زمینه توبه «حُر» را فراهم کردم

ویژگی همسر حر بن یزید ریاحی چه بود که آقای درویش از شما برای بازی در فیلم «رستاخیز» و این نقش دعوت کرد؟

من از قبل فیلم‌های آقای درویش را دیده بودم و مسلما بازی در کار ایشان برایم افتخار بود. برای بازی در این نقش از خیلی‌ها تست گرفته بودند ولی آقای درویش بر این باور بودند با این‌که این نقش چندان بلند نیست، اما برایشان خیلی مهم است این شخصیت را چه کسی بازی کند. چرا که همسر حر زن بسیار مثبتی بود و در نهایت او بود که سهم عمده‌ای در تحولات فکری و شخصیتی حر به عهده داشت. حتی در سکانس‌هایی هم می‌بینیم که خود این زن از طرفداران امام حسین(ع) است و حر را تشویق به همراهی با امام حسین(ع) می‌کند.

برای بازی در این نقش مطالعه و تحقیقات شخصی هم انجام دادید؟

بله. واقعیتش این است من با این‌که از واقعه عاشورا مطلع بودم، اما اصلا همسر حر را نمی‌شناختم و نمی‌دانستم این زن چه نقش موثری در تغییر نگاه حر نسبت به امام حسین(ع) داشته. بنابراین مطالعاتی در این زمینه داشتم و در حین مطالعه با واقعیاتی مواجه شدم که پیش از این جایی نشنیده بودم. ضمن این‌که در آثار تاریخی-مذهبی، کردار و گفتار شخصیت‌ها را به شکل امروزی تبدیل کردن، به باورپذیری فیلم برای تماشاگر کمک بسیاری می‌کند که البته کار بسیار سختی هم هست. به این معنا علاوه بر این‌که فضای آن مقطع تاریخی مدنظر باید بخوبی منتقل شود، برای بیننده امروز نیز آن فضا و روابط باید ملموس باشد. اتفاقی که در بعضی آثار تاریخی بدرستی رخ می‌دهد و در بعضی دیگر خیر و این نکته غیر از فیلمنامه و راهنمایی‌های کارگردان، به هوش و توانایی خود بازیگر هم ربط دارد.

بعد از بازی در این نقش تغییری در روحیات و زندگی شما به‌وجود آمد؟

به هر حال برای بازی در آثار مذهبی، احساسات درونی و دغدغه‌های شخصی بازیگر بسیار موثر است. یعنی اگر بازیگر اعتقاد و ارادت خاصی به امام حسین(ع)‌ یا امام رضا(ع) یا... دیگر امامان معصوم(ع)داشته باشد، این حس و حال بر اجرای نقش او بسیار تاثیر می‌گذارد. من هم از کودکی نسبت به واقعه عاشورا حس و حال خاصی داشتم و اتفاقا وقتی برای بازی در فیلم رستاخیز انتخاب شدم با خودم فکر کردم شاید عشق به عاشورا بود که من را در این فیلم قرار داد. فیلمی که چه به اکران عمومی درآید چه در نیاید، در تاریخ سینمای ایران ماندگار خواهد ماند.

خودتان به کربلا سفر کرده‌اید؟

بله. اتفاقا بعد از بازی در این فیلم بود که به کربلا سفر کردم و حس و حالی را که در آنجا داشتم نمی‌توانم توصیف کنم. من وقتی بین‌الحرمین می‌رفتم اصلا دلم نمی‌خواست آنجا را ترک کنم و دوستانم من را به زور می‌بردند و می‌گفتند «فردا دوباره می‌آییم». به جرات می‌توانم بگویم حتی کربلا رفتنم هم اتفاقی از پیش تعیین نشده بود. تو وقتی عاشقی همه چیز خود به خود جور می‌شود و می‌روی آنجا که باید بروی.

فیلم‌ها و بخصوص سریال‌های زیادی حول محور واقعه عاشورا ساخته شده، از جمله فیلم روز واقعه، رستاخیز یا سریال‌هایی مانند شب دهم، مختارنامه و معصومیت از دست رفته. کدام‌یک از این آثار بیشتر از همه در ذهن شما به یادگار باقی مانده‌اند؟

بدون تعصب می‌گویم که به نظرم بهترین اثری که راجع به این موضوع ساخته شده رستاخیز است که متاسفانه در اکران عمومی خیلی به آن ظلم شد و البته همچنان می‌شود. البته سریال شب دهم را هم خیلی دوست داشتم و به قدری این مجموعه تاثیرگذار بود که هنوز هم مردم بازپخش این سریال را می‌بینند. به هر حال ساخت چنین فیلم‌هایی به دقت و ظرافت‌های خاصی نیاز دارد؛ چون لازم است در جریان ساخت چنین مجموعه‌هایی فقها، تاریخدانان و سینماگران نظرات خودشان را برای بهتر شدن کار ارائه کنند.

بالاخره وضعیت اکران عمومی رستاخیز به کجا کشیده شد؟ آیا می‌توان امیدوار بود روزی مردم این فیلم را در سینماها ببینند؟

هیچ خبری ندارم. تا جایی که می‌دانم آقای درویش حاضر به حذف سکانس‌های مربوط به حضرت عباس(ع) نشدند و امیدوارم روزی موانع برطرف شود و این فیلم به اکران عمومی برسد.

زمان اکران جشنواره‌ای فیلم رستاخیز بازخوردها به چه صورت بود؟

من زمان جشنواره در یکی از اکران‌های فیلم حاضر بودم و خیلی از چند و چون بازخوردها خبر ندارم، اما در کل خاطرم هست که همه راضی بودند.

کدام‌یک از نکات ارزشمندی را که از امام حسین(ع) برای ما به یادگار مانده در این ایام به مخاطبان هدیه می‌کنید؟

امام حسین(ع) برای من همیشه امامی معصوم و مظلوم بوده و به نظرم هدف ایشان در قیام عاشورا حفظ ارزش‌های دین اسلام بود. در این خصوص ایشان و همراهانشان پیام‌های اخلاقی بسیاری به مردم دادند که از‌جمله آنها زیر‌بار ظلم نرفتن بود. ما با رستاخیز به ساحت عزیز و مقدسی که در مملکت‌مان بسیار والاست نزدیک شدیم. امیدوارم در نهایت همه ما مورد لطف و عنایت امام حسین(ع) قرار بگیریم و خوشحالم که در این ایام بار‌دیگر خاطرات رستاخیز برایم تداعی شد.

ساناز قنبری

سینما