«وقتشه» بریم سر اصل مطلب

مجری

فیزیک جسمانی، تن صدا و همین طور پوشش غالبا تیره کامران تفتی در نگاه اول، او را در انتهای لیست گزینه‌های انتخابی برای اجرا می‌نشاند، اما گذر از دو فصل وقتشه، نشان داد نظر تماشاگران این طور نیست و رعایت ادب و احترام در کلام و حضور مجری روی سن می‌تواند بر دیگر اجزای اجرای وی پیشی بگیرد و از تماشاگر نمره قبولی.

هر چند انعطاف خاصی را در اجرای تفتی نمی‌بینیم و شبیه بسیاری از مجریان نام‌آشنا، نمی‌توان سبک و ادبیات منحصربه فردی را به اجرای وی نسبت داد، ولی به خوبی از پس برقراری ارتباط با مصاحبه‌شونده برمی‌آید که پارامتر مهم و متمایزکننده‌ای است. شخصیت کامران تفتی روی استیج با تفتی بازیگر فرق چندانی ندارد، تنها این‌که با همان سنگینی و جدیت در بیان حرف‌هایش، شوخی‌هایی را با ظرافت جا می‌دهد که بیننده از شنیدن آنها غافلگیر می‌شود و رنگ گفت‌وگویش را لطیف‎تر می‌سازد.

گفت‌وگو

حضور نخستین دلقک زن ایرانی، هنرنمایی دختر ژله‌ای، گفت‎وگو با زوج توان‌یاب موفق و آشنایی با دغدغه‌های خانواده‌های مبتلا به سندروم داون نشان داده که از همه طیف‌ها، سلیقه‌ها، سنین و وضعیت جسمانی بین مهمانان دعوت شده به وقتشه پیدا می‌شود؛ فقط در قالب موارد شرط حضورشان متاهل بودن است تا اثرات ازدواج در زندگی  آنها مورد بررسی قرار گیرد. مهمانان وقتشه در این فرصت مغتنم، قصه تلخی‎ها و شیرینی‌های زندگی خودشان را ساده و خودمانی برای مردم روایت می‌کنند. و چون موضوع ازدواج به آحاد جامعه مربوط می‌شود، دعوت از مهمانان، محدوده جغرافیایی هم نمی‌شناسد و از دورترین تا نزدیک‌ترین نقاط، زوج‌هایی به وقتشه قدم می‌گذارند که اتفاقا بیشترین تاثیرگذاری را برای مردم از جنس خودشان دارند. آقای دامنی و همسرش از هموطنان بلوچ کشورمان نمونه بارز این دست مهمانان هستند که از آداب و آیین‌ها و سبک زندگی خطه خود با مردم سخن گفتند.

شنیدن یک سری دغدغه‌مندی‌های شنیده نشده از زبان شخصیت‌های با مقبولیت اجتماعی چون امیرحسین مدرس و علیرضا فغانی و نیز حرف‌هایی از جنس دل توسط افراد کمتر دیده شده اجتماعی مانند معلولان و بیماران، هر دو می‌تواند برای اقشار مختلف بینندگان مورد استفاده قرار گیرد.

موضوع

فصل دوم وقتشه، با طرح بایدها و نبایدهای خواستگاری تا ازدواج، مهارت‌های حفظ زندگی مشترک عاشقانه در عین حال بادوام و کیفیت فرزندپروری را آموزش می‌دهد. همین‌طور تبیین موضوعاتی چون ازدواج مجدد، شکست عشقی، ازدواج در سنین پایین، بیان زبانی عشق مرد به همسرش، خواستگاری دختران از پسران و... که در جامعه ایرانی تابو محسوب شده و کمتر کسی جرات نزدیک شدن به محدوده آنها را دارد، جزو سرفصل‌های برنامه قرار گرفته تا درستی و نادرستی ابعاد آنها روشن شود و از آسیب‌های اجتماعی بکاهد. با افزایش سرانه آمار طلاق جوانان در دوساله نخست تشکیل خانواده در کشورمان، پرداختن به ازدواج از تمام زوایا امری حیاتی به نظر می‌رسد. از همین رو سوژه‌های برنامه طوری طراحی و ارائه شده‌ که اگر بیننده به فراخور حالش حتی یک قسمت از آن را ببیند، به کارش بیاید و هر برنامه ای مخاطب خاص خودش را دارد.

کارشناس

با تماشای چند قسمت پشت سر هم وقتشه برای بیننده آگاه به خوبی روشن می‌شود که سوژه‌های هر قسمت برنامه از پشتوانه علمی و کارشناسی برخوردار است و مانند تِم اصلی برنامه که عشق و ازدواج است، همه اجزا و عناصر وابسته به آن باید درست و اصولی بیان شود تا انتظار فرهنگ‌سازی در این رابطه را داشت. گاهی شاهدیم کارشناسان برنامه در رابطه با مهارت‌ها و عناوینی با مخاطب صحبت می‌کنند که ارتباط مستقیم با تشکیل خانواده و روابط زناشویی ندارد، اما طرح آنها ضروری است چون تا زمانی که انسان خوب و اخلاق‌مداری نباشیم، نمی‌توانیم همسر یا والدین خوبی باشیم.

در همین رابطه حسین کلهر، کارگردان وقتشه هم در جایی بیان کرده است: دکتر احمد الستی، محتوا را طبق دستورالعمل آسیب‌های اجتماعی تنظیم می‌کند؛ وقتی دستورالعمل‌ها را خواندند، می‌گویند با این ریزموضوعات باید به این مسائل پرداخت، بعد گروه نویسندگان ما که اکثرا بچه های مطبوعات هستند، دوباره برای کلیاتی که گفته شده، فرم‌های برنامه‌ای پیدا می‌کنند. سپس دکتر الستی محتوای آنها را بررسی می‌کند تا در عین این‌که موضوعات سرگرم‌کننده باشد، به محتوا آسیبی نرسد، بعد محتوای تایید شده به تیم سازنده ابلاغ می‌شود.

تماشاگران

مثل خیلی از برنامه‎های تلویزیونی، شماری از تماشاگران در استودیوی وقتشه هم حضور دارند، ولی آنچه آن را از دیگر برنامه‌ها جدا می‌کند، مشارکت فعال و همراهی ملموس آنها به انحای مختلف در جریان برنامه است که به واقعی‌تر از آب در آمدن ارتباط دست‌اندرکاران یک برنامه با مخاطبانش کمک کرده است. از طرفی، حضور خانوادگی و گاهی فامیلی حضار در برنامه باعث شده تجانس خوبی با موضوعیت وقتشه یعنی اهمیت جایگاه خانواده داشته باشد. گاهی بنا به موضوع هر قسمت از برنامه، سوالی طرح می‌شود و نظر تماشاگران حاضر در استودیو هم از طریق پلاکاردهای بله و نه گرفته می‌شود که نماینده‌ای از دیدگاه‌های عمومی به حساب می‌آید یا از طریق اجرای یک مسابقه یا اظهارنظر در رابطه با یک سوژه توسط کامران تفتی روی سن فراخوانده می‌شوند و ضمن بیان دیدگاه‌های خود، فضای متفاوت و بانشاطی را به برنامه می‌بخشند. البته نباید از نظر دور داشت که بخشی از هر قسمت، به پاسخ دادن به نقد و نظرات بینندگان در منزل اختصاص داده شده است که با توضیحات تکمیلی کامران تفتی و گاهی نظرسنجی یک سوال چالش‌برانگیز از حضار اتفاق می‌افتد.

سارا صالحی

رسانه