چگونه عربستان با خرج کردن دلارهای نفتی تلاش می‌کند حق رانندگی زنان در این کشور را در رسانه‌های دنیا بزرگ جلوه دهد؟
کد خبر: ۱۱۵۰۰۵۴

از زمان روی کار آمدن ملک سلمان در عربستان در سال 2015، به نظر میرسد حکام سعودی بهتر متوجه اهمیت رسانهها در دنیای به هم پیوسته کنونی شدهاند و توجه بیشتری به استفاده از آنها برای ارتقای قدرت نرم خویش داشتهاند.

در طول این سالها، حکام سعودی که از دیرباز به علل گوناگون از جمله پایمال کردن حقوق بشر چهرهای منفور داشتهاند و با اتخاذ سیاستهای جسورانه و تهاجمی موجب منفیتر شدن نگاهها به خود شدهاند، تمهیدات متعددی برای بهبود وجهه عربستان در سطح جهان ترتیب دادهاند.

سعودیها در این عرصه نیز سبک خاص دیپلماسی خود را به کار گرفتهاند که از آن به «دیپلماسی دستهچک» یاد میشود. این نوع دیپلماسی اشاره دارد به استفاده دولتها از پول برای تامین اهداف خارجی و توجیه سیاستها .

حکومت سعودی که تا پیش از این تلاش میکرد با استفاده از درآمدهای نفتی عظیم برای خود امنیت و نفوذ بخرد، شروع به خرج دلارهای نفتی برای خرید افکار عمومی جهان کرد.

برای مثال، ولیعهد جوان سعودی یعنی بن سلمان در سفرهای سالانه خود به آمریکا همواره دیدارهایی با سران رسانههای مشهور آمریکا از جمله روزنامه مشهور نیویورک تایمز ترتیب داده است که گفته میشود در آنها قول کمک مالی به رسانهها داده شده است. اما روزنانه فایننشال تایمز سال گذشته سند محرمانهای از وزارت ارتباطات عربستان منتشر کرد که در آن از قصد عربستان برای تاسیس مراکز بزرگ روابطعمومی در شهرهای مختلف اروپا و آسیا از جمله لندن، برلین، پاریس، مسکو، توکیو، بمبئی و پکن برای مقابله با «پوشش رسانهای منفی» از تحولات این کشور سخن به میان آمده بود.

عربستان به دروغها پاسخ میدهد

براساس این سند، این مراکز باید کمک کنند تا «چهره در حال تغییر عربستان برای بقیه جهان برجسته شود و برداشت بینالمللی از این کشور بهبود یابد.»

از جمله وظایف این مراکز تهیه و انتشار بیانیه ها، منتشر کردن محتوا در رسانههای اجتماعی و دعوت از چهرههای تاثیرگذار در این رسانهها برای سفر به عربستان است.

براساس این سند، همچنین وزارت ارتباطات سعودی میخواهد از شرکتهای روابط عمومی برای انجام اقداماتی به منظور «ترویج نگاه عربستان به تحولات جهانی در پاسخ به روایتپردازی منفی و ناصحیح در مورد عربستان» کمک بگیرد. این مراکز همچنین از طریق برگزاری نمایشگاههای هنری و گردهماییهای دینی، برای ترویج فرهنگ عربستانی در صحنه بینالمللی تلاش میکنند.

به نظر میرسد این اقدامات تا حدی موثر واقع شدهاند و رسانههای غربی هماهنگ با حکام سعودی، روایت مورد نظر آنان از تحولات عربستان را در جهان منتشر میکنند. این رسانهها در ماههای اخیر پوشش بسیار مثبتی از اقدامات صورت گرفته به عنوان بخشی از طرح «چشمانداز 2030» ارائه دادهاند و اصلاحات اعلام شده در این کشور را نشانه تبدیل عربستان به کشوری مدرن و میانهرو توصیف میکنند. یکی از آخرین نمونههای قابل مطالعه که بخوبی این روند را نشان میدهد پوشش رسانهای آزادشدن رانندگی زنان در عربستان بود.

با اجرایی شدن تصمیم مقامات عربستانی مبنی بر پایان دادن به ممنوعیت رانندگی توسط زنان که برپایه آموزههای افراطی وهابیت شکل گرفته بود، رسانههای غربی به پیش شتافتند تا با در بوق و کرنا کردن نشان دهند عربستان دیگر آن حکومتی نیست که سیاستهایش جهانیان را به یاد طالبان میانداخت. در کنار رسانهها حتی شرکتهای تجاری غربی مثل تویوتا، مکدونالدز، رنو و... نیز به کمپین تبلیغاتی سعودیها پیوستند.

اما با تامل در این تصمیم میتوان دریافت که آزادیهای اعطا شده توسط حکام سعودی گزینشی هستند و هدف آنها تامین اهداف سیاسی آلسعود است نه دادن آزادی به زنان.

عربستان در ردهبندی برابری جنسیتی جهان که توسط مجمع جهانی اقتصاد (داووس) در سال 2016 منتشر شد، در میان 144 کشور از رتبه 141 برخوردار است و دادن اجازه رانندگی به زنان کمکی به بهبود این وضعیت نمیکند. مخالفان حکومت سعودی میگویند به جای این اقدامات نمایشی، حکام سعودی باید قوانین سفت و سختی را تغییر دهند که براساس آموزههای وهابی شکل گرفتهاند و براساس آنها زنان در زندگی فردی و اجتماعی بشدت محدود هستند.

در این ارتباط، مضاوی الرشید، یک استاد دانشگاه عربستانی مقیم لندن مینویسد رانندگی زنان صرفا یک اقدام تبلیغاتی برای خشنود ساختن غرب و کسب محبوبیت برای حکام سعودی بود.

وی مینویسد تاریخ پر از دیکتاتورهایی چون آتاتورک در ترکیه، محمدرضا شاه در ایران، حبیب بورقیبه در تونس و حسنی مبارک در مصر است که به طور کلی مقابل مردم خویش قرار داشتهاند اما کوشیدهاند با استفاده ابزاری از زنان برای خود محبوبیتی کسب کنند.

گفتنی است عربستان نهتنها برای تطهیر چهره خود در صحنه داخلی عربستان، بلکه برای بهبود وجهه خود در سطح منطقهای نیز هزینههای زیادی میکند. برای مثال پایگاه خبری «میدل ایست آی» سال گذشته افشا کرد عربستان بزرگترین گروه روابط عمومی دنیا یعنی برسون مارستلر را به خدمت گرفته تا توجه افکار عمومی را از جنایات خود در یمن منحرف و عربستان را در جایگاه رهبر مبارزه با تروریسم در منطقه بنشاند.

علیرضا هاشمی
بینالملل

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها