دولت با بازار لوازم یدکی چه‌می‌کند؟

پیشنهاد گمرک برای حل مشکل لوازم یدکی

گمرک مجری قانون است و تا زمانی که دولت اجازه ترخیص کالاها را بدون دریافت مابه‌التفاوت نرخ ارز (از 4200 به 8500 تومان) ندهد، نمی‌توانیم خودسرانه اقدامی انجام دهیم. این گفته سعید احمدخانی، مدیر روابط عمومی گمرک ایران به خبرنگار ماست.
وی می‌گوید: گمرک مجری قانون است و مقرراتی که به این دستگاه ابلاغ می‌شود، اجرا خواهد شد. زمانی که بحث واردات با ارز 4200 تومان پیش آمد، کارگروهی تشکیل شد که تصمیم گرفت برخی کالاها که در دسته اساسی قرار ندارند مابه‌التفاوت ارزی را پرداخت کنند که موجب اعتراض برخی واردکنندگان شد.
احمدخانی ادامه داد: تا چند ماه پیش روال بر این قرار بود که مابه‌التفاوت ارزی باید توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان دریافت می‌شد و تجار با ارائه مستندات و مراجعه به گمرک اقدام به ترخیص کالا می‌کردند، اما چندی پیش تصمیم گرفته شد واردکنندگان نزد بانک‌های عامل تضامینی را ارائه دهند تا امکان ترخیص کالا به آنها داده شود.
به گفته وی، بیش از 3000 ردیف تعرفه‌ای معاف از پرداخت مابه‌التفاوت ارزی هستند، اما قطعات خودرو جزو معافیت‌ها نیست و تا زمانی که این پرداخت صورت نگیرد امکان ترخیص کالا وجود ندارد، البته گمرک ایران با توجه به اختیاراتی که دارد در ستاد تدابیر اقتصادی پیشنهاد داد واردکنندگان تا 80 درصد کالاهای خود را ترخیص کنند و 20 درصد باقیمانده تضمینی برای رسیدگی به پرونده باشد که تعداد زیادی از واردکنندگان از این قانون بهره بردند، اما قطعه‌سازان به دلیل این‌که باید همه کالا را در اختیار داشته باشند تا به محصول نهایی برسند هیچ کالایی را ترخیص نکردند.
مدیر روابط عمومی گمرک ایران به بیان راهکاری در این زمینه پرداخت و گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت باید در این زمینه تصمیم‌گیری کند و به محض تأیید هیات وزیران گمرک ایران اقدام به ترخیص کالا خواهد کرد.

گمرک همکاری کند قیمت لوازم یدکی خودرو ۵۰ درصد کاهش می‌یابد

سخنگوی اتحادیه لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران گفت: اگر مسؤولان گمرک در بنادر مختلف همت کرده و به فوریت قطعات را ترخیص کنند بنده با اطمینان اعلام می‌کنم قیمت‌ها ۵۰ درصد کاهش می‌یابد و مشکلات کمبود حل می‌شود.
سیدمهدی کاظمی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره مشکلات ارزی قطعه‌سازان عنوان کرد: تا اسفند ۹۶ هیچ مشکلی به لحاظ کمبود و گرانی قطعه نداشتیم و تمام قطعات خودرو به وفور در بازار وجود داشت طوری که مصرف‌کننده ظرف یک ساعت می‌توانست کالای مورد نیاز را تهیه کند، اما بعد از فروردین و اردیبهشت ۹۷ به دلیل افزایش نرخ ارز، بستن گمرک‌ها و همچنین مسائل اداری که مربوط به ثبت سفارش بودند، بسیاری از واردکنندگان قطعه ناچار شدند از واردات صرف‌نظر کنند که به کمبود و گرانی منجر شد.
وی ادامه داد: ما در اتحادیه احتمال می‌دادیم مشکلات به وجود آید بنابراین در اردیبهشت کارگروه کمیسیون اقتصادی اتحادیه را به فوریت تشکیل داده و از واردکنندگان و تولیدکنندگان دعوت کردیم و در مورد تمام مشکلات روز مثل کمبود، کیفیت و مباحث اداری بحث و نتایج خوبی نیز گرفته شد و به وزارت صنعت اعلام و مورد استقبال هم قرار گرفت، اما نتیجه‌ای نگرفتیم.
سخنگوی اتحادیه لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران با بیان این‌که علت گرانی قطعه کمبود تولید به دلیل وارد نشدن مواد اولیه است، تصریح کرد: تعداد زیادی قطعه از اسفند در گمرک باقی‌مانده و دلیل این توقف این است که آن زمان ارز 3000 تا 4000 تومان بود و تورم و رکودی هم وجود نداشت اکنون می‌گویند مابه‌التفاوت را باید بپردازید، ما می‌گوییم ایرادی ندارد می‌پردازیم، اما مسائل اداری دست‌و پاگیر آنقدر زیاد است که کالاها همچنان در گمرک مانده و ترخیص نشده است.
وی تاکید کرد:‌ اگر مسؤولان گمرک در بنادر مختلف همت کرده و به فوریت قطعات را ترخیص کنند بنده به ضرس قاطع اعلام می‌کنم قیمت‌ها ۵۰ درصد کاهش می‌یابد و مشکلات کمبود حل می‌شود.
کاظمی با اشاره به راه‌اندازی سامانه نیما برای حل این مشکلات بیان کرد: بناست کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور که از جمله آنها قطعات خودرو مثل دیسک و صفحه تسمه باتری، لاستیک و گیربکس است یا قطعاتی که کمتر تولید شده یا اصلا تولید نمی‌شود از طریق سامانه نیما ثبت سفارش شود تا ما بتوانیم سریع‌تر از کشورهای مدنظر واردات داشته باشیم، ولی هنوز
اجرایی نشده است.

سیاست نامشخص دولت
غلامرضا بخشی‌زاده، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم یدکی اتومبیل و ماشین‌آلات تهران با انتقاد از سیاست‌های دولت در حوزه واردات به جام‌جم گفت: دولت از ابتدای سال اجازه ورود هیچ‌گونه لوازم یدکی را به کشور نداده و باعث کمبود کالا در بازار شده است.
وی توضیح داد: بعد از نوسانات نرخ ارز دولت یکباره به واردکنندگان اعلام کرد تنها کالاهای اساسی که مورد تأیید دولت باشند می‌توانند از ارز 4200 تومانی بهره ببرند و مابقی واردات باید مابه‌التفاوت نرخ ارز را بپردازند و مبنای قیمت‌گذاری نرخ ارز در سامانه نیماست.
بخشی‌زاده در ادامه به سردرگمی مسؤولان تنظیم بازار و وزارت صنعت اشاره کرد و افزود: بعد از گذشت هشت ماه از سال و پشت سر گذاشتن بحران ارزی هنوز سیاست مشخصی در این زمینه اعلام‌ نشده و واردکنندگان زیادی در بلاتکلیفی به سر می‌برند.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم یدکی اتومبیل و ماشین‌آلات تهران تاکید کرد: کالاهای ما در انبارهای گمرک خاک می‌خورد و دولت اجازه ترخیص آن را نمی‌دهد و در این راستا قرار است هفته آینده دولت راهکاری برای ترخیص لوازم یدکی خودرو به ما ارائه دهد که در آن زمان می‌توانیم مستندات بیشتری به رسانه‌ها بدهیم.

جولان قطعات تقلبی
علیرضا نیک‌آیین، رئیس اتحادیه صنف تعمیرکاران خودروی تهران به دلایل گرانی قطعات خودرو در بازار اشاره کرد و به خبرنگار ما گفت: از خردادماه به دلیل جلوگیری از واردات قطعات خودرو، صنف ما با مشکل روبه‌رو شد و هیچ ثبت‌سفارشی در این زمینه پذیرفته نشد.
وی افزود: همین امر موجب کاهش قطعات خودرو در بازار شد و برخی سودجویان با عرضه محصولات تقلبی، سلامت مردم را به خطر انداختند.
نیک‌آیین با بیان این‌که سودجویان ضربه بزرگی به بخش تعمیرگاهی خودرو وارد کردند، تصریح کرد: تعمیرکاران به جای این‌که با تعویض یک قطعه اقدام به رفع مشکل خودرو کنند باید قطعات آسیب‌دیده دیگر که ناشی از استفاده قطعه بی‌کیفیت و تقلبی بود را بدون دستمزد تعمیر کنند.
این اتفاق در بخش روغن و فیلتر بسیار زیاد مشاهده می‌شود، اما هنوز هیچ فکری برای رفع این مشکل نشده است.
رئیس اتحادیه صنف تعمیرکاران خودروی تهران با تاکید بر این‌که هم موجودی قطعات خودرو در بازار کاهش یافته و هم قیمت‌ها بسیار بالا رفته، گفت: خودرو به یک وسیله روزمره افراد تبدیل شده و از آنجا که قطعه مناسبی برای تعویض وجود ندارد همه ترجیح به تعمیر قطعات دارند تا خرید لوازم نو.
این مقام صنفی به کوتاهی شرکت‌های خودروساز اشاره کرد و افزود: زمانی که خودروسازان داخلی در بوق و کرنا می‌گویند با فلان شرکت اروپایی قرارداد بستیم، باید به این فکر باشند آیا این شرکت تضامین لازم برای تأمین قطعات به مدت ده سال و همچنین خدمات گارانتی را در نظر گرفته یا خیر. متاسفانه هیچ تضمینی دریافت نشده و خودروهایی که اکنون در حال استفاده هستند، بزودی با مشکل مواجه خواهند شد. این در حالی است که فروشگاه‌های این شرکت‌ها هم به جای این‌که قطعات را با قیمت مصوب به دست مشتریان برسانند با قیمت‌های بسیار زیاد عرضه می‌کنند.
وی با اشاره به این موضوع که قیمت لوازم یدکی حدود 300 تا 400 درصد افزایش یافته است، افزود: وجود واسطه‌ها عامل این گرانی است و از طرف دیگر، درخصوص کاهش کیفیت لوازم یدکی، تعمیرکاران قربانی پایین بودن کیفیت قطعات لوازم یدکی هستند.
نیک‌آیین با بیان این‌که علت افزایش قیمت قطعات خودرو را باید از اتحادیه لوازم یدکی پرسید، گفت: تعمیرکاران ما قربانی تقلّب هستند و با توجه به این‌که قطعات، بی‌کیفیت هستند کیفیت کار تعمیرکاران را زیر سؤال برده است.
وی افزود: قطعات پرمصرف مانند لنت ترمز، دیسک صفحه کلاج و فیلترها حدود 300 تا 400 درصد افزایش قیمت داشته است و وجود واسطه‌های متعدد از علل این افزایش است.
نیک‌آیین با بیان این‌که کمبود عرضه در بازار لوازم یدکی وجود دارد، گفت: کیفیت قطعات هم کاهش داشته است و برخی از کارخانه‌های قطعه‌ساز به علت نیامدن مواد‌اولیه، قطعات کنار رفته از خط تولید را وارد بازار کردند.

رشد شدید قیمت‌ها
حسن ساده، عضو هیات‌مدیره اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو هم با بیان این‌که افزایش قیمت در همه کالاها از جمله لوازم یدکی خودرو رخ داده است، افزود: قیمت برخی از لوازم یدکی دو سه برابر افزایش داشته است که منطقی نیست.
وی ادامه داد: در چند ماه اخیر 40 درصد افزایش قیمت داشتیم که به علت نوسانات نرخ ارز و افزایش هزینه‌های گمرکی و حمل و نقل بوده است.
ساده با اشاره به این‌که بخش زیادی از نیاز لوازم یدکی کشور از خارج تأمین می‌شود، افزود: افزایش قیمت ارز موجب افزایش قیمت این لوازم شده است.
عضو هیات مدیره اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو گفت: تعدد مراکز تصمیم‌گیر و توجه نکردن به عواقب تصمیم از علل ایجاد مشکل در قیمت قطعات لوازم یدکی خودرو است.
ساده گفت: حدود 50 درصد تولید داخل و ورود کالا از مبادی رسمی و 50 درصد این کالاها هم از مبادی غیررسمی بوده است و فروشنده‌ها هم نمی‌توانند اصلی را از بدلی تشخیص دهند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مازیار بیگلو، دبیر انجمن قطعه‌سازان هم گفت: اجناسی را با دور زدن تحریم‌ها خریدیم و در گمرک کشورمان نگه داشتیم تا آن را ترخیص کنیم، اما بر اساس تصمیم نادرست مسؤولان قیمت ارز را از 4200 تومان به 8 تا 9 هزار تومان تبدیل کردند. بیگلو گفت: قیمت مواد اولیه خارجی ما به علت افزایش نرخ ارز حدود دو سه برابر شده است و مواد اولیه تابع نرخ ارز است. قیمت آهن از کیلویی هزار به 3000 تومان افزایش یافته است.
وی افزود: بسیاری از قطعات از چین وارد می‌شود، اما نشان شرکت معتبر ایرانی روی آن می‌زنند و می‌فروشند و این موارد را به سازمان تعزیرات هم اعلام کردیم، اما اقدامی نشده است.

محمد حسین علی اکبری
اقتصاد