سرگردانی کودکان در کوچه‌های مجازی

به گزارش جام‌جم، اینها بخشی از گفته‌های سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور است که اعتقاد دارد، محور اجتماعی دینی ما خانواده است و در دین اسلام توصیه‌ها و بایدها و نبایدها حول یک مفهومی به‌نام خانواده شکل می‌گیرد. به دلیل اهمیت جایگاه خانواده، تمامی تهدیدات دشمن در بعد فرهنگی و سیاسی روی خانواده متمرکز است و تضعیف خانواده اصلی‌ترین هدفی است که دشمنان دنبال می‌کنند.

به گفته جلالی، امروزه شبکه‌های اجتماعی به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده و فرآیندی که برای توسعه فناوری پیش‌بینی شده است، زندگی آینده و امروز ما را در خود پیچیده، به شکلی که آینده خود و فرزندان ما کاملا در فضای مجازی آمیخته است.

آسیب‌هایی مانند ترویج مفاهیم فحشا و فساد در خانواده، تبلیغ مفاهیم جنسی، شخصی‌سازی محیط مجازی برای انجام گناه و امکان ارتباط با بیگانگان و جاسوسی و بهره‌برداری امنیتی از افراد، مخفی و پنهان بودن هویت‌ها از دیگر ویژگی‌های فضای مجازی است که این مقام مسئول به آن اشاره می‌کند.

ناگفته پیداست که کودکان در زمره مهم‌ترین گروه‌هایی هستند که می‌توانند قربانی این آسیب‌های فضای مجازی شوند. به همین دلیل اینترنت ویژه کودکان می‌تواند در مقابل بخشی از این آسیب‌ها بایستد.

آسیب‌های فضای مجازی برای کودکان

«شعارهای کاهش جمعیت مانند فرزند کمتر، زندگی بهتر از سیاست‌های استعماری دشمن است که برای جامعه مسلمانان طراحی کرده‌اند و از نظر نقش اجتماعی باعث از بین رفتن نسل‌ها و یک طیف جامعه در یک بازه 30 ‌ساله می‌شود.»

اینها بخش دیگری از گفته‌های جلالی است که تاکید دارد: اروپایی‌ها از شش تا هفت سال گذشته، استراتژی محدودکننده جمعیتی کشورهای خود را به هم زده‌اند و سیاست تشویقی افزایش جمعیت را دنبال می‌کنند که این سیاست کاهش جمعیت در کشور ما غلط بوده و هست.

با مقایسه جمعیت فعلی کشور با زمانی که جمعیت کشورما حدود 20 میلیون نفر بود متوجه می‌شویم که به گفته این مقام مسئول، کیفیت زندگی و غذا و بهداشت به مراتب بهتر از گذشته است، ولی نرخ رشد جمعیت در کشور ما حدود 1/8 درصد است که این یک هشدار است.

جدای از کاهش نرخ رشد جمعیت، فضای مجازی نیز به عنوان یک عنصر تهدیدکننده برای سلامت خانواده‌ها تبدیل شده است.

دکتر عبدالرضا سیف، کارشناس فرهنگی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با جام‌جم به تبعات حضور افراد کم‌سن و سال در فضای مجازی اشاره می‌کند و می‌گوید: باید در کنار آموزش و فرهنگ‌سازی، نظارت هم وجود داشته باشد تا کودک و نوجوان، اسیر تبعات فضای مجازی نشوند، درواقع باید به غذای روحی بچه‌ها توجه کنیم، اما این روزها بسیاری از فضاهای مجازی تبدیل به دوست ناباب کودکان و نوجوانان شده که افکار کودکان و نوجوانان را در خود غرق و زمینه را برای نفوذ فرهنگی باز کرده است، طوری که استفاده نابجا از این ابزارهای نوین، قوای تحلیل درست را از کودکان و نوجوانان گرفته است.

این استاد دانشگاه هشدار می‌دهد: بی‌هویتی، افسردگی و انزوا، جذب شدن بی‌حساب و کتاب به جریان‌های مختلف فکری و افزایش مصرف‌گرایی در صورت استفاده افراطی، نابجا و بدون نظارت کودکان و نوجوانان از فضای مجازی ایجاد می‌شود.

جای خالی کارشناسان

برخی کارشناسان معتقدند آسیب‌های فضای مجازی به دلیل غفلت جامعه‌شناسان و روان‌شناسان به این مهم تاثیر بیشتری بر جامعه گذاشته است.

برای نمونه دکتر علی‌رضا چابکرو، استاد و پژوهشگر ارتباطات در گفت‌وگو با جام‌جم از این گله می‌کند که کارشناسانی مانند روان‌شناسان و جامعه‌شناسان با آثاری که دنیای مجازی بر جامعه گذاشته به شکل مناسبی برخورد نمی‌کنند. آن طور که او می‌گوید این کارشناسان بر یافته‌های گذشته خود پافشاری می‌کنند و اصرار دارند اطلاعات گذشته خود را با مسائل روز تطبیق بدهند. بنابراین راهکار موثری برای پیشگیری یا مقابله با آسیب‌های فضای مجازی تاکنون مطرح یا اجرا نشده است. این درحالی است که دست کم نخبه‌های متخصص می‌توانند راهکارهایی را که سایر کشورها برای مقابله با این آسیب‌ها به کار گرفته‌اند،‌ بومی‌سازی کنند. ‌با توجه به هشدارهای کارشناسان و مسئولان درخصوص آسیب‌های فضای مجازی برای کودکان و خانواده‌ها و این‌که با فیلتر کردن نمی‌توان گرهی از کار این مشکل باز کرد باید از مسئولان خواست توانمندسازی خانواده‌ها را جزو اولویت‌های خود قرار داده و نخبگان را تشویق کنند که با ورود به مساله آسیب‌های فضای مجازی نسخه مناسبی دراین
خصوص بپیچند.