«چهل تیکه» خاطره

ظرافت‌های چهل تیکه

ساخت این برنامه پیشنهاد شبکه بوده اما فضای امروز آن با چیزی که شبکه در نظر داشت، خیلی متفاوت شده است. شبکه می‌خواست با برنامه‌های آرشیوی یک کار تولید کند، ولی ما فضا را تغییر دادیم و برای هر قسمت از برنامه موضوع تعیین کردیم و قصه ساختیم. معمولا هزینه تولید برنامه‌های آرشیوی خیلی پایین است ولی به‌‌رغم این موضوع، بسیار کار پر زحمتی هستند، چون شما باید طبق یک اثر دوباره تولید محتوا ‌کنید. برنامه‌های آرشیوی تولید شده در سا‌ل‌های گذشته صرفا تصویر آقای ایکس را پیدا می‌کردند و یک پلاتوی مصاحبه مردمی براساس آن می‌گرفتند که هیچ کدام به هم ربطی نداشت ولی از آنجا که من مستندساز هستم و برنامه‌هایی که ساخته‌ام همگی دارای نوعی زنانگی هستند، دوست دارم همه چیز خیلی ظریف باشد تا مخاطب براحتی متوجه مفهوم اثر بشود. تصمیم گرفتم برای هر برنامه قصه بنویسم و به همین دلیل برای سری دوم برنامه یک اتاق فکر جدی‌تر تشکیل دادم. الان از حضور آدم‌هایی بهره می‌بریم که در حوزه فیلم و سریال متخصصند. چند نفر از منتقدان سینما مثل مازیار معاونی و همچنین آقای احسانی، مدیر شبکه نسیم که از برنامه‌سازان قدیمی هستند به ما کمک می‌کنند. گاهی از کمک‌های فرزاد حسنی هم استفاده می‌کنیم. غیر از این دوستان خانم داوری‌کیا، نویسنده برنامه هم در اتاق فکرمان حضور دارند. ایشان بسیار خلاق هستند و اطلاعات و به اصطلاح مواد خامی را که به ایشان می‌دهیم به یک متن خوب با فضای طنزگونه تبدیل می‌کنند تا مطابق با هدف شبکه نسیم باشد. یکی دیگر از مسائل این است که چون تصاویر قدیمی معمولا رنگ و روی خوبی ندارند، تصمیم گرفتیم پلاتوها را خارج از استودیو ضبط کنیم و برای همین خانه‌های قدیمی را برای تصویربرداری انتخاب و حتی در فصل زمستان هم از گل و گلدان‌های خوش‌رنگ استفاده کردیم. آقای کالجی از تصویربرداران خوب مستند هستند که افتخار دادند و کار تصویربرداری پلاتوها را برعهده گرفتند.

خاطرات در پستو

کار آرشیوی کردن بر خلاف آنچه تصور می‌شود دشوار است. مثلا اگر بخواهم برنامه‌ای را به یک شخص اختصاص دهم همان‌طور که یکی از برنامه‌های گذشته ما در مورد داوود رشیدی بود، راجع ‌به او تحقیقاتی را از کودکی تا فوتش انجام‌ می‌دهم و بعد به صورت قصه آن را تعریف می‌کنم و در آرشیو به دنبال آثار و مصاحبه‌های او می‌گردم. اما اگر به دنبال موضوع متفرقه‌ای مثل همسایه در آرشیو سیما باشم، ابتدا باید از همکارانم در این مورد اطلاعات دریافت کنم و ببینم در کدام‌یک از آثار تلویزیونی به این موضوع پرداخته شده و بعد ببینم آیا این آثار در آرشیو موجود است و اصلا امکان پخش دارد یا خیر؛ اینها دشواری‌های کار کردن با آرشیو است.

نسل من، نسل تو

خودم آدم اهل نوستالژی‌ هستم و حتی در سایر کارهایم هم به دنبال موسیقی‌های خاطره‌انگیز می‌روم و از چیزهای قدیمی بیشتر خوشم می‌آید. متولد 57 هستم و چون پدرم نظامی بود و در منطقه جنگی زندگی می‌کردیم، مثل سایرین دسترسی به تلویزیون برایمان راحت نبود، اما یک‌سری از این برنامه‌ها را به یاد می‌آورم. کار کردن با آرشیو به شما یاد می‌دهد حافظه‌تان را قوی کنید و از آنجا که 20 سال است در تلویزیون کار می‌کنم، اطلاعات خوبی از برنامه‌ها دارم و می‌شود گفت به واسطه برنامه چهل تیکه و ارتباط با آرشیو، امسال نسبت به پارسال اطلاعاتم بیشتر هم شده است، اما مشکل خاطره نداشتن از برنامه‌های قدیمی را با تدوینگران جوان دارم و به همین علت نمی‌توانم از آنها استفاده کنم چون باید نسبت به اثر شناخت داشته باشند و قسمتی از آن را انتخاب کنند که برای بیننده حس نوستالژی دارد، اما اغلب آنان به دلیل خاطره نداشتن از آن اثر، نمی‌توانند این کار را بدرستی انجام دهند.

با چهل تیکه تا پایان سال

برای فصل جدید شگفتانه‌های جالبی داریم که بهتر است لو ندهم. برنامه تا پایان سال ادامه دارد و قصد داریم به برخی موضوعات به‌صورت جدی‎تری نگاه کنیم. احتمال دارد دوستان جدیدی به جمع ما اضافه شوند اما خانم الهه پرسون همچنان به عنوان مجری با ما همکاری خواهد کرد. علاوه بر این، یک سری بخش تازه به برنامه اضافه می‌کنیم که فکر می‌کنم ان‌شاا... از مهرماه بینندگان این تغییرات را ببینند. قرار است در برنامه روزهایی را به درخواست‌های مردمی اختصاص دهیم و به موضوعاتی بپردازیم که مردم در پیامک‌هایشان به آن اشاره کرده‌اند؛ در نوروز هم همین کار را کردیم. تقریبا همه ما پیامک‌های مردم را می‌خوانیم و خداراشکر تا امروز بازخوردهای خوبی دریافت کرده‌ایم. مخاطبان ما از برنامه تعریف یا انتقادهای سازنده‌ای را مطرح می‌کنند.

گردونه نوستالژی

محور برنامه‌ها براساس شخص،‌ رویدادهای تقویم مثل سالروزها و... است و الان به مناسبت ماه محرم به برنامه‌ها و سریال‌هایی که در این زمان پخش شده‌اند، می‌پردازیم. موضوعات متنوع دیگری هم مثل همسایه، خودرو و... داریم که می‌گردیم ببینیم چند تا فیلم و سریال هست که در آن به این موضوع‌ها پرداخته شده باشد. یافتن موضوع برای این برنامه کار بسیار سختی است و باید به تکراری و خسته‌کننده نبودن آنها توجه کنیم.

نوشین مجلسی

رسانه