عشق زیر خاکی

در این شماره به چند نمونه از سرقت‌های موزه‌ها می‌پردازیم.

سرقت مرموز 3 جلد قرآن تاریخی

سال 84 ، 8 مُهر متعلق به هزاره دوم پیش از میلاد مسیح از موزه ایران باستان سرقت رفت. گزارش این سرقت بلافاصله به پلیس آگاهی اعلام شد و تحقیقات برای دستگیری سارقان در دستور کار کارآگاهان قرار گرفت.

تیم ویژه پلیس آگاهی تهران در ادامه تحقیقات خود درباره سرقت لوح داریوش از موزه ایران باستان، از راز سرقت سه جلد قرآن نفیس متعلق به هزار سال پیش از موزه رضا عباسی تهران یک سال قبل از این سرقت با خبر شدند.

تحقیقات اولیه نشان داد این قرآن‌ها از ویترین موزه رضا عباسی به سرقت رفته و موضوع آن زمان به ماموران انتظامی و مراجع قضایی گزارش نشده و پس از تغییر و تحول در سازمان میراث فرهنگی کشور و بررسی اشیای موجود در موزه‌ها مشخص شد این سه قرآن که متعلق به دوران اولیه حکومت اسلامی بوده، به طرز مرموزی از موزه ناپدید شده است.

موزه‌ای بدون تجهیزات ایمنی

موزه کنگان، یکی از موزه‌هایی بود که سارقان به راحتی موفق شدند از آن سرقت کنند و وسایل گرانبهایی را که داخل آن بود با خود ببرند. این موزه سال 1385 افتتاح شد و اشیای گرانبها و سفال‌های قیمتی مربوط به دوره ساسانی‌ها و اشکانی به آنجا منتقل شد و قرار بود جزو یکی از پنج موزه استان کرمانشاه باشد.

با توجه به این‌که موزه فاقد وسایل امنیتی حتی حفاظ‌های اولیه بود یازدهم فروردین 93 مورد سرقت قرار گرفت و طبق گزارشات به دست آمده 20 مورد از این اشیا در این موزه به سرقت رفت. از آنجا که هیچ کدام از این اشیا در اسناد ملی ثبت نشده بود، به آسانی می‌شد این وسایل گرانبها را در حراجی‌ها به فروش رساند.

سرقت در روز روشن

یکی دیگر از موزه‌هایی که مورد سرقت قرار گرفت، موزه‌ای در تبریز بود، اما خوشبختانه سارقان آن خیلی زود شناسایی و دستگیر شدند. ساعت 10 صبح 19 دی‌ 92 یک مورد سرقت از موزه شخصی در تبریز، به کلانتری 16 تبریز اطلاع داده شد. ماموران کلانتری خود را به محل رسانده و طی بررسی‌ها دریافتند دو نفر با صورت پوشیده با استفاده از اسپری اشک آور و چوب وارد موزه شده و پس از ضرب و جرح متصدی وقت موزه و بستن دست و پای وی اقدام به سرقت اشیای عتیقه از قبیل یک قبضه شمشیر قدیمی، سه عدد تابلوفرش نفیس، 30 جلد قرآن قدیمی و یک دستگاه لپ‌تاپ کرده‌اند.

کارآگاهان پس از بررسی دوربین‌های مداربسته، 12 مظنون را بازداشت کردند و در ادامه تحقیقات یکی از مظنونان به سرقت از موزه با همدستی سه نفر اعتراف کرد. به‌دنبال اعترافات دزد جوان، سه همدست او بازداشت شده و کارآگاهان در بازرسی از مخفیگاه متهمان همه اموال مسروقه را که شامل یک قبضه شمشیر طلاکوب منقش به آیه‌های قرآن، 15 جلد قرآن خطی قدیمی و سه عدد تابلو نقاشی طلاکوب به ارزش تقریبی سه هزار میلیارد تومان بود، کشف کردند.

عروسک‌ها در دست سارقان

موزه‌ عروسک ملل یکی دیگر از موزه‌هایی بود که سارقان نه یک بار بلکه دوبار پا در آن گذاشتند و با کوله‌باری از عروسک آنجا را ترک کردند. نخستین بار این موزه سال 93 و دومین بار بهمن سال 94 مورد سرقت قرار گرفت. مسئولان موزه صبح جمعه با ورود به موزه با صحنه بهم ریخته مواجه شدند. سارقان قفل‌های کتابی موزه را با دستگاه بریده و تمام درهای چوبی را شکسته، ویترین‌ها را به ‌هم ریخته و بسیاری از عروسک‌های مجموعه را دزدیده بودند. خسارت‌هایی که به درها وارد کرده‌اند، چیزی حدود هشت میلیون برآورد شد، اما در کنار آن اشیا، بیش از 100 عروسک نیز از فروشگاه و مجموعه موزه دزدیده شد. در بین عروسک‌های سرقت‌شده، نمونه‌هایی با قدمت بالای 50 سال وجود داشت که منحصربه‌فرد بودند.

سرقت 3 تابلو فرش

اما این آخرین باری نبود که موزه رضا عباسی مورد سرقت قرار می‌گرفت و سه سال بعد سه تابلوی نفیس خط متعلق به دوره‌های صفویه و قاجار از سالن خط و کتابت موزه رضا عباسی آذر 86 به سرقت رفت. آن زمان محمد رضا زاهدی، مدیر موزه رضا گفته بود: «این تابلوها هفته گذشته بعد از تعطیلی موزه در ساعت 4 بعدازظهر به سرقت رفته‌اند. ما بعد از اطلاع از سرقت این سه اثر هنری بلافاصله مراکز انتظامی ذی‌ربط را در جریان امر قرار دادیم.»

این تابلو‌های خط متعلق به دوره صفویه و قاجار بوده و به گفته مدیر موزه دو تا از تابلوها از آثار احمد نیریزی و میرزا غلامرضا هستند.

ضمیمه تپش جام جم