکش و کشتی منهدم شد و از کار افتاد، ایران آن زمان چندان قوی نبود. اما اینک با توجه به دارا بودن قدرت موشکی پیشرفته در تمامی زمینه‌ها، باید دید در صورتی که جنگ جدید نفتی رخ دهد، شرایط چگونه خواهد بود؟ پیام پهپادهای انصارا... به آمریکا و متحدان آن این است که ایران شاید نیازی به بستن تنگه هرمز یا حتی استفاده از موشک برای حمله به نفتکش‌های کشورهای دیگر نداشته باشد، بلکه می‌تواند دریانوردی بین‌المللی را با پهپادهایی ارزان قیمت متوقف کند که هریک 300 دلار بیشتر هزینه ندارد.

علی باقری
بین‌الملل