ناسا،5 صندلی دیگر سایوز را می‌خرد؟!

براساس قراردادهای فعلی بین این دو سازمان، فضانوردان آمریکایی تا پایان سال 1397 همچنان با فضاپیماهای روسی سایوز به ایستگاه فضایی بین‌المللی سفر می‌کنند، اما پیش از این گفته می‌شد، با آماده‌شدن فضاپیماهای دراگون شرکت اسپیس‌ایکس و استارلاینر شرکت بوئینگ، فضانوردان آمریکایی بتوانند از سال 1398 با این فضاپیماها به فضا سفر کنند. به نظر می‌رسد، برنامه توسعه این فضاپیماها با تاخیرهایی همراه است. از این رو ناسا برای خرید پنج صندلی سایوز برای پروازهای سال 1398 و حتی بعد از آن با روسیه مذاکرات جدی‌ را آغاز کرده است. هر صندلی پروازی سایوز، حدود 80 میلیون دلار (حدود 304 میلیارد تومان) برای آمریکایی‌ها هزینه دارد.

دلایل مختلفی وجود دارد که ناسا باید هر چه سریع‌تر با روسیه بر سر قرارداد فضایی جدید به توافق برسد، زیرا روسیه قصد دارد تعداد سرنشینان روسی ایستگاه فضایی بین‌المللی را در سال 1398 از سه نفر به دو نفر کاهش دهد. از طرفی اگر قرار باشد از این سال دیگر فضانوردی از آمریکا با سایوز به فضا سفر نکند، تعداد پروازهای این فضاپیما از چهار پرواز در سال به دو پرواز کاهش می‌یابد؛‌ یعنی ظرفیت صندلی‌های سایوز در هر سال به نصف می‌رسد و به این صورت برای اعزام فضانوردان غیرروسی به فضا محدویت‌هایی به وجود می‌آید. همچنین آماده‌سازی هر فضاپیمای سایوز برای پرواز هم فرآیندی زمان‌بر است و حدود دو سال طول می‌کشد. با این حساب اگر بنا به هر دلیل، فضاپیماهای سرنشین‌دار بخش خصوصی آمریکا تا سال 1398 نتوانند پروازهای عملیاتی به ایستگاه فضایی بین‌المللی داشته باشند، عملا فضانوردان آمریکایی در آن سال و بعد از آن امکان ندارد بتوانند به ایستگاه فضایی سفر کنند.

اکنون مهندسان شرکت‌های اسپیس‌ایکس و بوئینگ بشدت در حال آماده‌سازی فضاپیماهای سرنشین‌دار دراگون و استارلاینر برای انجام نخستین پروازهای آزمایشی خود هستند. به احتمال زیاد هر دو فضاپیما تا پاییز سال آینده به صورت بی‌سرنشین به فضا پرتاب می‌شوند. اگر همه چیز بخوبی پیش برود، به احتمال زیاد شاهد نخستین پرواز سرنشین‌دار هر دو فضاپیما در سال 1398 هستیم.

به گفته مقامات ناسا و مسئولان این دو شرکت، برنامه ساخت این فضاپیماها از نظر مالی مشکلی ندارد و مهندسان اغلب درگیر مسائل و چالش‌های فنی به منظور ارتقای ایمنی و عملکرد آنها هستند. حال باید منتظر ماند و دید که آیا ناسا قرارداد جدید را با روسیه امضا می‌کند یا به امید آماده‌سازی‌ فضاپیماهای بخش خصوصی تا سال 1398، از انعقاد این قرارداد منصرف می‌شود. اگر ناسا گزینه دوم را انتخاب کند، ریسک بزرگی کرده است و شاید به قیمت خالی‌ماندن واحدهای آمریکایی ایستگاه فضایی بین‌المللی برای دوره‌ای نامعلوم تمام شود!

محمدرضا رضایی