آتش‌بس موقت سینما و ادبیات

رونمایی از مستند پرتره مرتضی سرهنگی در عصر یکشنبه باعث شد جمع خیلی از سینمایی‌ها و ادبیاتی‌ها جمع شود و موقتا شعله اختلافات بین خودشان را پایین بکشند. جمع خیلی‌ها هم جمع بود از رئیس سازمان تبلیغات گرفته تا رضا امیرخانی و مسعود ده‌نمکی و رئیس حوزه هنری.

احمدرضا درویش که نامش با بعضی از فیلم‌های ماندگار مانند «دوئل» گره خورده از کسانی بوده که در این مراسم پشت تریبون رفته و زبان به مدح سرهنگی باز کرده. آن‌طور که مهر گزارش داده، درویش در بخش‌هایی از سخنانش گفته: اگر نقبی بزنید از مغول و تیموریان تا دوره‌های مختلف تاریخ ایران که مشحون از جنگ‌های مختلف بوده، خواهید دید هرآنچه امروز وجود دارد و در دست است، بیشتر در سفرنامه‌هاست و بیشتر این سفرنامه‌ها هم آثاری است که خارجی‌ها نوشته‌اند.

آنهایی که ماموریت‌هایی داشته و براساس زندگی خاص خود در ایران، خاطراتی را نوشته و تثبیت کرده‌اند. جهان از طریق همین نوشته‌ها با ایران آن سال‌ها آشنا شده و به همین دلیل کمتر از مردم کوچه و بازار آن دوره می‌خوانیم و می‌شنویم. مرتضی سرهنگی این روایت‌ها را به کوچه و خیابان‌های ما آورده است.

دفاع مقدس در بخش‌ها و لایه‌های مختلف اجتماع ما نفود کرده و به نوعی ملک مشاع ما ایرانی‌هاست. از این نظر آقای سرهنگی مشغول موزه‌داری است. برای من، مرتضی سرهنگی مانند دهخداست. برای امثال بنده هم که افتخار داریم ریشه در آن دوران داشته باشیم، وقتی از ادبیات جنگ سخن می‌گوییم لازم است تا روایت خود را با فرهنگنامه مرتضی سرهنگی مطابقت دهیم و اصلاح کنیم.

رضا امیرخانی، برنده جایزه ادبی جلال آل‌احمد هم در بخش‌هایی از این مراسم، سرهنگی را مایه اعتبار و برند حوزه هنری دانسته و با لحنی که بوی کنایه از آن به مشام می‌رسد، گفته است امثال سرهنگی و بهبودی هستند که نشان می‌دهند حوزه هنری چه جایگاهی داشته و همه به آن پناه می‌آوردند.

مسعود ده‌نمکی، کارگردان سلسله فیلم‌های «اخراجی‌ها» هم از دیگر افرادی بود که برای سرهنگی پشت تریبون رفت.

او ضمن شوخی با فامیل سرهنگی گفت: «درست است که برخی در حوزه فرهنگ از سرهنگ بودن ابا دارند، اما مرتضی سرهنگی در میدان فرهنگ به معنای واقعی کلمه سرهنگی کرد. با این تفاوت که سرهنگ‌ها معمولا روی مین نمی‌روند و سربازها را پیش می‌فرستند، اما در میدان فرهنگ این سرهنگ‌ها بودند که روی مین رفتند و مسیر را باز کردند و جرأت قلم به دست گرفتن را به بچه‌های جنگ دادند.»