با خدا معامله کنید، عاقبت بخیر شوید

بانوان طلبه فارغ از قیل و قال شهر در گوشه و کنار مرکز در حال مطالعه و مباحثه بودند، خیلی زود موسس حوزه علمیه بانوان را ملاقات کردم، در پاسخ به اصرار من برای مصاحبه مدام دیگر بانوان و اساتید حوزه را معرفی می‌کردند، بانویی بی‌نظیر، با تواضع و فروتن ـ خانم نجات بانوی اول حوزه علمیه بانوان!

عاشق یادگیری بودم

خانم نجات از دوران کودکی خود می‌گوید: اواخر دهه 30 در شهر شیراز به دنیا آمدم، پدرم دبیر بود و مادرم مدام مرا تشویق به ادامه تحصیل می‌کرد، با تمام شدن دوران دبیرستان و علاقه زیادی که به رشته علوم تجربی داشتم در رشته زیست گیاهی پذیرفته شدم، محیط دانشگاه شیراز با روحیات من سازگاری نداشت، در آن زمان تصمیم گرفتم بار دیگردر آزمون کنکور شرکت کنم، اما این بار در تهران!

زندگی دور از خانواده، سخت اما متفاوت

در سال‌های آغازین مبارزه بر ضدحکومت پهلوی خانم نجات برای تحصیل به تهران می‌آید، خودش این‌گونه توضیح می‌دهد: با پذیرفته شدن در رشته شیمی دانشگاه تهران و شروع زندگی در خوابگاه دختران، اولین تجربه دوری از والدین برایم آزاردهنده بود، اما خیلی زود توانستم خودم را با شرایط وفق دهم، آن سال‌ها مبارزات و حرکت‌های سیاسی در دانشگاه‌ها امری عادی بود، دسته‌های سیاسی مختلفی در دانشگاه فعال بودند که گرایش من از ابتدا به سمت دانشجوهای مذهبی و پیرو خط امام بود، از هر فرصتی برای صحبت و روشنگری همکلاسی‌هایم استفاده می‌کردم، فعالیت‌های سیاسی و مذهبی ام در آن سال‌ها برای من سرآغاز نگرشی نو به دنیا بود.

ازدواج، پیمانی مقدس با تعهد و عشق

این بانوی موفق از دوران جوانی و ازدواج خود چنین توضیح می‌دهد: با گذشت زمان اندکی از تحصیل در شهر تهران، پسری از خانواده‌ای شیرازی به خواستگاری‌ام آمد، همسرم آن سال‌ها در تهران در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل می‌کرد، بعد از ازدواج با هم به تهران برگشتیم و دوران سربازی همسرم مصادف شد با اوج مبارزات علیه رژیم پهلوی، در آن موقعیت من دوش به دوش همسرم در مبارزات شرکت می‌کردم، زندگی زناشویی ما از ابتدا بر پایه همکاری و همدلی بنا شد، همان‌طور که تا همین امروز به یاری خدا ادامه دارد.

مادر شدن برایم آغاز تلاشی متفاوت بود

نجات از تجربه شیرین مادری هم می‌گوید: با توجه به این امر که مدام در حال تحصیل و فعالیت‌های سیاسی بودم، باردار شدن ناگهانی برایم عجیب و تا حدودی ناخوشایند بود، این حس با تولد اولین فرزندم در سال 57 مصادف با پیروزی انقلاب اسلامی تبدیل به بهترین احساس در تمام دوران زندگی‌ام شد، با شروع جنگ تحمیلی و فعالیت‌های همسرم در سمت‌های مختلف، من نیز با وجود دو فرزند فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی مختلفی داشتم. مبارزاتی که همسرم در جریانات پس از انقلاب و درگیری‌های سیاسی با منافقین کوردل داشت، سرآغاز سبک زندگی متفاوتی برای من و فرزندانم بود، راهی که دانسته انتخاب کرده بودیم و به آن ایمانی راسخ داشتیم.

خانه با دانشگاه برایم تفاوتی نداشت !

دانشجویی مستعد و فعال تبدیل به مادری فداکار شده بود، خانم نجات از آن سال‌ها می‌گوید: من در مقطعی تصمیم گرفتم زندگی‌ام را به‌عنوان زنی خانه‌دار در موقعیتی که همسرم حضور نداشت اداره و سرپرستی کنم؛ با شروع انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها، از خانه‌ام به‌عنوان مقر و پایگاهی برای فعالیت‌های گوناگون استفاده کردم، خانم‌های فعال و باانگیزه را با هدف آموزش مهارت‌های مختلف اعم از سوادآموزی، روش‌های تربیتی فرزندان، همسرداری و... گردهم آوردم. هیچ‌وقت روش‌های مصرف‌گرایی در زندگی را پیش نگرفتم، در آن مقطع با آموزش خیاطی و آرایشگری توانستم در این زمینه برای خانواده‌ام مفید باشم، هر چیز جدیدی که یاد می‌گرفتم در اختیار دیگران قرار می‌دادم، زمانی که همسرم در جبهه فعالیت می‌کرد فصل تابستان همراه فرزندانم در آنجا به ادامه فعالیت‌های آموزشی به خانواده‌های رزمندگان می‌پرداختم، این فعالیت‌ها برایم سرآغاز دوران یادگیری بود، این بار از مهندسی شیمی به سمت علوم دینی گرایش پیدا کردم.

شروع تحصیلات حوزوی در خانه

نجات در ادامه می‌گوید: در آن سال‌ها من چهار فرزند داشتم و به‌خاطر نبود ‌فضای آموزشی و محدودیت‌های شغل همسرم با کمک چند نفر از خانم‌های فعال و تحصیلکرده در رشته‌های حوزوی در منزل شروع به یادگیری کردیم، همزمان نیز کلاس‌های سوادآموزی برای بانوان و کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی و ریاضی برای دختران منطقه در منزل برگزار می‌کردم، گاهی حتی نمی‌توانستم جوابگوی این همه شوق و شور آنها برای یادگیری باشم، حدود 50 بانوی بیسواد و کم‌سواد بودند که بعدها هر کدام در مقاطع بالاتر مشغول تحصیل شدند. هیچ لذتی بالاتر از این نمی‌توان برای یک معلم معنی کرد. بعد از پایان جنگ و در سال‌های آغازین دهه 70 فکر احداث حوزه علمیه بانوان را عملی کردم.

صدها بانوی طلبه

نجات از تاسیس حوزه علمیه بانوان برای ما می‌گوید: در سال 75 با کمک امام جماعت محترم محل و ارگان‌های مختلف کارهای اولیه تاسیس حوزه علمیه بانوان انجام شد و در ابتدا با 20 طلبه کار آموزش رسمی را آغاز کردیم، هم‌اکنون اما در هر ترم حدود 200 تا 250 طلبه را پذیرش می‌کنیم که در صورت قبولی در آزمون و پس از انجام مصاحبه در حوزه مشغول تحصیل می‌شوند. طلاب این مدرسه علاوه بر گذراندن ساعات درسی، تحت آموزش و تربیت امور غیردرسی اعم از فرهنگی و پژوهشی نیز قرار می‌گیرند و به این ترتیب آماده حضور در عرصه تبلیغ، تدریس و... خواهند شد.

7 فرزند و 11 نوه

این بانوی موفق که علاوه بر حضور پررنگ در عرصه فعالیت‌های اجتماع، مادر فداکار و بی‌نظیر 7 دختر و پسر و مادربزرگ 11 نوه نیز هست، درباره انگیزه خود از فرزندآوری در زمانی که جامعه بانوان را به عدم‌بارداری‌های مکرر توصیه می‌کرد، می‌گوید: وجود فرزندان هیچ گاه مانع فعالیت من نبود، با وجود مشکلات فراوان و دوری از همسرم، حتی یک ساعت از بچه‌هایم جدا نبوده‌ام، در سر کلاس‌های تدریس حتی با من همراه بودند، آموزش‌های مختلف مانند آموزش روش‌های کشاورزی به پسران و انواع هنرها به دخترانم در راستای سرگرمی و ایجاد خلاقیت در دوران کودکی بدون نیاز به هزینه‌های بالاانجام می‌دادم، با این‌که همیشه از لحاظ مالی تامین بودم ولی هیچ‌وقت بدون تلاش و کوشش چیزی را به دست نیاوردم، قدرت باروری در خانم‌ها موهبتی الهی است که با کمی صبر و توکل به خدا می‌توان از آن استفاده کرد و گرچه مشکلاتی برای به ثمر رساندن بچه‌ها با توجه به وضع نامطلوب معیشت در جامعه وجود دارد اما به عقیده من می‌توان با قناعت و آموزش و برنامه‌ریزی صحیح به نتیجه مطلوب رسید.در پایان خانم نجات تاکید می‌کند: خانم‌ها باید در تمام عرصه‌ها فعال باشند، هیچ مانعی برای فعالیت‌های اجتماعی بانوان وجود ندارد، با توکل به حضرت فاطمه زهرا(س) و ائمه اطهار می‌توانند در همه زمینه‌های اجتماعی و دینی بدرخشند، برای تامین معاش خودشان نباید منتظر کسی باشند ، تلاش و کوشش با یاد خدا و بهره‌گیری از هوش و قدرت تفکر می‌تواند بهترین راهکار برای رسیدن به اهداف بانوان این مرز و بوم باشد.

فاطمه چشمی