انبوه کارگاه‌های نخودپزی و صادرات نخودچی، بیکاری در ممقان را به صفر رسانده

اشتغال نخودی!

ایران ما برای رشد و توسعه اقتصادی ظرفیت کم ندارد؛ ظرفیت‌هایی بی همتا در جهان که هر کدامش سرآمد است و بر قله ایستاده و عنوان پایتختی را برای منطقه متبوعش به ارمغان آورده، طوری که کرمان می‌شود پایتخت تولید پسته جهان. خراسان می‌شود پایتخت تولید و صادرات زعفران دنیا و چه بسیار مناطقی که به واسطه فرش و گلیم و صنایع‌دستی‌شان سرآمد می‌شوند و نامشان بر زبان جهانیان می‌چرخد. اما گمان می‌کردید که خطه‌ای در کشورمان داشته باشیم با عنوان «شهر و پایتخت نخودپزی جهان»... این شهر ممقان است؛ شهری کوچک در 35 کیلومتری جنوب‌غربی تبریز در آذربایجان‌شرقی با تولید بخش اعظم نخود آجیلی و صادراتی کشور و اشتغالزایی برای بیش از 90 درصد مردمان شهر تا آمار بیکاری‌اش به سمت صفر میل کند.
کد خبر: ۱۱۸۶۷۸۰

نام آذربایجان بیش از هر چیز با صنایعی چون پالایشگاه، کارخانجات ساخت ماشین‌های سنگین و سبک و ... گره خورده اما در این خطه صنایع و کارگاه‌های تولیدی هم کم نیست، کارگاه‌هایی که گاه نام و عنوانشان به چشم نمی‌آید، اما کاری می‌کنند بزرگ، مثل کارگاه‌های نخودپزی و تولید نخودچی ممقان که نام شهرشان را در جهان پرآوازه کرده‌اند، چراکه این شهر کوچک با 15 هزار نفر جمعیت، به واسطه فعالیت بیش از 1300‌کارگاه نخودپزی کوچک و بزرگ و تامین حدود 95 درصدی این محصول در آجیل صادراتی کشور توانسته سالانه میلیون‌ها دلار ارز وارد کشور کند. صنعت نخودپزی ممقان با قدمت 60 ساله و به برکت تلاش شبانه‌روزی مردمانش فعالیت خود را از کارگاه‌های کوچک خانگی آغاز کرده و اکنون با تولید بیش از 95‌درصد نخودچی آجیلی کشور که 60 درصد محصول فرآوری شده آن به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، آمریکا و اروپا صادر می‌شود، توانسته در بازارهای جهانی حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد.

نخودهایی که به جنگ بیکاری رفتند
یوسف نجمی، شهردار ممقان به جام‌جم می‌گوید: صنعت نخودپزی درکشور در انحصار شهر ممقان بوده و بیش از90درصد از جمعیت این شهر به طور مستقیم یا غیرمستقیم در این صنعت مشغول فعالیتند و این میزان اشتغال در یک صنعت باعث شده درصد بیکاری در این شهر حدود صفر باشد.
نجمی به میزان بسیار پایین آسیب‌های اجتماعی نظیر اعتیاد، طلاق، بزهکاری و مشکلات اخلاقی در ممقان اشاره کرده و می‌افزاید: این مهم نتیجه اشتغال اکثریت ممقانی‌هاست که در کارگاه‌های کوچک و خانگی تولید نخودچی از جمله تهیه مواد خام، حمل و نقل، پاک کردن، فرآوری، بسته‌بندی و فروش مشغول به کارند و از ثروت حاصله بهره‌مند می‌شوند.
به گفته وی، سالانه بالغ بر یکصد هزار تن از نخودچی آجیلی کشور توسط کارگران فعال در کارگاه‌های نخودپزی این شهر فرآوری و روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌شود و با توجه به ظرفیت بالای این شهر در این بخش، در صورت تامین مواد اولیه کافی این میزان تولید می‌تواند به 230 هزار تن در سال افزایش یابد.
این مسؤول می‌گوید که فعلا تولید نخودچی و سویا در ممقان به دلیل مشکلات بازاریابی فقط در فصول خاصی از سال (هفت ماه پایانی سال) رونق دارد و در صورت تقاضای زیاد و بازاریابی مناسب تولیدکنندگان می‌توانند بقیه فصول نیز تولید داشته باشند.

به نام ما، به کام دیگران
شهردار ممقان در عین حال به مشکل بزرگی اشاره می‌کند که تقریبا گریبانگیر همه محصولات جهانی‌مان نظیر پسته و زعفران هم هست.
نجفی در این خصوص می‌گوید: اگرچه تولید محصول نخودچی کشور فقط در شهر ممقان صورت می‌گیرد، اما در دهه‌های اخیر تبلیغات و بازاریابی مناسبی در زمینه شناسایی هرچه بیشتر این محصول از سوی نهادهای مسؤول انجام نشده و این امر باعث شده این محصول،‌ در برخی موارد با نام تجاری کشورهای دیگر در دنیا و همچنین دیگر استان‌های کشور که فقط در بسته‌بندی و عرضه این محصول به بازارهای جهانی نقش دارند مورد استفاده قرار گیرد و باعث رنجش خاطر و کاهش انگیزه فعالان این عرصه در شهر ممقان شود.

اقتصاد مقاومتی در ممقان
عباس میلانی، یکی از صاحب نظران اقتصادی هم در این زمینه می‌گوید: براساس برخی گزارش‌ها، نخودچی ممقان به خاطر ضعف نسبی در بسته‌بندی، در خارج از کشور توسط بازرگانان خارجی مجددا بسته‌بندی می‌شود و با قیمت بالاتری به فروش می‌رسد که برای جلوگیری از این مشکل صنایع بسته‌بندی ما نیازمند جذب سرمایه برای ارتقا و به‌روزرسانی است.
میلانی با بیان این‌که صنایع کوچک تبدیلی که بیشتر خانوادگی اداره می‌شوند تاثیر بسیار مهمی در پویایی و شکوفایی اقتصاد کشور دارند، می‌افزاید: ممقانی‌ها با تکیه بر دانش بومی و ساخت دستگاه‌های فرآوری نخود و تبدیل آن به محصول جدید، دقیقا سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را اجرا می‌کنند.
قاسم‌زاده، استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اما معتقد است ممقانی‌ها برای بالا بردن بهره‌وری تولید و خلق ارزش‌ افزوده بیشتر، با دانشگاه‌ها و علم روز نیز پیوند خورده‌اند. اساتید دانشگاه و دارندگان مدرک دکتری در ممقان، کارگاه تولید نخودچی‌شان را براساس تز پایان‌نامه‌شان اداره می‌کنند و حتی برای افزایش سطح تولید و بالا بردن کیفیت تولید، آزمایشگاه هم تاسیس کرده‌اند.
حسن آخوندی، رئیس هیات‌مدیره تعاونی نخودپزی ممقان نیز با بیان این‌که سال‌هاست مردم شهرستان ممقان در شرایط سخت تحریم، فراوری نخودچی آجیلی را انجام می‌دهند، به ایرنا می‌گوید: از ویژگی‌های اصلی تولید نخودچی در ممقان، توجه به اقتصاد مقاومتی و درونگرا بودن آن است زیرا صنعت این کار در داخل کشور و به دست اهالی ممقان پایه‌گذاری شده و برای تامین دستگاه‌ها از هیچ کشور کمک نگرفته‌ایم و تکنولوژی آن کاملا داخلی است .
وی به احداث شرکت دانش‌بنیانی با کمک دانشگاه تبریز در ممقان در آینده نزدیک اشاره کرده و می‌افزاید: در چند سال اخیر نیز همکاری خوبی با سازمان بسیج سازندگی و توجه به کارگاه‌های کوچک و خانگی نخودپزان داشته‌ایم.

سعیده دلال علیپور

جام‌جم

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها