آنهایی که ازدواجشان هندوانه دربسته بوده، آنهایی که چشمبسته ازدواج کردهاند و آن عده که بدبیاری آوردهاند و حساب و کتابهای زندگیشان غلط از آب درآمده، حالا شدهاند تکههای پازل بزرگ طلاق در ایران که در شش ماه اول امسال به دفترخانههای سراسر کشور رفتهاند و به خطبه طلاق، بله گفتهاند.
احمد تویسرکانی، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که این خطبهها در دفترخانههای زیرمجموعه سازمانش خوانده میشود، دیروز به جمع خبرنگاران آمده بود تا آمارها را مرور کند و آخرین وضعیت ثبات و مانایی خانوادههای ایرانی را با اعداد و ارقام توضیح دهد.
از اول فروردین تا 31 شهریور امسال، 351 هزار و 383 زوج در کشور، پای سفره عقد نشستهاند و پیوندی را که خجستهاش میدانستند، جشن گرفتند. این آمار تقریبا چهار برابر طلاقهایی است که در این مدت ثبت شده (87 هزار و 370 مورد) که باز هم کم است، چون عدد ازدواجها با این که بزرگتر از طلاقهاست، ولی نسبت به مدت مشابه سال 95، 3درصد کاهش داشته و طلاقها 6 درصد افزایش.
این رشد 6 درصدی، البته میانگین کشوری ثبت طلاق است وگرنه تویسرکانی توضیح داد که در ششماه نخست امسال، طلاق در سمنان با 600مورد، نسبت به سال گذشته 55درصد رشد کرده، در سیستان و بلوچستان 37درصد و در قم 24 درصد.
رشد طلاق در سالهای اخیر همیشه شتابانتر از رشد ازدواجها بوده و این پیشیگرفتن اصلا موضوع تازهای نیست. این که رشد ازدواجها کند است نیز بحث تازهای نیست، حتی رشد منفی ازدواج که سالهاست رسم شده.
تویسرکانی گفت، ازدواجهای شش ماه اول سال 96، 3درصد کاهش داشته و طلاقهایش 6درصد افزایش، متر و معیارش برای این قیاس نیز آمارهای مشابه سال 95 بود. او همان کسی است که سال گذشته در جمعبندی آمارهای سال 95 گفت، ازدواجها نسبت به سال 94، 2درصد کاهش داشته و طلاقها 6 درصد افزایش.
جالب است وقتی او سال 94 آمار میداد، اعلام کرد طلاقهای سال 94 نسبت به سال 93، یک درصد بیشتر شده و ازدواجها 6 درصد کمتر شده است. به آمار سالهای قبل هم که رجوع کنیم همین کاهش و افزایش را به درجاتی خواهیم دید؛ عددهایی که با فراز و فرودهایشان چهره خانواده ایرانی را در عصر جدید ترسیم میکنند.
جوانها در تیررس طلاق
اوضاع همه استانها یک جور نبوده و همه نیز اوضاعشان چندان وخیم نیست، یعنی اگر تهران در شش ماه اول سال، 18هزار و 552 طلاق را به خود دیده و جدایی زوجها در آن 7درصد رشد کرده یا سمنان، سیستان و بلوچستان، قم، فارس یا گلستان و آذربایجان غربی و زنجان پشت سرش ردیف شدهاند، در عوض گیلان در این مدت کاهش 7 درصدی طلاق را تجربه کرده و پیشتاز بوده، بعد از آن نیز استانهای کهگیلویه و بویراحمد (6 درصد کاهش)، مرکزی (3درصد کاهش) و استانهای بوشهر، خراسان جنوبی و شمالی با کاهش یک درصدی.
اما حتی استانهایی که طلاق در آنها نسبت به سال پیش منفی شده و اوضاعشان بهتر به نظر میرسد، درگیر جداییهایی شدهاند که جوانهایشان را هدف گرفتهاند.
24 درصد مردهایی که در شش ماه نخست امسال ازدواج کردهاند، یعنی بیشترین تعداد آنها در رده سنی 25 تا 29 سال بودهاند و 28 درصد زنها که باز هم بیشترین تعداد ازدواج کردهها در کشور بودهاند بین 20 تا 24 سال داشتند.
پای طلاق هم که وسط آمده، 24 درصد طلاقها رسیده به مردان30 تا 34 سال و زنان 25 تا 29 ساله که همه در اوج جوانیاند؛ همه نیروی کار و در سن فعالیت و مشارکت. اما کسانی که درگیر طلاق شدهاند، وقتی کانون خانوادگیشان سرد شده و ارکانش از هم پاشیده، اینها نیز شدهاند آسیبدیده، مشتی زن و مرد مطلقه، زن خودسرپرست یا سرپرست خانواده و جماعتی که به احتمال زیاد مادر و پدر فرزندانی هستند که از این به بعد نامشان فرزند طلاق است با همه آسیبهایی که برایشان متصور است.
به گفته رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، آنهایی که از فروردین تا شهریور امسال برای نشاندن مهر طلاق پای شناسنامههایشان راهی دفترخانهها شدهاند، گفتهاند که یا با زوجشان تفاهم نداشتهاند یا همسرشان معتاد به موادمخدر و الکل بوده یا شریک زندگیشان، خانه را ترک کرده است. همین موضوع است که تبعات طلاق برای فرزندان حاصل از چنین ازدواجهایی را سنگین میکند و اساسا ازدواجهایی را که با چشمهای بسته و بدون آیندهنگری و ملاحظه ثبت میشوند، به چالش میکشد.
برای کاهش طلاق شاید بهتر باشد بر تشکیل ازدواجهای درست تمرکز کرد که عمری دراز دارند و پایدارند و ماندگار تا دیگر هر سال رئیس سازمان ثبت مثل دیروز مجبور نباشد در حلقه خبرنگاران آمار دهد که 10.7 درصد طلاقها (بیشترین طلاقهای ثبت شده) در سالهای اول و دوم زندگی مشترک رخ میدهد و 4.3 درصد طلاق مربوط است به زوجهایی که عمر ازدواجشان کمتر از یک سال است.
مریم خباز - جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد