راست قامت

درمان آسیب‌دیدگی اعصاب دست‌ و پا

به رشته‌های عصبی که در خارج از مغز و نخاع قرار دارند، اعصاب محیطی گفته می‌شود. مغز و نخاع به عنوان سیستم عصبی مرکزی وظیفه کنترل فعالیت‌های بدن را به عهده دارند و سیستم اعصاب محیطی پیام‌های عصبی را از اندام‌های مختلف بدن به سیستم اعصاب مرکزی می‌فرستند. آسیب عصب محیطی یعنی صدمه به یک عصب و ناحیه‌ای از بدن که تحت پوشش آن می‌باشد، بدون این‌که تأثیری بر نخاع و ریشه عصبی سرمنشأ آن عصب آسیب دیده داشته باشد.

کد خبر: ۱۱۳۹۴۱۱

در صدمه به یک عصب محیطی معمولا فقط یک ناحیه خاص و گروهی از عضلات درگیر می‌شوند، در حالی که در آسیب‌های نخاعی، نواحی وسیعی از بدن یا کل یک اندام فوقانی یا تحتانی گرفتار می‌شود. یک زخم عمیق یا بریدگی در ناحیه روی ساعد دست می‌تواند نمونه‌ای از این صدمات را ایجاد کند.

وقتی یک عصب آسیب می‌بیند براساس عمق آسیب دو نوع علامت حسی و حرکتی در بیمار بروز می‌یابد. اغلب شاخه‌های اعصاب محیطی عملکرد حسی دارند و با کمک آنهاست که می‌توانید با لمس از طریق پوست، اشیا و موجودات مختلف را احساس کنید. این اعصاب به واسطه محل قرارگیری‌شان بسیار در معرض آسیب هستند، چنان‌که وقتی به مدت طولانی در یک وضعیت خاص مثل نشستن روی زانوها، باقی می‌مانیم، به طور موقت در پاهای خود احساس خواب رفتگی، گزگز، مورمور، سوزن سوزن شدن یا کرختی خواهیم داشت و این زمانی اتفاق می‌افتد که گردش خون و روند رسیدن اکسیژن به عصب متوقف می‌شود.

همچنین هنگام آسیب اعصاب محیطی احساس‌هایی را تجربه می‌کنیم که شدت آن به شدت آسیب عصبی بستگی دارد. گاهی اوقات که هیچ آسیب قابل مشاهده‌ای در بدن یافت نمی‌شود، تشخیص محل بروز آسیب عصبی بسیار مشکل است، به این علت که اعصاب در مسیر خود از نخاع تا مقصد، شاخه شاخه و با هم یکی می‌شوند یا تغییر مسیر می‌دهند.

فیزیوتراپیست‌ها بر اساس علائمی که شما تجربه می‌کنید و محل بروز این علائم در بدن شما، حتی بدون وجود محل قابل مشاهده ضایعه، می‌توانند بفهمند کدام اعصاب شما آسیب دیده‌اند. براساس مطالعات گسترده‌ای که انجام شده است، نقشه‌ای به وجود آمده که نشان می‌دهد، هر بخشی از بدن با کدام عصب خاص تغذیه می‌شود. فیزیوتراپیست‌ها با استفاده از این ابزار می‌توانند عصبی را که عامل بروز تغییرات حسی در شما شده است، پیدا کنند.

همچنین نقشه دیگری وجود دارد که نشان می‌دهد کدام عصب مسئول عملکرد کدام عضلات است. با کمک این نقشه هم می‌توان، براساس اختلال در عملکرد هر عضله یا محل زخم در آسیب‌های اعصاب محیطی، به علت بروز اختلال پی برد.در درمان فیزیوتراپی با طراحی و آموزش تمرین‌های خاص درمانی برای عضلاتی که از کار افتاده اند و تحریک الکتریکی نواحی از بدن که بی‌حسی وجود دارد، تشکیل راه‌های عصبی جدید و رشد رشته‌های عصبی سالم در ناحیه تسهیل و تسریع می‌شود. این پدیده به صورت خودبه‌خود هم اتفاق می‌افتد، اما درمان زیر نظر یک فیزیوتراپیست، شدت عوارض به وجود آمده را از آسیب عصب محیطی کاهش داده و از وسعت نواحی درگیر می‌کاهد، ضمن این‌که برگشت عضلات مختل شده با سرعت بیشتری صورت می‌گیرد و ناتوانی یا تبعات ناشی از این آسیب‌ها برای بیمار به حداقل می‌رسد.